Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 33 oppslagsord

siter

substantiv hankjønn

Uttale

sitˊter

Opphav

gjennom tysk, frå gresk kithara; same opphav som gitar

Tyding og bruk

strengeinstrument utan hals og med flat botn, fem melodistrenger og ei rad akkompagnementstrenger
Artikkelside

shelterdekk

substantiv inkjekjønn

Uttale

utt sjelˊter-

Opphav

engelsk av shelter ‘livd, ly’

Tyding og bruk

dekk over hovuddekket langs heile skipet
Artikkelside

scooter, skuter

substantiv hankjønn

Uttale

skuˊter

Opphav

engelsk ‘sparkesykkel’ av scoot ‘setje i veg’

Tyding og bruk

motorsykkel med små hjul og skjerma plass for føtene
Døme
  • skuter er eit sommarkøyretøy i Noreg
Artikkelside

perspektiv

substantiv inkjekjønn

Opphav

gjennom fransk av; latin perspicere ‘sjå gjennom’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • biletet manglar perspektiv – ser «flatt» ut
  2. den måten noko ter seg på for einkvan som ser det frå ein viss synsstad eller synsvinkel
    Døme
    • i fugleperspektiv;
    • froskeperspektiv
  3. i overført tyding: (vidare) samanheng, utsyn over eit tidsrom, oversyn;
    Døme
    • i historisk perspektiv;
    • sjå saka i perspektiv – i ein vidare samanheng;
    • det opnar seg nye perspektiv – framtidsutsikter, alternativ;
    • leggje vekt på sosiale perspektiv – siktemål, tilhøve, synsmåtar, faktorar
Artikkelside

diplomatisk

adjektiv

Tyding og bruk

  1. Døme
    • diplomatiske særrettar;
    • land som Noreg har diplomatisk samband med
  2. som ter seg klokt og smidig og slik unngår å krenkje, provosere eller utløyse ein konflikt
    Døme
    • ein diplomatisk framgangsmåte
    • brukt som adverb
      • svare diplomatisk

Faste uttrykk

  • diplomatisk immunitet
    rett som ein diplomat har til å stå utanfor lover og domsrett i eit land;
    eksterritorialrett
Artikkelside

coulombmeter

substantiv inkjekjønn

Uttale

kulåmbmeˊter

Opphav

av coulomb og -meter

Tyding og bruk

instrument til å måle transportert elektrisk ladning ved elektrolyse
Artikkelside

computer

substantiv hankjønn

Uttale

kompjuˊter

Opphav

frå engelsk , av latin computare ‘berekne’

Tyding og bruk

Artikkelside

bilete, bilde

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt bilæti

Tyding og bruk

  1. (teikna, måla, fotografert) attgjeving av noko eller nokon
    Døme
    • måle eit bilete;
    • ha bilete på veggen;
    • sjå på bilete
  2. Døme
    • ha eit klart bilete av noko;
    • ha bilete i hovudet
  3. Døme
    • romanen gjev eit råkande bilete av tilhøva under krigen
  4. Døme
    • tale i bilete
  5. aktuell situasjon (slik han ter seg)
    Døme
    • etter kommunevalet er biletet eit anna

Faste uttrykk

  • få eit bilete av
    få inntrykk av eller oversikt over
    • vi må få eit bilete av situasjonen
  • gje eit bilete av
    gje eit inntrykk av;
    spegle av
    • målingane gjev eit bilete av meiningane i ulike landsdelar
  • kome inn i biletet
    bli aktuell, måtte reknast med
    • andre reglar kan kome inn i biletet
  • ta bilete
    fotografere
    • kan du ta eit bilete av meg?
  • vere inne i biletet
    gjere seg gjeldande
    • dei har vore sterkt inne i biletet
  • vere ute av biletet
    vere uaktuell
    • to av alternativa er ute av biletet
Artikkelside

banditt

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk, frå italiensk , opphavleg bandito ‘forvist, bannlyst’; samanheng med bann

Tyding og bruk

  1. person som handlar mot lover (1, normer eller reglar, ofte som medlem av bande (1, 1);
    Døme
    • mordarar og bandittar
  2. i overført tyding: person som ter seg ureieleg eller trugar til seg gode
    Døme
    • din banditt!
Artikkelside

baluster

substantiv hankjønn

Uttale

balusˊter

Opphav

gjennom fransk, frå italiensk; av gresk balaustion ‘blomster av granatepletreet’

Tyding og bruk

vertikal søyle eller stolpe (1, 1) i rekkverk med utboga form
Døme
  • flott utforma balustrar
Artikkelside
Side 3 av 4