Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 11 oppslagsord

nedbryting

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å bryte ned eller bli broten ned
Døme
  • nedbryting av organiske emne til mold

glykolyse

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør -lyse

Tyding og bruk

prosess med nedbryting av glukose i cellene, der det samstundes blir frigjort energi

dekonstruksjon

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. analytisk nedbryting av kunstverk, filosofisk idé eller liknande
    Døme
    • dekonstruksjon av kulturen i landet;
    • dekonstruksjon av demokratiet
  2. litteraturvitskapleg metode som går ut på kritisk å bryte ned ein tekst i mindre delar og samanlikne ulike lesingar for å finne kontrastar og motseiingar

biogass

substantiv hankjønn

Opphav

av bio-

Tyding og bruk

gass utvikla ved bakteriell, oksygenfri nedbryting av organisk (1) materiale, brukt til å produsere energi i form av varme eller drivstoff
Døme
  • satse på auka produksjon av biogass;
  • bussane går på biogass

bestandig

adjektiv

Uttale

bestanˊdi

Opphav

gjennom bokmål; frå lågtysk ‘som held stand, er varig’

Tyding og bruk

  1. motstandsdyktig mot kjemisk nedbryting;
  2. brukt som adverb: alltid (1), stendig
    Døme
    • ho er bestandig blid;
    • borte for bestandig

urea

substantiv ubøyeleg

Opphav

gjennom fransk, frå gresk; samanheng med urin

Tyding og bruk

sluttprodukt ved nedbryting av nitrogenhaldige stoff i kroppen (danna i levra og utskilt i urinen)

formolding

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

nedbryting av plante- og dyrerestar i jorda til mold

erosjon

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk; av erodere

Tyding og bruk

  1. prosess der vatn, is, vind eller liknande tærer på eller bryt ned jordoverflata og fører med seg det avslitne materialet;
    jamfør forvitring
    Døme
    • plante tre for å motverke erosjon;
    • området er sterkt utsett for erosjon
  2. gradvis sliting eller nedbryting av tann, vev eller liknande ved kjemisk eller fysisk påverknad
    Døme
    • dental erosjon
  3. gradvis sliting eller nedbryting av metall ved mekanisk påverknad av strøymande væsker eller gassar, forureining eller liknande

destruksjon

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

Døme
  • destruksjon av spesialavfall

demoralisering

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å demoralisere eller bli demoralisert;
nedbryting av moral eller motivasjon
Døme
  • korrupsjon fører til demoralisering av staten