Avansert søk

Nynorskordboka 6 oppslagsord

regne

regna

verb

Opphav

norrønt regna

Tyding og bruk

falle som regn (1)
Døme
- det regna og bles;
- dessverre regna ferien bort i år
i overført tyding: kome i store mengder
Døme
- det regna med lovord;
- det regna bomber over byen

Faste uttrykk

når det regnar på presten, så dryp det på klokkaren
når ein har suksess, kjem det òg andre i nærleiken til gode

visst 1

adverb

Opphav

nøytrum av viss (

Tyding og bruk

brukt trykktungt: heilt sikkert;
tvillaust
Døme
- visst er det sant;
- visst har vi hatt mykje å gjere;
- ja visst!
- jau visst!
- nei visst!
brukt trykklett: sannsynlegvis, truleg, visstnok
Døme
- det er visst sant;
- det var visst i fjor
brukt trykklett i ironiske utsegn
Døme
- dei meinte visst at dei snakka norsk
brukt trykklett om noko ein nett er vorten merksam på
Døme
- det har visst begynt å regne;
- dagsformen er visst ikkje på topp

Faste uttrykk

så visst
utan tvil;
visseleg
han er så visst ingen svindlar;
så visst eg vil ta ein kaffi

begynne

begynna

verb

Uttale

bejynˊne

Opphav

av lågtysk beginnen

Tyding og bruk

gå i gang med;
ta til med;
byrje (1)
Døme
- begynne arbeidet;
- begynne å gå;
- begynne på nytt;
- begynne på skulen
gå først i gang;
byrje (2)
Døme
- kven skal begynne?
ta til;
bli sett i gang;
byrje (3)
Døme
- møtet begynner kl. 13;
- skuleåret begynner i august
- brukt med upersonleg subjekt
  det begynte å regne
syne tidlege teikn til;
vere i ferd med
Døme
- ho begynner å bli gammal
ha sitt startpunkt
Døme
- stien begynner ved parkeringsplassen

Faste uttrykk

begynne for seg sjølv
skape si eiga næringsverksemd
seie opp jobben og begynne for seg sjølv
til å begynne med
i byrjinga;
førebels
til å begynne med var skulpturen omstridd

idet, i det

subjunksjon

Tyding og bruk

innleier ei leddsetning som uttrykkjer at noko skjer samtidig;
i same augeblink som;
da (2, 1)
Døme
- idet ho gjekk ut døra, byrja det å regne;
- idet han sette seg, lét han auga fare kring i rommet
innleier ei leddsetning som uttrykkjer årsak;
fordi (1), sidan (1, 2)
Døme
- tiltalte fekk lågare straff idet ho ikkje var kjend med heile saka;
- idet han er frilansar, jobbar han for seg sjølv

i det same

subjunksjon

Tyding og bruk

innleier ei leddsetning som uttrykkjer at noko skjer samstundes;

i same augeblinken som, samtidig som

Døme

i det same eg gjekk ut, byrja det å regne

i tilfelle

subjunksjon

Tyding og bruk

brukt først i leddsetning som uttrykkjer vilkår eller moglegheit;

i fall, viss (, 1)

Døme

ho tek med seg ein paraply i tilfelle det byrjar å regne;
i tilfelle bussen ikkje går, får vi ta ein drosje