Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
13 treff

Nynorskordboka 13 oppslagsord

ender

adverb

Opphav

norrønt endr ‘atter’; samanheng med enn (3

Faste uttrykk

  • ender og da
    no og da
    • ho gløtte bort på han ender og da
  • ender og gong
    no og da
    • ender og gong trødde ho gjennom snøen
Artikkelside

and 2

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt ǫnd

Tyding og bruk

  1. symjefugl av fleire arter i andefamilien
  2. ho (1 av and (2, 1); til skilnad frå andestegg
  3. kjøt av and (2, 1)
    Døme
    • ete dansk and i påska
Artikkelside

gong 1

substantiv hankjønn

Opphav

av gå (1; same opphav som gang

Tyding og bruk

  1. einskilt tilfelle da noko hender
    Døme
    • det var ein gong ein konge;
    • ein gong i neste månad;
    • det hende mange gonger at …;
    • ein sjeldan gong;
    • enda ein gong;
    • ein gong til;
    • mang ein gong;
    • nokre gonger;
    • kvar einaste gong;
    • dei treftest einkvan gongen;
    • denne gongen var det ho som vann;
    • førre gongen tapte ho;
    • neste gong går det betre;
    • det er siste gongen eg gjer det;
    • eg var der for første gong
  2. brukt om kvar einskild oppattaking av viss mengd eller storleik, ofte som uttrykk for multiplikasjon
    Døme
    • Noreg er åtte gonger større enn Danmark;
    • vi fiska tre gonger så mykje som dei;
    • tre gonger tre er ni
  3. Døme
    • ein gong med øl

Faste uttrykk

  • ein gong imellom
    av og til, stundom
    • dei reiste bort ein gong imellom
  • ender og gong
    somme tider;
    stundom
  • for ein gongs skyld
    berre denne eine gongen
  • gong og annan
    somme tider;
    stundom
  • gong på gong
    stadig vekk
  • med ein gong
    straks
  • om gongen
    så mykje eller så mange (av det som er nemnt) for kvar einskild gong
    • kome to og to om gongen;
    • vere vald for fire år om gongen
  • på ein gong
    samstundes
  • éin gong for alle
    slik at ein ikkje treng ta det opp att meir
    • seie det éin gong for alle;
    • betale éin gong for alle
Artikkelside

symje, svømme

symja, svømma

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt symja, svim(m)a

Tyding og bruk

  1. kome seg framover med visse kroppsrørsler i vatn;
    Døme
    • symje som ein fisk;
    • symje over sundet;
    • symje på ryggen;
    • symje ut til ein holme;
    • nokre ender sumde ute på vatnet
  2. få til å symje (1)
    Døme
    • symje hesten over elva
Artikkelside

klumpe

klumpa

verb

Tyding og bruk

danne klumpar
Døme
  • bli klumpa saman på eit lite rom

Faste uttrykk

  • klumpe seg
    • bli klumpete;
      skilje ut klumpar
      • sausen klumpa seg;
      • malinga klumpar seg om du tek på for mykje
    • trengje seg saman i klyngjer;
      flokke seg
      • klumpe seg saman som vettskremde ender
Artikkelside

ubåt

substantiv hankjønn

Opphav

kortform av undervassbåt

Tyding og bruk

fartøy som kan gå ender vassflata
Døme
  • han er kaptein på ubåten
Artikkelside

snadre

snadra

verb

Opphav

lydord

Tyding og bruk

  1. lage små skrattande skrik
    Døme
    • sjøfuglen snadra og skreik
    • brukt som adjektiv:
      • snadrande ender
  2. Døme
    • sitje og skravle og snadre
Artikkelside

klumpe seg

Tyding og bruk

Sjå: klumpe
  1. bli klumpete;
    skilje ut klumpar
    Døme
    • sausen klumpa seg;
    • malinga klumpar seg om du tek på for mykje
  2. trengje seg saman i klyngjer;
    flokke seg
    Døme
    • klumpe seg saman som vettskremde ender
Artikkelside

ender og gong

Tyding og bruk

no og da;
Sjå: ender
Døme
  • ender og gong trødde ho gjennom snøen
Artikkelside

ender og da

Tyding og bruk

no og da;
Sjå: ender
Døme
  • ho gløtte bort på han ender og da
Artikkelside
Side 1 av 2