Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 45 oppslagsord

sjø

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt sjór, sjár, sær

Tyding og bruk

  1. (del av) det samanhengande saltvassområdet på jorda;
    hav(område)
    Døme
    • bu ved sjøen;
    • sjøen låg spegelblank;
    • rom, open sjø
  2. Døme
    • i Noreg er det om lag 250 000 sjøar og vatn
  3. sjøvatn, motsett ferskvatn (1)
    Døme
    • få sjø i munnen;
    • det smaker som sjø
    • (sjø)vatn
      • skuta tok inn sjø
  4. opprørt, uroleg vatn;
    Døme
    • høg sjø;
    • tung sjø

Faste uttrykk

  • dra til sjøs
    bli sjømann
  • gå på sjøen
    òg: drukne seg
  • i sjøen
    undervegs på sjøreise
  • kaste på sjøen
    òg: kassere
  • urein sjø
    farvatn som er fullt av skjer og grynner
Artikkelside

sentripetalkraft

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

kraft som verkar innover mot krummingssenteret når ein lekam går i ei krum bane
Artikkelside

djupneverknad

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

det at bilete eller liknande gjev inntrykk av avstandar bakover eller innover i rommet eller landskapet;
Døme
  • saman gjev speglane ein ufatteleg djupneverknad
Artikkelside

batteri

substantiv inkjekjønn

Uttale

bateriˊ

Opphav

av fransk , opphavleg ‘slagsmål, kamp’

Tyding og bruk

  1. del av festningsverk med ei viss mengd kanonar som verkar saman
  2. grunneining i artilleriet (som svarer til kompani i andre våpenslag)
  3. (ein nærmare avgrensa del av) fast skyts på eit krigsskip
  4. (gruppe av samankopla) galvanisk(e) element (6) eller akkumulator(ar) som formar om kjemisk energi til elektrisk straum
    Døme
    • batteri til røykvarslaren
  5. slagverkgruppe i eit orkester
  6. del av røyranlegg der væske med til dømes ulik temperatur kjem saman;
  7. i overført tyding: mengd
    Døme
    • eit heilt batteri med tomflasker

Faste uttrykk

  • lade batteria
    samle krefter til ny innsats
    • ein kan knapt tenke seg noko flottare måte å lade batteria på enn skiturar innover fjellet
Artikkelside

avmakt

substantiv hokjønn

Opphav

etter lågtysk amacht

Tyding og bruk

manglande makt;
Døme
  • kjenne avmakta sige innover seg

Faste uttrykk

  • falle i avmakt
    svime av
Artikkelside
Side 5 av 5