Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
38 treff

Nynorskordboka 38 oppslagsord

grop 1

substantiv hokjønn

Opphav

samanheng med grave (2

Tyding og bruk

lite søkk, renne
Døme
  • fylle att gropa;
  • vatnet har laga ei grop;
  • ho har ei lita grop i panna
Artikkelside

grop 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

samanheng med grov (3

Tyding og bruk

  1. grovmale korn, grøpp
  2. klumpete masse (til dømes is i vatn, smør i rømme)
Artikkelside

grop 3

substantiv inkjekjønn

Opphav

samanheng med grave (2 og grop (1

Tyding og bruk

  2. utgraving (særleg som vatn gjer i jorda)
Artikkelside

grope 2

gropa

verb
kløyvd infinitiv: -a

Tyding og bruk

lage grop (1;
grave ut, hole ut
Artikkelside

grope 3

gropa

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

samanheng med grop (2; grupe og grøype (1

Tyding og bruk

bli til grop (2, 2), klumpe (seg)
Døme
  • rømmen gropar (seg) – byrjar å bli til smør når ein kinnar
Artikkelside

startgrop

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

grop (1 som løparar i ei tevling står i når dei startar

Faste uttrykk

  • liggje i startgropa
    vere klar til å byrje
    • verksemda låg i startgropa med nye planar
Artikkelside

hol 2, hòl 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt hol

Tyding og bruk

  1. opning eller rivne tvers gjennom noko
    Døme
    • slå hol i veggen;
    • ha hol i sokkane;
    • krype gjennom eit hol i gjerdet;
    • ha hol i øyra
  2. Døme
    • ha hol i kunnskapane
  3. mindre søkk, grop (1
    Døme
    • grave hol i jorda;
    • eit stort hol i vegen;
    • ha hol i tennene
  4. celle (1) til å sperre nokon inne i;
    Døme
    • kome i holet
  5. trongt, mørkt og usselt rom;
    utriveleg stad
    Døme
    • bu i eit hol;
    • eit avsidesliggjande hol

Faste uttrykk

  • få hol på
    endeleg få opna eller løyst (noko);
    få has på
  • hol i hovudet
    dumt, vanvettig;
    bort i natta
  • stikke hol på
    få tak i innhaldet;
    la innhaldet strøyme fritt
    • stikke hol på byllen
  • svart hol
    område i verdsrommet med så sterk gravitasjon at ingenting slepp ut, ikkje eingong lys
    • svarte hol ser ein ikkje, men ein kan sjå verknaden på omgjevnadene
  • ta hol på
    • opne og begynne å bruke av
      • ta hol på chipsposen
    • nemne (noko som er vondt eller vanskeleg)
Artikkelside

grav 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt grǫf; samanheng med grave (2

Tyding og bruk

  1. stad der ein død person er gravlagd
    Døme
    • følgje nokon til grava;
    • senke kista i grava;
    • bli lagd i grava;
    • pynte grava;
    • faren ligg i grava;
    • finne graver frå vikingtida;
    • ho tok med seg løyndomen i grava
  3. utgrave hol til å fange dyr i

Faste uttrykk

  • den som grev ei grav for andre, fell sjølv i henne
    den som planlegg å skade andre, risikerer å bli offer for desse planane sjølv
  • frå vogga til grava
    heile livet
  • få ei våt grav
    drukne
  • grave si eiga grav
    sjølv vere årsak til at ein mislykkast
  • gå i grava
    døy
  • sende i grava
    valde at nokon døyr
  • snu seg i grava
    om avliden person: vere misnøgd og protestere
    • Edvard Grieg hadde snudd seg i grava dersom han hadde høyrt dette
  • stille som i grava
    svært stille
  • stå med eitt bein i grava
    vere døden nær
  • stå på kanten av grava
    vere like ved å døy
  • taus som grava
    heilt taus
Artikkelside

søkkjehol, søkkjehòl, søkkehol, søkkehòl

substantiv inkjekjønn

Opphav

etter engelsk sinkhole

Tyding og bruk

hol (2, 1) eller grop i terreng som oppstår (brått) som følgje av at bergarter i undergrunnen forvitrar
Artikkelside

søkk 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

samanheng med søkk (1 og søkke (2

Tyding og bruk

  1. grop i bakken;
    Døme
    • eit lite søkk i lendet
  2. dump lyd
    Døme
    • det gav eit søkk i heile huset
  3. rykk av skrekk, overrasking eller liknande;
    Døme
    • det gjekk eit søkk gjennom dei
Artikkelside
Side 1 av 4