Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
9 treff

Nynorskordboka 9 oppslagsord

tømre 2

tømra

verb

Opphav

norrønt timbra; av tømmer

Tyding og bruk

  1. byggje av tømmer eller anna trevyrke
    Døme
    • tømre opp eit hus;
    • han held på og tømrar
    1. brukt som adjektiv:
      • ei tømra hytte
  2. i overført tyding: få i stand
    Døme
    • tømre fast hopehavet;
    • tømre opp eit nytt system;
    • tømre saman ein sterk organisasjon
Artikkelside

tømre 1

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. tømmerhus som er under bygging
    Døme
    • arbeide på tømra
Artikkelside

stokk 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt stokkr, tyding 6 etter tysk; tyding 7 etter engelsk

Tyding og bruk

  1. felt trestamme
    Døme
    • tømmerstokk;
    • køyre stokkar til saga;
    • huset var tømra av svære stokkar;
    • bli stiv som ein stokk;
    • stå som ein stokk
  2. Døme
    • dørstokk;
    • sengestokk
  3. Døme
    • spaserstokk;
    • taktstokk;
    • gå med stokk
  4. liten målereiskap (av tre)
    Døme
    • gradestokk;
    • tommestokk
  5. (tjukk) stengel på visse planter
    Døme
    • rotstokk;
    • vinstokk
  6. langstrekt, rund malmførekomst
  7. Døme
    • arbeidsstokk;
    • kortstokk

Faste uttrykk

  • gå over stokk og stein
    • gå gjennom ulendt terreng
      • løypa gjekk over stokk og stein
    • skje på ein uvyrden og slurvete måte;
      vere ute av kontroll
      • prosjektet har gått litt over stokk og stein
Artikkelside

bjørn

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt bjǫrn

Tyding og bruk

  1. stort, lode rovdyr i bjørnefamilien med kraftige lemer, kort hale og små øyre;
    Ursus arctos
    Døme
    • bjørnen går i hi om hausten
  2. (stor og) sterk kar;
    Døme
    • ein bjørn av ein kar
  3. (del av) bruksting som til dømes bendekrok til kjetting og blindnagle i tømra hus

Faste uttrykk

  • ikkje selje skinnet før bjørnen er skoten
    ikkje rekne for visst noko ein ikkje har
  • sterk som ein bjørn
    svært sterk
Artikkelside

tømmerkoie

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

tømra koie, til dømes for skogsarbeidarar
Artikkelside

samantømra

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som er tømra (2 i hop
    Døme
    • romma er samantømra
  2. i overført tyding: som verkar saman som ein heilskap;
    Døme
    • ein fast samantømra organisasjon
Artikkelside

barfrø

substantiv hankjønn

Opphav

av lågtysk berchvrede ‘festningsverk, tårn av tre’

Tyding og bruk

firkanta sval (1 med tømra loftrom over, plassert framfor stovedøra midt på langveggen (vanleg på eldre hus frå Østerdalen)
Artikkelside

stokkefar

substantiv inkjekjønn

Opphav

av far (2

Tyding og bruk

fuge mellom to stokkar i eit tømra hus
Døme
  • stappe mose i alle stokkefara
Artikkelside

kvarv

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt hvarf

Tyding og bruk

  1. stokkelag i eit tømra hus;
  2. krins eller ring om noko
Artikkelside