Avansert søk

Nynorskordboka 3 oppslagsord

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

norrønt eyrir, fleirtal aurar; av latin aureus ‘gullmynt’ av aurum ‘gull’

skandinavisk mynteining verd ¹⁄₁₀₀ krone
Døme
- det kosta ei krone og femti øre;
- siste øra(ne) gjekk til ein kopp kaffi;
- ikkje ein (eit) øre – ikkje noko, ingenting;
- han åtte ikkje ein (eit) øre;
- han stod der utan ein (eit) øre – heilt pengelens;
- det er ikkje verdt fem øre – ikkje nokon ting
før: nordisk vekt- og mynteining, om lag 25 gram, verd ⅛ mark
før: jordegodseining i landskyldrekninga som gav eitt bismarpund smør (eller tilsvarande verdi i andre vareslag) i årleg leige

determinativ kvantor

norrønt hvárr, hvarr, hverr

brukt for å framheve den einskilde blant fleire (ofte for å streke under at noko er jamt fordelt)
Døme
- kvar har nok med sitt;
- la kvar få sitt;
- to eple på kvar;
- kvar sin dag;
- dei fekk kvart sitt eple
brukt for å omfatte alle
Døme
- kvar dag;
- kvart år
- brukt som substantiv:
  dei har tolv av kvart til middagsselskap
brukt føre forsterkande bunden artikkel eller form
Døme
- kvar den stein;
- kvart øret
innleier ei indirekte spørjande leddsetning
Døme
- ho spurde kvar han kom frå;
- dei visste kvar dei skulle gå

gå kvar sin veg
skilje lag
gå kvar til sitt
gå heim;
gå attende til det ein dreiv med
kvar augeblink
kva tid som helst
toget kjem kvar augeblink
kvar for seg
åtskild, separat
dei vil arbeide saman, ikkje kvar for seg
kvar og ein
alle
kvar og ein må ta ansvar
kvar si lyst
brukt for å uttrykkje at ein synest det andre føretrekkjer, er merkeleg
kvar sin smak
brukt for å kommentere kva andre føretrekkjer
litt av kvart
mangt slag;
litt av alt
dei har litt av kvart å setje seg inn i
litt etter kvart
litt om gongen
forholda endra seg litt etter kvart
nokon kvar
alle, dei fleste
slikt kunne hende nokon kvar

nøyaktig;

Sjå: øre