Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
10 treff

Nynorskordboka 10 oppslagsord

tæ, teie 3

teia

verb

Opphav

jamfør islandsk tæja

Tyding og bruk

  1. løyse opp, skilje (noko samanfløkt);
    trevle, rive (opp)
    Døme
    • tæ ull;
    • tæ hamp;
    • tæ filler
  2. Døme
    • tæ opp bitane
Artikkelside

tære

tæra

verb

Opphav

norrønt tæra; frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. løyse opp;
    etse, smuldre
    Døme
    • rust tærer
  2. slite på, bryte ned;
    jamfør tærande (1)
    Døme
    • lediggang tærer

Faste uttrykk

  • tære opp
    • gå i oppløysing
      • koparrøyra tærer opp;
      • snøen tærast opp
    • øydeleggje ved å smuldre eller etse opp
      • syra tærer opp metallet
  • tære på
    • svekkje, slite, gå ut over
      • det harde arbeidet tærer på han;
      • motgangen tærer på kreftene;
      • sola tærer på snøen
    • bruke av, forbruke
      • tære på ressursane
  • tære på flesket
    • svelte
    • greie seg med det ein har
      • dei må tære på flesket for å få budsjettene i hop
Artikkelside

tå 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt tá

Tyding og bruk

  1. kvar av dei åtskilde, leddelte delane av foten hos menneske og dyr
    Døme
    • skade ei tå;
    • stå på tærne for å rekke opp;
    • stiltre seg på tå for ikkje å uroe
  2. fremste del av sko eller strømpe
    Døme
    • sko med spiss tå;
    • ha hol på tåa

Faste uttrykk

  • frå topp til tå
    frå øvst til nedst
    • dei er kledd i grønt frå topp til tå
  • gå på tærne for nokon
    vere forsiktig for ikkje å irritere nokon
  • lett på tå
    med lette steg
  • på tå hev
    • på tærne
      • stå på tå hev
    • i skjerpa, vaken tilstand
      • spelarane var på tå hev frå kampstart
  • trø nokon på tærne
    kome for nær innpå einemerka eller rettane til nokon;
    støyte, fornærme, krenkje eller plage nokon
Artikkelside

nagl

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt nagl

Tyding og bruk

tynn hornplate på dei ytste ledda av fingrar og tær hos menneske og aper
Døme
  • klippe neglene

Faste uttrykk

  • bite negler
    vise teikn på nervøsitet
  • ein hard nagl
    ein gjenstridig, ubøyeleg person
  • som ei lus mellom to negler
    i knipe
Artikkelside

upartåa

adjektiv

Tyding og bruk

om hovdyr: som har eit ulike tal tær med tredje tåa som den mest berande
Døme
  • hesten er eit upartåa hovdyr
Artikkelside

rype

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt rjúpa

Tyding og bruk

  1. hønsefugl (1) med fjørkledde tær av slekta Lagopus
    Døme
    • dei jakta på ryper
  2. pen og tiltrekkjande jente eller dame
    Døme
    • vi traff rypene på bensinstasjonen
Artikkelside

klatrefot

substantiv hankjønn

Opphav

av klatre (1

Tyding og bruk

fot hos fugl med to tær framover og to attover
Artikkelside

gaukefamilie

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i bunden form eintal: fuglefamilie som har føter der to tær peikar framover og to bakover;
Cuculidae
Artikkelside

naglebit

substantiv inkjekjønn

Opphav

jamfør bit (3

Tyding og bruk

stikkande verk (1, 1) i fingrar eller tær etter frost
Artikkelside

partåa

adjektiv

Tyding og bruk

om hovdyr: som har to godt utvikla tær med klauver
Døme
  • elgen er eit partåa hovdyr
Artikkelside