Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 58 oppslagsord

syndenaud, syndenød

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

vondt samvit som tanken på (eiga) synd skaper
Artikkelside

synd

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt synd

Tyding og bruk

  1. handling, tanke som strir mot Guds vilje
    Døme
    • få tilgjeving for syndene sine;
    • Kristus døydde for syndene våre – 1. Kor 15,3;
    • tilstå syndene sine;
    • den løn synda gjev, er døden – Rom 6,23
  2. urettvis, hard, hjartelaus framferd;
    Døme
    • dei gjer synd på han – dei gjer han urett;
    • ho hadde inga synd for det – inga skuld;
    • det var både synd og skam;
    • det er synd å seie at det er vakkert – det er uråd å seie
  3. Døme
    • det var synd at han slapp;
    • nei, så synd! – sørgjeleg, ille

Faste uttrykk

  • leve i synd
    leve (synleg) i strid med Guds bod
  • synast synd i
    ha medkjensle med
  • synast synd på
    ha medkjensle med
Artikkelside

syndefull

adjektiv

Tyding og bruk

full av synd;
Døme
  • syndefulle menneske
Artikkelside

syndefri, syndfri

adjektiv

Tyding og bruk

utan synd
Artikkelside

syndefall

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. i bunden form eintal: synda som Adam og Eva gjorde i paradiset
  2. det å falle i synd
Artikkelside

synde

synda

verb

Tyding og bruk

  1. gjere synd
    • synde mot Gud, mot det femte bodet;
    • den som søv, syndar ikkje
    • synde mot ei lov, eit forbod
Artikkelside

straffedom

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. dom (1, 1) som legg straff på nokon
  2. refsing, tukting for synd, misgjerd
    Døme
    • Herrens straffedom
Artikkelside

stakkar

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt stafkarl ‘tiggar’; eigenleg ‘kar som går med stav’

Tyding og bruk

  1. hjelpelaus person eller skapnad som det er synd i;
    maktlaust menneske
    Døme
    • ein fattig stakkar;
    • ein livredd stakkar;
    • vere ein stakkar – ikkje vere noko til menneske
  2. som apposisjon: uheldig person, skapning
    Døme
    • fekk du ikkje vere med, stakkar?
    • dei var heilt forkomne av svolt, stakkarane
Artikkelside

skuld, skyld 2

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt skuld, skule (2; skule (3 og skule (4

Tyding og bruk

  1. ansvar for feil, skade, uhell og liknande
    Døme
    • gje ein skulda for noko;
    • leggje skulda for det som hende, på ein annan;
    • det var deira skuld
  2. noko som ein er skuldig ein annan;
    Døme
    • skuld og gjeld;
    • setje seg i skuld;
    • stå i skuld
  3. i uttrykk med preposisjon: omsyn
    Døme
    • for mi skuld – av omsyn til meg;
    • for kjennskap(s) skuld;
    • for moro skuld;
    • for den skuld – for det, i så måte
Artikkelside

skrot

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå tysk ‘avskore stykke’ av schroten ‘skjere av, sund’

Tyding og bruk

  1. verdilaus ting;
    Døme
    • det var berre skrot alt i hop
    • som adjektiv:
      • det var skrot – det var leitt, synd
Artikkelside
Side 4 av 6