Avansert søk

8 treff

Nynorskordboka 8 oppslagsord

universell

adjektiv

Opphav

frå fransk

Tyding og bruk

  1. som femnar om eller gjeld for heile verda (eller universet);
    verdsomfattande
    Døme
    • universelt samarbeid
  2. som eksisterer under alle forhold eller til alle tider;
    allmenn
    Døme
    • universelle prinsipp for rett og gale
  3. som kan nyttast av alle
    Døme
    • tilkomsten til kyrkja er universelt forma ut

Faste uttrykk

  • universell utforming
    utforming av produkt, bygningar eller anna på ein slik måte at dei i størst mogleg grad kan nyttast av alle
    • universell utforming av nettsider;
    • krav om universell utforming av nye bygg

katolsk

adjektiv

Opphav

gjennom tysk eller fransk, frå latin; av gresk katholikos ‘allmenn, universell’

Tyding og bruk

som høyrer til eller vedkjenner seg katolisisme
Døme
  • eit katolsk kloster;
  • den katolske skulen i nabolaget

Faste uttrykk

  • dei katolske breva
    namn på sju brev i Det nye testamentet som er retta til ein vid eller ubestemt lesarkrins
  • den katolske kyrkja
    verdsomspennande kyrkjesamfunn som har paven som overhovud
  • katolsk i hovudet
    tullete;
    forvirra, gal
  • meir katolsk enn paven
    som går lenger i å forsvare eit standpunkt enn den som først har hevda det;
    som følgjer normer og reglar i eit gjeve miljø i mykje høgare grad enn det som krevst

universalisering

substantiv hokjønn

Opphav

av universalisere

Tyding og bruk

det å gjere universell

universell utforming

Tyding og bruk

utforming av produkt, bygningar eller anna på ein slik måte at dei i størst mogleg grad kan nyttast av alle;
Døme
  • universell utforming av nettsider;
  • krav om universell utforming av nye bygg

universalisere

universalisera

verb

Tyding og bruk

allmenn, ålmenn

adjektiv

Opphav

norrønt almennr; innverknad frå tysk (all)gemein ‘felles for alt, alle’

Tyding og bruk

  1. felles, sams for alt, alle;
    som gjeld alle
    Døme
    • allmenn verneplikt;
    • allmenn røysterett
  2. som gjeld (heile) samfunnet;
    offentleg
    Døme
    • saka har allmenn interesse;
    • det er eit allment ynske
    • brukt som adverb:
      • det er allment kjent
  3. Døme
    • det er allmenn semje om saka
  4. som gjeld utan unntak;
    universell
    Døme
    • allmenne sanningar;
    • ei heilag, allmenn kyrkje

allmenngyldig, ålmenngyldig

adjektiv

Tyding og bruk

som gjeld under alle tilhøve;
Døme
  • eit allmenngyldig spørsmål, svar

universal

adjektiv

Tyding og bruk