Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
22 treff

Nynorskordboka 22 oppslagsord

kriminell

adjektiv

Opphav

gjennom fransk; frå latin criminalis, av crimen ‘brotsverk’

Tyding og bruk

  1. prega av ulovleg åtferd og kriminalitet;
    som kjem inn under straffelova;
    Døme
    • kriminelle handlingar;
    • kriminell verksemd;
    • ha eit kriminelt rulleblad
  2. som gjer brotsverk
    Døme
    • kriminelle ungdomar;
    • kriminelle gjengangarar;
    • eit kriminelt miljø
    • brukt som substantiv
      • ein tilhaldsstad for kriminelle
  3. brukt som forsterkande adverb: svært
    Døme
    • ein kriminelt dårleg film

Faste uttrykk

  • kriminell lågalder
    alder ein person må ha for å kunne bli straffa for brotsverk, i Noreg 15 år
Artikkelside

sivil 2

adjektiv

Opphav

frå latin civilis ‘(med)borgarleg’ av civis ‘borgar’

Tyding og bruk

  1. ikkje-militær
    Døme
    • dei sivile styresmaktene;
    • gå over frå Forsvaret til ein sivil jobb
    • ikkje i uniform
      • gå i sivile klede
  2. som ikkje er kriminell
    Døme
    • ei sivil rettssak;
    • sivil motstand, ulydnad – det å nekte å rette seg etter lover og offentlege vedtak som ein del av ein politisk kamp
Artikkelside

lågalder

substantiv hankjønn

Opphav

av norrønt lǫg ‘lov’, oppfattet som låg; jamfør lag-

Tyding og bruk

myndig alder
Døme
  • lågalderen i Noreg er 18 år

Faste uttrykk

  • kriminell lågalder
    alder ein person må ha for å kunne bli straffa for brotsverk, i Noreg 15 år
  • seksuell lågalder
    alder ein person må ha nådd for at seksuell omgang med han eller henne ikkje skal vere forbode etter lova, i Noreg 16 år
Artikkelside

ungdomskriminell

adjektiv

Tyding og bruk

ung og kriminell
Døme
  • det ungdomskriminelle miljøet
  • brukt som substantiv:
    • oppføre seg som ein ungdomskriminell
Artikkelside

unndraging

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å unndra noko;
Døme
  • kriminell unndraging av offentlege midlar
Artikkelside

utskot, utskott

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. framstikkande del av noko, mellom anna: takskjegg;
    framspring på hus;
  2. kriminell eller asosial person;
    slyngel, pakk, ramp
Artikkelside

ungdomsbande

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

kriminell gjeng med ungdommar;
Artikkelside

kriminell lågalder

Tyding og bruk

alder ein person må ha for å kunne bli straffa for brotsverk, i Noreg 15 år;
Artikkelside

mafia

substantiv hankjønn

Opphav

frå italiensk

Tyding og bruk

  1. kriminell organisasjon med hierarkisk struktur og hard indre justis som driv ulovlege verksemder og ofte bruker vald for å halde kontrollen over eit visst område, først kjend frå Sicilia
    Døme
    • mafiaen i New York
  2. gruppe som har stor makt og bruker ufine metodar
    Døme
    • mafiaen i platebransjen
Artikkelside

dødsgjeng

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

gjeng (2) eller gruppe som driv med farefulle oppdrag eller kriminell verksemd
Døme
  • bli drepen av ein dødsgjeng;
  • ein dødsgjeng av fengselsbetjentar slo raskt ned opprøret
Artikkelside
Side 1 av 3