Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
9 treff

Nynorskordboka 9 oppslagsord

tendring 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt tein-æringr ‘båt med ti årer’

Tyding og bruk

eldre type stor (vestnorsk) båt med kahytt eller halvdekk
Artikkelside

rakett

substantiv hankjønn

Opphav

av italiensk rocchetta, av rocca ‘tein’, opphavleg same opphav som rokk (1

Tyding og bruk

  1. prosjektil med sylinderform, som får stor fart og kan fly høgt eller langt ved hjelp av ein reaksjonsdriven motor eller liknande
    Døme
    • skyte opp rakettar;
    • rakettane fór opp mot himmelen
  2. våpen med eit sylinderforma ytre og med ein rakettmotor og sprengladning;
    Døme
    • landet har skote opp fleire rakettar;
    • fleire hus vart øydelagde av rakettane
  3. sylinder av papp som med ein drivladning og krut eksploderer i lufta og gjev fine fargar;
    Døme
    • skyte opp rakettane på nyårsaftan
  4. fartøy med rakettmotor og plass til menneske og utstyr for reiser i verdsrommet
    Døme
    • dei har sendt ein rakett til Mars;
    • dei tre astronautane drog i raketten til månen

Faste uttrykk

  • ein rakett i baken/rumpa/ræva
    noko som aukar aktiviteten, innsatsen, farten eller liknande
    • tidsfristen sette verkeleg ein rakett i rumpa på han;
    • skal ho få gjort noko, må ho få ein rakett i ræva;
    • dei er så treige, dei treng ein rakett i baken
Artikkelside

testoff

substantiv inkjekjønn

Opphav

av te (1

Tyding og bruk

Artikkelside

misteltein

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt mistilteinn, førsteleddet samanheng med tysk Mist ‘gjødsel’, truleg fordi planta vart rekna for ein sjukeleg utvekst eller eit ekskrement på vertsplanta; etterleddet same opphav som tein (1

Tyding og bruk

liten vintergrøn busk som snyltar på lauvtre;
Viscum album
Døme
  • mistelteinen er freda i Noreg
Artikkelside

kjerringrokk

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør rokk (1 , med tyding ‘tein’

Tyding og bruk

Artikkelside

vånd 2

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt vǫndr; av vinde (2

Tyding og bruk

  1. lita stong, grann kjepp, tein
  2. tynt trestykke, trespildre
Artikkelside

handtein

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

tein (1, 2) til å halde i handa når ein spinn
Artikkelside

teine

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt teina; av tein (1

Tyding og bruk

  1. fiskereiskap av flettverk, netting og liknande der fisk o a må gjennom ein kileforma inngang og kjem inn i eit rom det er vanskeleg å finne ut av;
    jamfør ruse (1
    Døme
    • hummarteine;
    • åleteine;
    • setje teiner
  2. kløvmeis fletta av vidjer
  3. kasse over kvernsteinane som kornet renn or og ned i kvernauget
Artikkelside

tein 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt teinn

Tyding og bruk

  1. rotskot, stubbeskot frå tre;
    Døme
    • misteltein
  2. lang pinne, tynn lita stong;
    Døme
    • jerntein
  3. primitiv handreiskap til å spinne med, laga av ein konisk trestuv med ei tung svingskive
    Døme
    • handtein;
    • spinne på tein
Artikkelside