Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
89 treff

Nynorskordboka 89 oppslagsord

teknisk

adjektiv

Opphav

gjennom fransk og tysk, frå latin; jamfør teknikk

Tyding og bruk

  1. som gjeld teknikk (1);
    som gjeld metodikken som gjer at noko blir laga, blir utført eller at noko verkar
    Døme
    • den tekniske utviklinga skjer fort;
    • ein teknisk feil var årsaka til straumbrotet
  2. som gjeld teknikk (2) eller innøvd praktisk dugleik
    Døme
    • teknisk sett var det bra;
    • ein teknisk fotballspelar;
    • det er teknisk uråd å få det til
  3. som gjeld formelle krav eller føresetnader;
    praktisk
    Døme
    • teknisk er det mogleg, men juridisk tilrår eg det ikkje;
    • teknisk sett er han framleis tilsett, sjølv om han forlét stillinga si førre veke

Faste uttrykk

  • teknisk knockout
    det at ein boksar blir dømt ute av stand til å halde fram med kampen
Artikkelside

teknikalitet

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

formell detalj ved måten noko skal skje på;
Døme
  • samanslåinga av bedriftene er berre teknikalitetar som ikkje endrar den daglege drifta;
  • dei tapte rettssaka på ein rein teknikalitet
Artikkelside

teknikar

substantiv hankjønn

Opphav

frå tysk; av teknikk

Tyding og bruk

  1. fagperson med teknisk utdanning og som gjer dei tekniske delane av eit fag eller yrke;
    jamfør ingeniør
  2. person som utfører noko med stor praktisk dugleik
    Døme
    • som fotballspelar er han ein glimrande teknikar
Artikkelside

teknifisere

teknifisera

verb

Opphav

av teknisk

Tyding og bruk

gjere (meir) teknisk;
leggje om til teknisk drift
  • brukt som adjektiv:
    • det teknifiserte samfunnet vårt
Artikkelside

terminologi

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk; av terminus og -logi

Tyding og bruk

  1. samling eller system av termar;
    Døme
    • teknisk terminologi;
    • arkeologisk terminologi
  2. Døme
    • drive forsking i terminologi
Artikkelside

sjølvtenkjande, sjølvtenkande

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som tenkjer sjølvstendig
    Døme
    • frie og sjølvtenkjande individ
  2. om teknisk utstyr: med automatiske funksjonar;
    Døme
    • ei sjølvtenkjande plate på komfyren
Artikkelside

underverk

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå tysk

Tyding og bruk

  1. utruleg gjerning;
  2. fantastisk skaparverk
    Døme
    • eit teknisk underverk;
    • dei sju underverka i hellenistisk tid

Faste uttrykk

  • gjere underverk
    ha god verknad
    • medisinen gjorde underverk
Artikkelside

teiknebrett

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

brett (2 som underlag for (teknisk) teikning
Døme
  • ho sette seg ned ved teiknebrettet

Faste uttrykk

  • på teiknebrettet
    på planleggingsstadiet
    • ha eit nytt prosjekt på teiknebrettet
Artikkelside

taktisk

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som er ein del av ein militær strategi;
    som gjeld taktikk (1)
    Døme
    • taktisk oppmarsj;
    • ei taktisk eining
  2. som er prega av (heldig eller klok) taktikk (2)
    Døme
    • eit taktisk utspel;
    • slik saka står, er det taktisk å la vere
  3. om etterforsking: som har med innsamling og analyse av opplysningar å gjere
    Døme
    • politiet driv både taktisk og teknisk etterforsking

Faste uttrykk

  • taktiske atomvåpen
    atomvåpen med avgrensa rekkjevidd og relativt lita sprengkraft som er meint å hindre særskilde tropperørsler eller operasjonar;
    til skilnad frå strategiske atomvåpen
  • taktiske kjernevåpen
    kjernevåpen med avgrensa rekkjevidd og relativt lita sprengkraft som er meint å hindre særskilde tropperørsler eller operasjonar;
    til skilnad frå strategiske kjernevåpen
Artikkelside

program

substantiv inkjekjønn

Opphav

av gresk prographein ‘kunngjere skriftleg på førehand’

Tyding og bruk

  1. plan for ei verksemd, eit tiltak eller liknande
    Døme
    • turen gjekk etter programmet
  2. (hefte med) oversyn over ei tilskiping, ei teaterframsyning, ein konsert, radio- eller fjernsynssendingar eller liknande
    Døme
    • har du kjøpt program?
  3. Døme
    • ta filmen av programmet
  4. sending i radio, fjernsyn eller på nett (1, 6)
    Døme
    • eit program om Hulda Garborg
  5. retningslinjer for ein organisasjon, eit politisk parti eller liknande
    Døme
    • partiets program
  6. sett av instruksjonar for ein teknisk prosess
  7. innstilling på automat eller maskin som gjer at noko blir utført på ein viss måte
    Døme
    • vaskemaskinen har program for til dømes ullvask

Faste uttrykk

  • ha på programmet
    ha planar om
    • kva har du på programmet i kveld?
  • setje på programmet
    ta med på liste over gjeremål
  • stå på programmet
    vere planlagt;
    stå for tur
Artikkelside
Side 1 av 9