Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
25 treff

Nynorskordboka 25 oppslagsord

base 3

basa

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

samanheng med bade

Tyding og bruk

  1. smørje, kline tjukt på
    Døme
    • base utover;
    • base på mykje smør
  2. somle, sløse (bort);
    bruke mykje
Artikkelside

base 4

basa

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

samanheng med lågtysk basen ‘bere seg tankelaust åt’; òg samanheng med base (3

Tyding og bruk

  2. tumle, baske, leike seg
    Døme
    • base i snøen
Artikkelside

base 1

substantiv hankjønn

Opphav

frå engelsk; same opphav som basis

Tyding og bruk

  1. militært støttepunkt
    Døme
    • USA har basar i mange land
  2. utgangspunkt for ein aktivitet
    Døme
    • ha hytta som base i påskeferien;
    • Ålesund er ein base for havfiskeflåten
  3. samling av mindre rom rundt eit fellesareal i nyare skular og barnehagar
    Døme
    • klasseromma er blitt erstatta av basar på den nye skulen
  4. Døme
    • samle bibliografiske postar i ein base
  5. Døme
    • kjøtkrafta er ein god base i biffsmørbrød
  6. fotstykke på søyle
Artikkelside

base 2

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk, same opphav som basis; innført av kjemikaren Rouelle i 1754

Tyding og bruk

  1. kjemisk stoff som kan nøytralisere syrer (1
    Døme
    • ein base fargar raudt lakmuspapir blått;
    • ein base har evne til å ta opp proton og lage syre
  2. meir eller mindre sterk løysning av base (2, 1)
Artikkelside

basere

basera

verb

Uttale

baseˊre

Opphav

av fransk baser; samanheng med basis og base (1

Tyding og bruk

byggje på, ha til grunnlag
Døme
  • skildringa er basert på eigne opplevingar

Faste uttrykk

  • basere seg på
    setje si lit til;
    vere avhengig av
    • basere seg på hjelp utanfrå
Artikkelside

stasjonær

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som har fast opphalds- eller tilhaldsstad;
    Døme
    • gråsporven er ein stasjonær fugl;
    • stasjonære militære avdelingar;
    • ein stasjonær pc
  2. som er driven frå ein fast base;
    til skilnad frå pelagisk
    Døme
    • stasjonær kvalfangst
Artikkelside

heimanfrå, heimafrå

adverb

Tyding og bruk

  1. bort frå heimen eller heimstaden
    Døme
    • reise heimanfrå
  2. med base i heimen
    Døme
    • arbeide heimanfrå éin dag i veka
Artikkelside

bufferløysning

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

i kjemi: løysning der surleiksgraden blir lite endra ved tilsetjing av syre eller base
Artikkelside

amin

substantiv inkjekjønn

Uttale

amiˊn

Opphav

av ammoniakk og -in (3

Tyding og bruk

i kjemi: nitrogenhaldig, organisk base (2, 1) med liknande eigenskapar som ammoniakk
Artikkelside

amfolytt

substantiv hankjønn

Uttale

amfolytˊt

Opphav

av amfi og -lytt

Tyding og bruk

stoff som kan ovre seg som både syre (1, 1) og base (2, 1)
Artikkelside
Side 1 av 3