Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 30 oppslagsord

sprengladning

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

ladning av sprengstoff i prosjektil, minehol og liknande

sprengkraft

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

kraft som sprengstoff utviklar når det eksploderer

sprengemne

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

skapsprengar, skapsprengjar, skåpsprengar, skåpsprengjar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

innbrotstjuv som opnar pengeskap med sprengstoff

salpetersyre

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

fargelaus, uorganisk syre der kvar eining har eitt hydrogenatom og ei nitratgruppe
Døme
  • av salpetersyre kan det framstillast fargestoff, film, lækjemiddel, sprengstoff o a

røykbombe

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

bombe fylt med sprengstoff som utviklar røyk

fenol

substantiv hankjønn

Opphav

av gresk phainein ‘lyse, skine’ og -ol

Tyding og bruk

giftig, kvitt, krystallinsk stoff som finst i steinkoltjøre og som mellom anna blir brukt til å framstille fargestoff, sprengstoff, plantevernmiddel og lækjemiddel;
karbol(syre)

eksplosiv 1

substantiv inkjekjønn

Uttale

ekˊsplosiv

Opphav

av eksplosiv (2

Tyding og bruk

særleg i fleirtal: sprengstoff
Døme
  • transportmiddel lasta med eksplosiv;
  • eksplosiva detonerte ikkje

dynamitt

substantiv hankjønn

Opphav

av gresk dynamis ‘kraft’; laga av den svenske oppfinnaren Alfred Nobel

Tyding og bruk

  1. sprengstoff av mellom anna nitroglyserol
    Døme
    • sprengje vekk steinane med dynamitt
  2. i overført tyding: noko som har kraft og kan gje sterk effekt
    Døme
    • saman er vi dynamitt;
    • saka er politisk dynamitt

bombe 1

substantiv hokjønn

Opphav

gjennom fransk; frå gresk bombos ‘drøn’

Tyding og bruk

  1. hol lekam som er fylt med sprengstoff eller andre øydeleggingsemne
    Døme
    • ei tidsinnstilt bombe;
    • flyet sleppte bomber over byen
  2. i overført tyding: noko som verkar sjokkerande eller skaper sensasjon
    Døme
    • nyheita slo ned som ei bombe
  3. rundt felt med avvikande farge på einsfarga stoff
    Døme
    • ein kjole med gule bomber

Faste uttrykk

  • la bomba springe
    gjere kjent noko uventa
    • ho lét bomba springe og fortalde om fortida si
  • tikkande bombe
    tilstand som kan føre til øydelegging
    • matvaresituasjon i verda utgjer ei tikkande bombe