Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 9 oppslagsord

rasle med sabelen/sablane

Tyding og bruk

true med ufred;
Sjå: rasle, sabel
Døme
  • avisa raslar med sabelen;
  • presidenten raslar med sablane
Artikkelside

rasle

rasla

verb

Opphav

frå tysk, lydord

Tyding og bruk

  1. lage ein tørr, klanglaus lyd;
    Døme
    • det raslar i lauvet;
    • myntane rasla
  2. få noko til å gje frå seg ein tørr, låg lyd
    Døme
    • rasle med papir

Faste uttrykk

  • rasle med sabelen/sablane
    true med ufred
    • avisa raslar med sabelen;
    • presidenten raslar med sablane
Artikkelside

trykkje, trykke

trykkja, trykka

verb

Opphav

jamfør gammalsvensk þrykkja, tyding 3 etter tysk drucken; samanheng med true

Tyding og bruk

  1. Døme
    • trykke inn ruta;
    • trykke på knappen;
    • skoen trykker;
    • truge med å trykke ein flat;
    • trykke noko i hop, saman;
    • trykke handa til ein – ta ein i handa;
    • trykke seg inn til nokon;
    • det trykker for brystet
  2. kue, halde nede
  3. framstille (publikasjon, skrift eller liknande av) bokstavar eller bilete med handpresse eller spesiell maskin;
    Døme
    • trykke bokstavar, bilete, bøker, aviser;
    • trykte typar;
    • trykke mønster på stoff

Faste uttrykk

  • trykke på
    følgje tett på (og skyve, til dømes i ein kø)
  • trykke til seg
    òg: gjere seg svært til vens med (nokon), skamrose (noko)
  • trykke til
    støyte, slå (nokon)
Artikkelside

true, truge 3

trua, truga

verb

Opphav

norrønt þrúga

Tyding og bruk

  1. tvinge, nøyde, presse (nokon) med hjelp av skremsler eller hard pågang;
    kome med trugsmål (mot);
    gjere redd (med vilje), skremme
    Døme
    • truge ein med kniv, med represaliar;
    • truge ein til å bli med;
    • truge med streik, med å gå av;
    • truge til seg pengar;
    • truge pengar av ein;
    • truge seg fram;
    • han både lokka og truga
    • hytte (som trugsmål)
      • true med neven, handa
    • nøyde, tvinge (2
      • true i seg maten;
      • true på ein varer;
      • dei laut trugast til bords
  2. vere ein (nær) fare (for);
    verke farleg (for)
    Døme
    • fienden trugar landet;
    • landet er truga av krise;
    • fleire hus var truga av brannen;
    • stoda hans er truga;
    • sigeren var aldri truga;
    • det trugar med regn

Faste uttrykk

  • truge med
    upers: sjå ut til eller vere nær ved
    • huset trugar med å rase saman
Artikkelside

truisme

substantiv hankjønn

Opphav

frå engelsk av true ‘sann’

Tyding og bruk

banal, sjølvsagd sanning
Artikkelside

trugsel, trussel

substantiv hankjønn

Opphav

av true

Tyding og bruk

det å truge;
noko ein trugar med;
noko som trugar;
Døme
  • kome med, setje fram trugslar mot nokon;
  • det var berre ein tom trugsel;
  • trugselen om oppseiingar;
  • nedskjeringane er ein trugsel mot velferdsstaten
Artikkelside

trugle 1

trugla

verb

Opphav

samanheng med true og trygle

Tyding og bruk

Døme
  • trugle ein til noko
Artikkelside

truande 2, trugande

adjektiv

Opphav

presens partisipp av true

Tyding og bruk

  1. som trugar, skremmer, pressar
    Døme
    • ha ei truande framferd;
    • opptre truande mot nokon
  2. som trugar, er ein fare
    Døme
    • truande brattheng, skyer, fare
  3. som er truga, utsett for fare
    Døme
    • stoda er truande
Artikkelside

sabel

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk truleg frå ungarsk av szabni ‘skjere’

Tyding og bruk

hoggvåpen med (krum) einegga klinge
Døme
  • fekte med sabel

Faste uttrykk

  • rasle med sabelen
    true med krig, ufred
Artikkelside