Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
8 treff

Nynorskordboka 8 oppslagsord

paraply

substantiv hankjønn

Opphav

av fransk parapluie, samansett av para-, av italiensk parare ‘verne mot’, og fransk pluie ‘regn’

Tyding og bruk

  1. skjerm av stoff eller plast på spiler som ein kan slå opp og saman, og som vernar mot regn
    Døme
    • han tek alltid med paraply når han går ut;
    • paraplyen knakk i stormkastet
  2. individ eller gruppe som har felles interesser eller administrativ organisasjon;
    Døme
    • samle heile bransjen under ein paraply;
    • regionlaget fungerer som ein paraply for 16 underorganisasjonar
  3. trygging, vern
    Døme
    • flystyrken fungerer som paraply for sjøstridskreftene;
    • ordninga var ein beskyttande paraply
Artikkelside

nedslått

adjektiv

Opphav

av slå ned

Tyding og bruk

  1. slått saman eller ned;
    • bruk samsvarsbøying framfor eit substantiv:
      • ein nedslått paraply;
      • sitje med nedslåtte auge
    • bruk ubøygd form etter eit usjølvstendig verb:
      • paraplyen er nedslått;
      • paraplyane er nedslått
  2. motlaus, vonbroten, oppgjeven;
    • bruk samsvarsbøying framfor eit substantiv:
      • ein nedslått mann;
      • nedslåtte menn
    • bruk ubøygd form etter eit usjølvstendig verb:
      • han vart nedslått av dei dårlege karakterane;
      • elevane er heilt nedslått etter eksamen
Artikkelside

nedslegen

adjektiv

Opphav

av slå ned

Tyding og bruk

  1. slått saman eller ned;
    Døme
    • ein nedslegen paraply;
    • sitje med nedslegne auge
  2. motlaus, vonbroten, oppgjeven;
    Døme
    • eit nedslege menneske;
    • folk er heilt nedslegne
Artikkelside

stelp

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

Faste uttrykk

  • meir til stelp enn til hjelp
    meir til hindring enn til å løyse eit problem
    • han var meir til stelp enn til hjelp;
    • paraply vart meir til stelp enn til hjelp
Artikkelside

meir til stelp enn til hjelp

Tyding og bruk

meir til hindring enn til å løyse eit problem;
Sjå: stelp
Døme
  • han var meir til stelp enn til hjelp;
  • paraply vart meir til stelp enn til hjelp
Artikkelside

spil, spile 1

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

norrønt spila; samanheng med spik

Tyding og bruk

  1. langt, smalt trestykke
    Døme
    • kløyve spiler av eit bord
  2. tynn (metall)pinne som held noko utspent
    Døme
    • spilene i ein paraply
Artikkelside

fallskjerm

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. innretning med ein stor duk som faldar seg ut som ein paraply, og som minskar farten i fall frå store høgder, særleg frå fly
    Døme
    • hoppe ut i fallskjerm;
    • droppe forsyningar med fallskjerm
  2. i overført tyding: godtgjersle som personar i leiarstillingar kan få om dei må slutte før kontrakttida er ute
    Døme
    • han fekk ein gyllen fallskjerm
Artikkelside

i tilfelle

subjunksjon

Tyding og bruk

brukt først i leddsetning som uttrykkjer vilkår eller moglegheit;
Døme
  • ho tek med seg ein paraply i tilfelle det byrjar å regne;
  • i tilfelle bussen ikkje går, får vi ta ein drosje
Artikkelside