Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
9 treff

Nynorskordboka 9 oppslagsord

nedfor 1

adjektiv

Tyding og bruk

nedslått, sturen, mismodig
Døme
  • han har vore svært nedfor i det siste
Artikkelside

nedfor 2

preposisjon

Tyding og bruk

  1. nedetter, nedanfor
    Døme
    • stire nedfor seg;
    • styrte nedfor ura
  2. brukt som adverb: til sengs, nedpå
    Døme
    • leggje seg nedfor;
    • liggje nedfor
Artikkelside

vere utanfor

Tyding og bruk

vere trøytt og uopplagd;
vere nedfor, i ulag eller deprimert;
Sjå: utanfor
Artikkelside

utfor 2

preposisjon

Tyding og bruk

  1. ut og nedover;
    ned av, ned frå
    Døme
    • dette utfor stupet;
    • renne utfor bakken;
    • køyre utfor vegen
  2. på utsida eller andre sida av noko;
    Døme
    • bli med utfor veggen;
    • stå utfor døra;
    • fisken vaka rett utfor kaien
  3. brukt som adverb: i retning nedover;
    ut og nedfor;
    Døme
    • bilen tippa utfor
Artikkelside

utanfor, utafor

preposisjon

Tyding og bruk

  1. på eller ved utsida av bygning, hus eller liknande;
    bortanfor eller på andre sida av eit avgrensa område;
    ikkje innanfor
    Døme
    • stå utanfor huset;
    • bli med utanfor;
    • livet utanfor fengselsmurane;
    • bu utanfor byen;
    • ha arbeid utanfor heimkommunen;
    • vere utanfor rekkjevidd
  2. i overført tyding: bortanfor eller på andre sida av eit område, felt, tema og liknande
    Døme
    • utanfor fare;
    • han talte heilt utanfor manus;
    • dette er utanfor alle reglar;
    • pasienten er utanfor livsfare;
    • ha barn utanfor ekteskap
  3. utan tilhøyrsle eller deltaking i ei gruppe;
    ikkje med i
    Døme
    • stå utanfor EU;
    • falle utanfor arbeidsmarknaden
  4. brukt som adverb: på utsida
    Døme
    • utanfor skein sola;
    • han venta utanfor

Faste uttrykk

  • halde seg utanfor
    ikkje delta i noko;
    ikkje blande seg inn i noko
    • eg heldt meg utanfor denne diskusjonen;
    • han heldt seg utanfor leiarstriden
  • halde utanfor
    • la vere å informere nokon;
      ikkje la bli med
      • mannen heldt henne utanfor planlegginga;
      • barna vart haldne utanfor leiken
    • ikkje rekne med noko eller nokon;
      ikkje ta med noko eller nokon
      • om du held stipendet utanfor, kor mykje tener du i året?
  • kjenne seg utanfor
    kjenne at ein ikkje er informert eller at ein er isolert;
    ikkje få delta i ei gruppe, ein krins eller det sosiale livet på lik linje med andre
    • han kjente seg utanfor på jobben
  • vere utanfor
    vere trøytt og uopplagd;
    vere nedfor, i ulag eller deprimert
Artikkelside

forkomen, forkommen

adjektiv

Opphav

samanheng med forkomast

Tyding og bruk

  1. sterkt medteken;
    Døme
    • finne nokon forkomen av svolt;
    • i forkomen tilstand
  2. i beit, rådvill
    Døme
    • vere forkomen for noko
Artikkelside

dusemang

adjektiv

Opphav

frå fransk av doux ‘mild’

Tyding og bruk

  1. ute av form, uvel
  2. i dårleg humør;
    molefonken, nedfor, trist
Artikkelside

nedføre

preposisjon

Tyding og bruk

Artikkelside

nedforkomen, nedforkommen

adjektiv

Tyding og bruk

Artikkelside