Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 11 oppslagsord

motpart

substantiv hankjønn

Opphav

av mot (3

Tyding og bruk

person eller gruppe som ein på ein eller annan måte er i strid med;
den andre parten;
Døme
  • halde med motparten;
  • motparten hennar vann rettssaka
Artikkelside

motstandar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. person eller gruppe som kjempar mot noko eller er ueinig med nokon;
    fiende
    Døme
    • vere motstandar av dødsstraff;
    • ha mange motstandarar;
    • politiske motstandarar;
    • tilhengjarar og motstandarar
  2. person eller lag som nokon konkurrerer mot;
    konkurrent, motpart
    Døme
    • laget var varsla å vere ein tøff motstandar
Artikkelside

hengje bjølla på katten

Tyding og bruk

utsetje seg for ubehag ved å vere talsmann for ei sak andsyndes ein motpart;
Sjå: bjølle, katt
Artikkelside

katt

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt kǫttr; i tydinga ‘pisk’ av engelsk cat (o’ nine tails)

Tyding og bruk

  1. lite husdyr og kjæledyr av kattefamilien;
    Døme
    • katten freste mot hunden;
    • kattar og hundar er dei vanlegaste kjæledyra våre;
    • ho klappa katten på den mjuke pelsen;
    • katten vår liker seg best under omnen
  3. noko som liknar eller minner om ein katt (1)
  4. pisk (1, 1) med (som oftast) ni lange tynne lêrreimer, brukt som straffereiskap
    Døme
    • katt var ein vanleg straffereiskap brukt til kakstryking
  5. stor talje (1 til å heise opp ankeret med;

Faste uttrykk

  • få katten
    få avskil;
    få sparken
  • gje katten i
    ikkje bry seg om noko eller nokon;
    gje blaffen i
  • hengje bjølla på katten
    utsetje seg for ubehag ved å vere talsmann for ei sak andsyndes ein motpart
  • i mørkeret er alle kattar grå
    i mørkeret er alle skilnader viska ut
  • ikkje gjere ein katt fortred
    ikkje gjere nokon noko vondt;
    vere heilt ufarleg
  • kattens leik med musa
    kamp der den eine parten er særs overlegen i styrke
    • fotballkampen vart kattens leik med musa, og laget vann stort
  • kjøpe katten i sekken
    ikkje vite kva ein får;
    bli lurt
  • leike katt og mus
    ikkje la seg fange
    • tjuvane leikte katt og mus med politiet
  • nihala katt
    pisk med ni lange tynne lêrreimer, brukt som straffereiskap
  • når katten er borte, dansar musene på bordet
    når leiaren ikkje held oppsyn, gjer dei underordna det dei vil
  • sleppe katten ut av sekken
    • røpe ei hemmelegheit
    • kome med ei sensasjonell opplysing
  • som hund og katt
    i stadig fiendskap
    • dei levde som hund og katt
  • som katten rundt den varme grauten
    som ikkje vågar å gje seg i kast med noko som ein er svært oppteken av;
    som ikkje vågar å kome inn på noko
Artikkelside

angrepspunkt

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. side ved sak eller motpart ein vel å angripe (3)
    Døme
    • skaffe seg eit nytt angrepspunkt mot regjeringa
  2. side ved sjukdom eller skade ein vil angripe (5)
    Døme
    • finne nye angrepspunkt for behandling av sjukdomen
Artikkelside

angrepskrig

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

krig som nasjon, allianse eller gruppering startar mot ein motpart;
til skilnad frå forsvarskrig
Døme
  • starte ein angrepskrig
Artikkelside

forhandlingspartnar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. person, organisasjon eller institusjon ein fører forhandling (1) med;
  2. verksemd eller institusjon ein kjøper varer eller tenester av, eller sel varer eller tenester til
Artikkelside

skuggeboksing

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. boksetrening utan motpart
  2. strid om ting utan rot i røynda
    Døme
    • drive med skuggeboksing om målspørsmålet
Artikkelside

motmann

substantiv hankjønn

Opphav

av mot (3

Tyding og bruk

Artikkelside

bjølle 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt bjalla

Tyding og bruk

  1. klokke (1, 1) med kolv (3) til å hengje om halsen på husdyr eller til å ringje med
    Døme
    • sauene er lettast å finne når dei har bjøller;
    • ringje på beteninga med ei bjølle
  2. ringjeklokke på sykkel
    Døme
    • han saknar bjølle på sykkelen

Faste uttrykk

  • det ringjer nokre bjøller
    det får ein til å tenkje på noko eller bli klar over noko
    • det burde ringje nokre bjøller hos dei som tek avgjerda
  • hengje bjølla på katten
    etter fabelen om mysene som ville hengje bjølle på katten så dei skulle høyre når han nærma seg;
    i overført tyding (utsetje seg for fare med å) vere talsmann for ei sak andsyndes ein mektig motpart
Artikkelside
Side 1 av 2