Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 6 oppslagsord

fø opp

Tyding og bruk

ale eller fostre opp;
Sjå: fø
Døme
  • fø opp 70 kje;
  • fø opp ungar
Artikkelside

ale 2

ala

verb

Opphav

norrønt ala

Tyding og bruk

  1. fø (opp, fram);
    jamfør avle (2
    Døme
    • ale opp krøter;
    • ale seg til ei ny ku
  2. dyrke fram
    Døme
    • ale frukttre

Faste uttrykk

  • ale fram
    fø, dyrke eller avle fram
    • ale fram tomatar;
    • ale fram ein ny sauerase
  • ale på
    • fø på
      • denne kalven er ikkje noko å ale på
    • tenkje (ut), bryggje på;
      planleggje
      • ale på hemn
  • ale til seg
    lokke til seg
Artikkelside

fôre 4, fore 4

fôra, fora

verb

Opphav

norrønt fóðra; av for (3

Tyding og bruk

  1. gje (husdyr) for (3, 1);
    fø (opp)
    Døme
    • fôre krøtera godt
  2. sanke fôr
    Døme
    • dei driv og fôrar i marka
  3. Døme
    • fôre nokon med opplysningar

Faste uttrykk

Artikkelside

fø, føde 3

føda

verb

Opphav

norrønt fǿða

Tyding og bruk

  1. gje, skaffe mat til;
    fôre;
    forsørgje
    Døme
    • fø ein godt;
    • fø seg sjølv;
    • garden kan fø fem kyr;
    • fø på ein familie
  2. om kvinne (eller meir sjeldan hodyr): setje til verda
    Døme
    • fø eit barn;
    • ormen før levande ungar;
    • ho fødde i går;
    • fø utan smerte;
    • ho er fødd i 1950;
    • vere fødd blind;
    • fru Ås, fødd Olsen;
    • ingen er fødd meister
    • brukt som adjektiv
      • han er den fødde gjøglar
  3. Døme
    • tida før nye tankar

Faste uttrykk

  • bli fødd på ny
    bli (åndeleg) atterfødd
  • bli fødd
    kome til verda
  • fø fram
    ale eller fostre opp
    • fø fram ein kalv;
    • ho fødde fram ein son
  • fø opp
    ale eller fostre opp
    • fø opp 70 kje;
    • fø opp ungar
  • ikkje fødd i går
    slett ikkje urøynd;
    ikkje lett å lure
Artikkelside

fostre 3

fostra

verb

Opphav

norrønt fóstra

Tyding og bruk

  1. syte for barn under oppveksten;
    fø opp;
    oppsede
    Døme
    • fostre opp ungar;
    • landet har fostra mange store søner
  2. Døme
    • fostre nye idear
Artikkelside

degge

degga

verb

Opphav

av dansk dægge ‘flaske, koppe opp (til dømes lam)', opphavleg svensk ‘fø opp med flaske’; samanheng med die (2

Tyding og bruk

stelle overdrive godt;
kjæle for;
Døme
  • degge for kvarandre;
  • degge med minstemann;
  • bli degga for
Artikkelside