Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 12 oppslagsord

berekne

berekna

verb

Uttale

berekˊne

Opphav

frå tysk

Tyding og bruk

  1. rekne ut, kalkulere
    Døme
    • berekne styrken av ein bjelke;
    • berekne masketalet til ein genser;
    • berekne noko for høgt;
    • berekne noko for lågt;
    • berekna marknadspris;
    • prosjektet er berekna til 8 mill. kr
  2. tenkje seg, vente (2, 3);
    rekne med
    Døme
    • berekne følgjene av noko;
    • berekne verknadene av noko;
    • det gjekk som berekna
  3. lage for
    Døme
    • boka er berekna på barn;
    • området er berekna for fotgjengarar

Faste uttrykk

  • berekne seg
    rekne seg
    • berekne seg avanse
Artikkelside

oppgradere

oppgradera

verb

Tyding og bruk

  1. gje høgare grad eller verdi;
  2. modernisere, forbetre;
    gjere meir effektiv
    Døme
    • fabrikkanlegget skal oppgraderast for 45 mill. kroner
Artikkelside

omsetnad

substantiv hankjønn

omsetning

substantiv hokjønn

Opphav

av omsetje

Tyding og bruk

  1. kjøp og sal av varer og andre verdiar
    Døme
    • omsetnad av aksjar
  2. samla sum av det eit føretak har selt for i ein periode
    Døme
    • firmaet har ein omsetnad på 10 mill. kroner i året
  3. mengd stoff som passerer ein kjemisk eller metallurgisk prosess i eit visst tidsrom
Artikkelside

mellom

preposisjon

Opphav

norrønt milli(m), mill(j)um; samanheng med middel- og mid-

Tyding og bruk

  1. på ein stad som er avgrensa på to eller fleire sider;
    jamfør imellom
    Døme
    • dei gjekk med ungane mellom seg;
    • det er langt mellom husa;
    • Finse ligg mellom Oslo og Bergen
  2. i tidsrommet som skil to tidspunkt eller hendingar frå kvarandre
    Døme
    • mellom jul og nyttår;
    • ete mellom måltida;
    • det er lenge mellom kvar gong eg ser dei
  3. i intervallet som er avgrensa av to storleikar
    Døme
    • det kostar ein stad mellom 15 og 20 kr
  4. i eit gjensidig forhold som femner om to eller fleire personar
    Døme
    • usemja mellom far og son;
    • dette får bli mellom oss;
    • mellom oss sagt;
    • det er noko mellom dei
  5. brukt for å kontrastere to storleikar
    Døme
    • velje mellom to ting;
    • samanhengen mellom arv og miljø;
    • sveve mellom liv og død
  6. blant, i lag med
    Døme
    • vere mellom vener;
    • vere ute mellom folk;
    • ho er mellom dei fremste på sitt felt

Faste uttrykk

  • falle mellom to stolar
    passe til verken det eine eller det andre
  • gå mellom
    gripe inn (og mekle)
  • lese mellom linjene
    forstå noko som ikkje er direkte uttrykt
  • mellom anna
    forutan, ved sida av;
    blant anna;
    forkorta m.a.
  • mellom borken og veden
    i ei vanskeleg stode
Artikkelside

million

substantiv hankjønn

Opphav

av italiensk mille

Tyding og bruk

grunntalet 1 000 000;
forkorta mill.
Døme
  • ein million;
  • folkemengda er på 4,5 millionar;
  • ein sum på to millionar kroner
Artikkelside

kostnadsrekne

kostnadsrekna

verb

Tyding og bruk

rekne ut kva noko vil koste
Døme
  • bygget er kostnadsrekna til 8 mill. kr
Artikkelside

kostnadsoverslag

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

lausleg utrekning av kostnader
Døme
  • etter kostnadsoverslaget vil brua koste 50 mill. kr
Artikkelside

utgjere

utgjera

verb
kløyvd infinitiv: -a

Tyding og bruk

danne, vere (lik), vere i sum
Døme
  • dei to partia utgjer fleirtalet på Stortinget;
  • dei tre spelarane utgjer stamma i laget;
  • driftskostnadene utgjer 1 mill i året, utgjer 20 % av omsetnaden
Artikkelside

taksere

taksera

verb

Opphav

latin taxare ‘røre ved, verdsetje’

Tyding og bruk

setje pris (ved skjøn);
Døme
  • huset vart taksert til 1,8 mill.;
  • taksere arbeidet
Artikkelside

stipulere

stipulera

verb

Opphav

frå latin ‘ta lovnad av nokon’

Tyding og bruk

fastsetje (med avtale eller kontrakt)
Døme
  • prisen er stipulert til 50 kr per m2;
  • byggjekostnadene er stipulerte til 3,4 mill. kr – utrekna til
Artikkelside
Side 1 av 2