Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 14 oppslagsord

aktuell

adjektiv

Opphav

frå fransk av, seinlatin actualis ‘verksam’; samanheng med akt (1

Tyding og bruk

  1. Døme
    • den aktuelle stoda;
    • det blir ikkje aktuelt – det kjem ikkje på tale
  2. som har interesse (nett no)
    Døme
    • eit aktuelt spørsmål
    • som substantiv:
      • dagsnytt og aktuelt
Artikkelside

memorandum

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå latin ‘verd å hugse’; jamfør memorere

Tyding og bruk

  1. skriftleg påminning
  2. kort skriftleg utgreiing om eit aktuelt spørsmål eller ein situasjon
Artikkelside

motesak

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

noko som er populært og aktuelt i eit avgrensa tidsrom;
fenomen som er på moten
Døme
  • det har vorte ei motesak å jogge
Artikkelside

eventuell

adjektiv

Opphav

gjennom fransk; frå latin eventus ‘utfall, hending’

Tyding og bruk

  1. som kan vere eller bli tilfellet;
    forkorta ev.
    Døme
    • i ein eventuell krig;
    • eventuelle feil må meldast til styret
  2. brukt som adverb: i påkomande tilfelle, i så fall, om det blir aktuelt
    Døme
    • kan de eventuelt handle inn?
    • du kan eventuelt sende ei melding viss du kjem
  3. brukt som substantiv: siste post på dagsordenen (der saker som ikkje står oppførte, kan takast opp)
    Døme
    • er det saker til eventuelt?
Artikkelside

ev.

forkorting

Tyding og bruk

forkorting for eventuell
Døme
  • det kan ev. bli aktuelt seinare
Artikkelside

i påkomande tilfelle

Tyding og bruk

dersom det trengst, blir aktuelt;
Artikkelside

encyklika, ensyklika

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom latin (bulla) encyclica; frå gresk enkyklios ‘krinsforma’

Tyding og bruk

paveleg rundskriv om eit aktuelt emne
Artikkelside

førehandsgodkjenne

førehandsgodkjenna

verb

Tyding og bruk

godkjenne noko før det blir aktuelt, gjort eller gjennomført
Døme
  • førehandsgodkjenne planen for semesteret;
  • utgiftene er førehandsgodkjende
Artikkelside

tilfelle

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt tilfelli; jamfør tilfall

Tyding og bruk

  1. situasjon, tilhøve som oppstår eller kan tenkjast å oppstå;
    Døme
    • det finst tilfelle i livet da ein berre har seg sjølv å stole på;
    • i slike tilfelle er det godt å ha vener;
    • det motsette synte seg å vere tilfellet – å vere det røynlege, faktiske tilhøvet;
    • eit tenkt tilfelle;
    • i tilfelle (av) brann;
    • i tilfelle tek eg toget
  2. (situasjon som resultat av) slump, treff
    Døme
    • ho oppdaga brannen ved eit (reint) tilfelle
  3. (einskild)tilstand, (einskild)fenomen, (einskild)tilhøve
    Døme
    • ulykkestilfelle;
    • eit konkret tilfelle;
    • eitt tilfelle av tusen;
    • tilfellet Kings Bay, Hamsun
    • (einskild) førekomst av sjukdom, skavank og liknande
      • krefttilfelle;
      • sjukdomstilfelle;
      • eit tilfelle av tuberkulose

Faste uttrykk

  • i alle tilfelle
    i alle fall, i alle høve
  • i påkomande tilfelle
    om det skulle bli aktuelt
  • i tilfelle
    i så fall; dersom noko er slik el. slik
Artikkelside

revy

substantiv hankjønn

Opphav

fransk revue ‘gjennomsyn, mønstring’, av revoir ‘sjå att’

Tyding og bruk

  1. mønstring, særleg av militære avdelingar
  2. oversyn(sprogram);
    Døme
    • dagsrevyen
  3. lettare teaterframsyning sett saman av ballett, viser og sketsjar med aktuelt, satirisk innhald

Faste uttrykk

  • passere revy
    marsjere forbi;
    i overført tyding: bli oppfriska i minnet
Artikkelside
Side 1 av 2