Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 17 oppslagsord

forbetre

forbetra

verb

Opphav

frå lågtysk; av for- (2 og betre (1

Tyding og bruk

Døme
  • forbetre karakteren

Faste uttrykk

  • forbetre seg
    bli betre;
    kome seg
    • angre og forbetre seg;
    • levekåra har forbetra seg
Artikkelside

skrive

skriva

verb

Opphav

norrønt skrifa; latin scribere

Tyding og bruk

  1. lage skrift på papir eller skjerm ved hjelp av blyant, penn, tastatur eller liknande
    Døme
    • skrive brev;
    • skrive namnet sitt;
    • skrive utydeleg;
    • skrive med blyant;
    • skrive på maskin
  2. uttrykkje at det er eit visst år, ein viss dato eller eit visst klokkeslett
    Døme
    • i dag skriv vi 3. desember
  3. komponere
    Døme
    • skrive musikk for fele

Faste uttrykk

  • leve av å skrive
    leve av å vere forfattar eller skribent
  • skrive av
    kopiere
  • skrive falsk
    forfalske namnetrekk
  • skrive fram
    i statistikk: det å rekne ut korleis ei framtidig utvikling blir, ut frå gjevne føresetnader om faktorane som kan påverke utviklinga;
    framskrive
  • skrive frå seg
    seie frå seg noko skriftleg
  • skrive historie
    utrette noko som set merke i utviklinga;
    skape historie
  • skrive inn
    føre inn
  • skrive ned
    • setje på papiret
    • setje ned verdien av noko;
      devaluere
  • skrive om
    endre og forbetre ei skriftleg framstilling;
    omskrive (1)
  • skrive opp
    • ta opp skriftleg;
      skrive ned
    • gi att tidlegare verdi;
      revaluere
    • vere viss på
      • det kan du skrive opp!
  • skrive på for
    kausjonere for nokon
  • skrive på
    • setje namnet sitt på eit dokument
    • føre noko opp som gjeldspost for nokon
  • skrive seg bak øyret
    merke seg noko
  • skrive seg frå
    kome av, stamme frå; datere seg frå
  • skrive seg inn
    la seg føre inn som medlem i eit lag eller liknande
  • skrive seg/skrive seg for
    bruke eit anna namn enn sitt eige (i underskrift)
    • ho heitte Nilsen, men skriv seg no Nes;
    • han skreiv seg for Nordbø
  • skrive til
    sende brev til nokon
  • skrive under på
    • godta med underskrifta si
    • i overført tyding: (munnleg) forsikring om noko
  • skrive ut
    • gjere vedtak om;
      avgjere, fastsetje
      • skrive ut skatt;
      • skrive ut nyval
    • trykke digitalt dokument på papir med hjelp av skrivar
    • kalle ut (soldatar);
      innrullere (1)
    • gje ei skriftleg fråsegn om at ein kan forlate sjukehuset
      • han blei skriven ut av sjukehuset
  • som skrive står
    som alle veit
Artikkelside

skrive om

Tyding og bruk

endre og forbetre ei skriftleg framstilling;
Sjå: skrive
Artikkelside

oppgradering

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. det å gje høgare grad eller verdi;
    Døme
    • ei oppgradering av statusen til språket
  2. det å modernisere og forbetre;
    Døme
    • oppgraderinga av vegen
Artikkelside

oppgradere

oppgradera

verb

Tyding og bruk

  1. gje høgare grad eller verdi;
  2. modernisere, forbetre;
    gjere meir effektiv
    Døme
    • fabrikkanlegget skal oppgraderast for 45 mill. kroner
Artikkelside

frisere

frisera

verb

Opphav

frå fransk ‘krølle, kruse’

Tyding og bruk

  1. klippe, ordne og stelle hår, skjegg og liknande
    Døme
    • frisere håret;
    • frisere nokon;
    • frisere seg
  2. klippe og forme vegetasjon
    Døme
    • frisere hekken
  3. i overført tyding: finpusse, forbetre, polere
    Døme
    • frisere ein tekst
    • brukt som adjektiv
      • eit frisert debattinnlegg
Artikkelside

korrigere

korrigera

verb

Opphav

gjennom tysk og fransk; frå latin corrigere ‘rette’

Tyding og bruk

  1. rette på, forbetre;
    Døme
    • korrigere ei utsegn;
    • korrigere målingane;
    • dei korrigerte kursen
Artikkelside

korrektiv 1

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

middel til å rette, forbetre eller kontrollere noko med
Døme
  • boka er eit korrektiv til dei tradisjonelle lærebøkene
Artikkelside

feminisme

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk

Tyding og bruk

  1. arbeid for å forbetre dei politiske, økonomiske og sosiale vilkåra for kvinner og å oppnå likestilling mellom kjønna;
  2. ideologi med mål om å jamne ut skeiv maktbalanse mellom kjønna;
    jamfør nyfeminisme
Artikkelside

dope

dopa

verb

Opphav

av engelsk dope ‘smørjemiddel, stimulans’

Tyding og bruk

  1. gje eller bruke forbode stimulerande middel (for å forbetre ein idrettsprestasjon)
    Døme
    • på landslaget er det ingen som dopar seg
    • brukt som adjektiv
      • dopa utøvarar
  2. gje eller bruke eit roande eller sløvande middel (medisin eller narkotika)
    Døme
    • småkriminelle gutar dopa seg og drakk alkohol
  3. i elektronikk: behandle eit stoff med eit anna stoff for å gje det ein bestemd eigenskap

Faste uttrykk

  • dope ned
    gje eit sløvande middel
    • dope ned pasientar;
    • ho vart dopa ned og valdteken
Artikkelside
Side 1 av 2