Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 16 oppslagsord

gall 1

substantiv inkjekjønn

galle 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt gall; samanheng med gul (2

Tyding og bruk

  1. gulgrøn, bitter meltingsvæske som blir utskild frå levra
  2. i overført tyding: bitre kjensler
    Døme
    • han auste ut bitterheit og gall

Faste uttrykk

  • eiter og galle
    vondlyndt tale eller åtferd;
    sinne (1, beiskleik
    • spy ut eiter og galle som har bygd seg opp over lang tid;
    • ein kommentar full av eiter og galle
  • spy gall
    tømme or seg allslags vondord

gall 2

substantiv inkjekjønn

galle 2

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk; frå latin

Tyding og bruk

knuteforma misvekst på plantedel valda av snyltarar

gjelle 2

gjella

verb

Opphav

samanheng med gjalle

Tyding og bruk

lever

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt lifr

Tyding og bruk

stor kjertel som skil ut gall (1, 1)
Døme
  • ha småsei og lever til middag;
  • levra bryt ned alkohol

Faste uttrykk

  • frisk på levra
    kvik, opplagd, lystig
  • snakke rett frå levra
    seie rett ut det ein meiner
    • ho snakkar alltid rett frå levra

gallbær, gallebær

substantiv inkjekjønn

Opphav

av gall (1, fordi bæra smakar bittert

Tyding og bruk

slekt av giftige klatreplanter i graskarfamilien med tjukk, kvit rot, hårete stengel og handflika blad;
Bryonia

gallmidd, gallemidd

substantiv hankjønn

Opphav

av gall (2

Tyding og bruk

midd som valdar misvekst på planter;
Eriophyidae

gallblære, galleblære

substantiv hokjønn

Opphav

av gall (1

Tyding og bruk

pose som gall frå levra samlar seg i før det går over i tarmen

gallsjuke, gallesjuke

substantiv hankjønn eller hokjønn

gallsykje, gallesykje

substantiv hokjønn

Opphav

av gall (1

Tyding og bruk

  1. (no sjeldan) sjukdom i levra eller gallgangane;
  2. munn- eller meltingssjukdom hos fe;

gallstein, gallestein

substantiv hankjønn

Opphav

av gall (1

Tyding og bruk

unormal danning av steinliknande klump eller korn i gallblære eller gallegangar

gallsott, gallesott

substantiv hokjønn