Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 39 oppslagsord

tjuvflaks

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

stort hell, griseflaks (som ein tjuv ofte har)

svinehell

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

uventa, utruleg hell

slumpelykke, slumpelukke

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

uventa, uvanleg hell, vinst;
Døme
  • resultatet kom ikkje av slumpelykke, men av dugande innsyn

salutt

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk; av latin salus ‘hell, velferd’

Tyding og bruk

  1. helsing eller honnør som blir gjord med å fyre av eit visst tal (lause) (kanon)skot
    Døme
    • kongesalutt;
    • æressalutt;
    • gje, skyte salutt
  2. militær helsing med fane eller dregen sabel

flaks 1

substantiv hankjønn

Opphav

frå svensk; av flakse

Tyding og bruk

(uventa) hell
Døme
  • ha flaks;
  • det var berre flaks at ingen vart skadde

fiskelykke, fiskelukke

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

hell med å få fisk
Døme
  • ha fiskelykke

firkløver 1

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

blad av kløver (1) med fire småblad i staden for normalt tre
Døme
  • firkløver symboliserer hell og lykke

englevakt

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

utruleg hell i ein farleg eller vanskeleg situasjon
Døme
  • målvakta hadde englevakt;
  • bilføraren må ha hatt englevakt

drikke 3

drikka

verb

Opphav

norrønt drekka

Tyding og bruk

  1. gje væske til kroppen gjennom munnen
    Døme
    • drikke eit glas vatn;
    • drikke kaffi;
    • han drakk mjølk til frukost
  2. nyte alkohol;
    misbruke alkohol
    Døme
    • dei drakk kvar helg;
    • drikke seg full;
    • drikke seg til mot;
    • ho lova seg sjølv aldri å begynne å drikke igjen
  3. om eldre forhold: feire høgtid eller merkedag med drikkelag
    Døme
    • drikke jul;
    • drikke bryllaup
  4. suge til seg
    Døme
    • han drakk sol og frisk luft

Faste uttrykk

  • drikke ei skål
    skåle (2
    • drikke ei skål for hell og lykke
  • drikke nokon under bordet
    skjenkje nokon så fulle at dei ikkje greier å stå på beina
  • drikke opp
    • drikke til det er tomt;
      tømme
      • du må drikke opp vatnet ditt før du får brus!
    • bruke alle pengane sine på alkoholhaldig drikke
      • han drakk opp heile løna si