Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
33023 treff

Nynorskordboka 33023 oppslagsord

av 1, AV

forkorting

Tyding og bruk

forkorting for audiovisuell
Artikkelside

fokus

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå latin ‘eldstad’

Tyding og bruk

  1. det å samle interessa om noko;
    Døme
    • setje noko i fokus;
    • med helse i fokus;
    • ha auka fokus på psykiske problem;
    • ha eit særskilt fokus på mangfald
  2. det som interessa samlar seg om;
    Døme
    • ha feil fokus;
    • det som er fokus i saka
  3. i fysikk: punkt der lystrålar blir samla etter å ha gått gjennom ei linse;
  4. i medisin: utgangspunkt for infeksjon eller liknande
  5. i språkvitskap: del av språkleg bodskap som avsendaren framhevar gjennom til dømes trykk (3, 4)
Artikkelside

forsølve, forsylve

forsølva, forsylva

verb

Opphav

av for- (2 og sølv

Tyding og bruk

dekkje med eit lag av sølv;
Døme
  • ho forsølvar skeia
  • brukt som adjektiv:
    • ei forsølva koparplate
Artikkelside

sovne

sovna

verb

Opphav

norrønt sofna; av sove

Tyding og bruk

gå frå vaken til sovande tilstand;
Døme
  • sovne frå alt saman

Faste uttrykk

Artikkelside

seksuell

adjektiv

Opphav

frå fransk; same opphav som seksual

Tyding og bruk

som gjeld lyster og drifter knytt til sex og forplanting;
Døme
  • vere blyg i seksuelle spørsmål;
  • seksuell frigjering

Faste uttrykk

  • seksuell debut
    første samleie
  • seksuell legning
    preferanse med omsyn til kva for kjønn ein er seksuelt tiltrekt av
  • seksuell lågalder
    alder ein person må ha nådd for at seksuell omgang med personen ikkje skal vere forbode etter lova, i Noreg 16 år
  • seksuell orientering
    preferanse med omsyn til kva for kjønn ein er seksuelt tiltrekt av
Artikkelside

tidlegbær

adjektiv

Opphav

av bær (2

Tyding og bruk

som kalvar tidleg på året, motsett seinbær
Artikkelside

reinliva

adjektiv

Opphav

av rein (3

Tyding og bruk

som lever eit moralsk reint liv;
Artikkelside

seksuell orientering

Tyding og bruk

preferanse med omsyn til kva for kjønn ein er seksuelt tiltrekt av;
Sjå: seksuell
Artikkelside

seksuell legning

Tyding og bruk

preferanse med omsyn til kva for kjønn ein er seksuelt tiltrekt av;
Sjå: seksuell
Artikkelside

slutte

slutta

verb

Opphav

av lågtysk sluten

Tyding og bruk

  1. ikkje lenger fortsetje med;
    halde opp med;
    ta slutt
    Døme
    • slutte arbeidet for dagen;
    • dei har slutta av for dagen;
    • ho slutta i songkoret;
    • du bør slutte å drikke;
    • skulen sluttar 20. juni
  2. gjere ferdig, ende
    Døme
    • møtet slutta med ein appell
  3. vere tett inntil;
    leggje seg stramt omkring;
    høve, passe;
    Døme
    • langrennsdressen slutta tett kring kroppen;
    • pakninga slutta kring skøyten og tetta godt
  4. danne, samle
    Døme
    • ta kvarandre i hendene og slutte ein ring
    • brukt som adjektiv:
      • gå i slutta tropp;
      • eit festlokale for slutta lag
  5. binde saman
    Døme
    • straumen blir slutta på nytt når vi slår på brytaren
    • brukt som adjektiv:
      • ein slutta straumkrins
  6. semjast om;
    avtale;
    Døme
    • slutte ein kontrakt;
    • slutte venskap med nokon;
    • dei slutta fred
  7. skrive kontrakt om
    Døme
    • slutte ein tankbåt;
    • slutte ei frakt
  8. konkludere
    Døme
    • slutte frå det kjende til det ukjende

Faste uttrykk

  • slutte opp om
    samle seg om;
    stø opp om
    • slutte opp om avtala
  • slutte seg saman
    samle seg;
    slå seg saman
    • elevane slutta seg saman i grupper
  • slutte seg til
    • slå følgje med
      • ho slutta seg til dei andre i turgruppa
    • seie seg samd med nokon eller samd i noko
      • dei slutta seg til framlegget
    • tenkje seg til;
      resonnere seg til
      • det er enkelt å slutte seg til konsekvensane av budsjettkutta
Artikkelside
Side 1 av 3303