Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 20 oppslagsord

loden 1

substantiv hankjønn

Uttale

låˊden

Opphav

frå tysk

Tyding og bruk

slags tjukt ullstoff som blir brukt til ytterklede og sportsklede

loden 2, lòden

adjektiv

Opphav

norrønt loðinn

Tyding og bruk

  1. som har eit tett lag hår, ull eller liknande og kjennest mjukt;
    Døme
    • ein loden katt;
    • bli loden på haka;
    • ei plante med lodne blad
  2. i overført tyding: tjukk, uklar, ullen (3)
    Døme
    • vere loden i målet;
    • lode vêr;
    • lodne svar

floss 1

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom engelsk floss silk; truleg frå fransk floche ‘trevla tøy, ulldott’

Tyding og bruk

  1. (tøy med) loden, ujamn overflate
  2. vevnad eller strikkevare med frie endar av garn eller lykkjer som står opp

lodde 3

lodda

verb

Opphav

av lågtysk loden

Tyding og bruk

  1. måle djupn i sjø eller vatn med loddline (1 eller annan djupnemålar
    Døme
    • lodde havdjupna
  2. søkje etter fisk med lodd (1, 2) eller ekkolodd
    Døme
    • dei lodda etter sild
  3. i overført tyding: danne seg eit inntrykk av noko ein ikkje kan observere direkte
    Døme
    • lodde stemninga;
    • bruke folkerøystingar for å lodde folkeviljen
  4. bruke loddline (1, laser eller anna for å syte for at noko blir loddrett
    Døme
    • lodde ein mur
  5. binde saman to metallstykke med flytande metall
    Døme
    • lodde fast hanken til gryta;
    • lodde ein kjel

Faste uttrykk

  • lodde djupna
    forstå noko til botns
    • lodde djupna i den åndelege erfaringa
  • lodde djupt
    gå i djupna;
    ikkje vere overflatisk
    • boka kunne ha lodda djupare

rue 2

rua

verb

Opphav

av ru (1

Tyding og bruk

  1. plukke ru (1 av sauene
  2. klippe sauene
  3. gjere loden og mjuk

lo 1

substantiv hokjønn

Opphav

samanheng med norrønt lagðr ‘tott, dott (av ull eller hår)'

Tyding og bruk

  1. dott av fibrar som slitst av tekstilar
    Døme
    • det blir så mykje lo av det teppet
  2. loden overflate på tøy, laga av kortendane av trådar;
    Døme
    • fløyel har lo på retta

boi

substantiv hankjønn

Uttale

båi

Opphav

frå tysk

Tyding og bruk

heller tungt, men laust vove ullstoff med loden overflate

pusete

adjektiv

Tyding og bruk

  1. loden og mjuk som kattepels
    Døme
    • ein pusete genser
  2. som ikkje vekkjer harme eller irritasjon
    Døme
    • pusete visesong

hårete

adjektiv

Tyding og bruk

  1. full av eller dekt med lause hår
    Døme
    • kleda dine blir så hårete av hunden
  2. med (mykje) hår;
    Døme
    • vere hårete på brystet

Faste uttrykk

  • hårete mål
    svært ambisiøst og dristig mål
    • laget har sett seg eit hårete mål om å vinne seriegull

loe 1

loa

verb

Opphav

av lo (1

Tyding og bruk

  1. om tøy: gje frå seg lo (1, 1)
    Døme
    • stoffet loar
  2. gjere loden;
    Døme
    • loe opp klede