Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 14 oppslagsord

nivå

substantiv inkjekjønn

Opphav

av fransk niveau, av eldre fransk nivel, av latin libella ‘vaterpass’; jamfør libelle (1

Tyding og bruk

  1. høgd til ei vassrett flate;
    Døme
    • golvet i toget bør vere på nivå med plattformene
  2. plassering på ein skala som avspeglar kvalitet, status, utbreiing, storleik eller liknande;
    Døme
    • heve nivået;
    • senke nivået;
    • prestasjonane ligg på eit svært høgt nivå;
    • eit velferdssystem på nivå med det norske;
    • medlemstalet ligg på same nivå som i fjor
Artikkelside

heve, hevje

heva, hevja

verb

Opphav

norrønt hefja, truleg av tysk heben; jamfør dansk hæve

Tyding og bruk

  1. setje høgare;
    lyfte
    Døme
    • heve glaset;
    • heve taktstokken;
    • heve taket;
    • heve blikket
  2. gjere betre;
    styrke, auke
    Døme
    • heve nivået
    • brukt som adjektiv:
      • få ein hevd levestandard
  3. få utbetalt
    Døme
    • heve løn;
    • heve ein sum i banken
  4. gjere slutt på;
    oppheve, annullere, bryte
    Døme
    • heve ein kontrakt;
    • heve trulovinga;
    • heve møtet

Faste uttrykk

  • heve augebryna
    syne skeptisk undring
  • heve seg over
    ikkje bry seg om
    • han hevde seg over folkesnakket
  • heve seg
    stige
    • deigen hever seg;
    • brystet hevde seg;
    • landet har hevt seg etter istida;
    • dei høge toppane hever seg over slettelandet
  • heve stemma
    snakke høgare
  • heve taffelet
    ende måltidet
  • kjenne seg hevd over
    • kjenne seg betre enn
      • han kjende seg hevd over mengda
    • meine at reglar, normer og liknande ikkje gjeld ein sjølv
      • dei kjende seg hevde over lov og styresmakter
  • med hevd hovud
    stolt, sjølvmedviten
  • på tå hev
    • på tærne
      • stå på tå hev
    • i skjerpa, vaken tilstand
      • spelararne var på tå hev frå kampstart
  • vere hevd over
    • vere upåverka av
      • ho er hevd over kritikk;
      • dei er hevde over slike løyer
    • ikkje vere til å ta feil av
      • dette er hevt over all tvil
Artikkelside

nivåsenking

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å senke nivået
Døme
  • unngå ei nivåsenking i utdanninga
Artikkelside

nivåheving

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å heve nivået
Døme
  • ei nivåheving av klubben
Artikkelside

marin grense

Tyding og bruk

høgaste nivået havet hadde etter siste istid;
Sjå: marin
Artikkelside

marin

adjektiv

Opphav

frå latin , av mare ‘hav’

Tyding og bruk

som gjeld havet
Døme
  • marine planter

Faste uttrykk

  • marin grense
    høgaste nivået havet hadde etter siste istid
Artikkelside

kartleggingsprøve

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

prøve for å evaluere nivået til skuleelevar i til dømes rekning, lesing, engelsk eller digitale ferdigheiter
Døme
  • det er innført obligatoriske kartleggingsprøver på andre steget
Artikkelside

G 3

forkorting

Tyding og bruk

  1. forkorting for grunnbeløpet i folketrygda
    Døme
    • nivået for ein einsleg pensjonist er sett lik 2 G
  2. forelda: forkorting for skulekarakteren ‘Godt’
    Døme
    • ho fekk G i norsk
Artikkelside

høgde 3

høgda

verb

Tyding og bruk

Døme
  • høgde nivået
Artikkelside

grasrotplan

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

nivået med dei breie laga i folket (i motsetnad til makthavarar);
Døme
  • stemninga på grasrotplanet
Artikkelside
Side 1 av 2