Avansert søk

Nynorskordboka 66 oppslagsord

luse

lusa

verb

Tyding og bruk

reinske for lus;
lyske (2, avluse
vere gjerrig;
spare (1)
Døme
- luse med betalinga
dengje (eigenleg for å få vekk lus), banke;
jamfør lusing

innsparing

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å spare inn;
reduksjon av forbruk
Døme
- gjere framlegg om innsparingar i budsjettet
noko som er innspart
Døme
- dei store innsparingane kan nyttast til andre ting

krut

substantiv inkjekjønn

Opphav

av lågtysk krut, kortform av bussenkrut ‘børsekrydder’

Tyding og bruk

eksplosivt stoff brukt mellom anna til drivmiddel i skytevåpen
Døme
- kuler og krut
- - lauskrut
  - svartkrut
i overført tyding: kraft, energi
Døme
- ein kar med krut i;
- ei sak med mykje politisk krut

Faste uttrykk

halde krutet tørt
vere budd på kamp
ikkje ha funne opp krutet
vere dum eller godtruen
ikkje spare på krutet
ikkje vere atterhalden med å bruke sterke verkemiddel;
kome med sterke utsegner
han sparte ikkje på krutet da han fortalde kva som hadde skjedd
skyte med laust krut
kome med sterke påstandar som det ikkje er hald i

lygn, løgn

substantiv hokjønn

Opphav

jamfør norrønt lygð og lygi; av lyge

Tyding og bruk

det å lyge
Døme
- bli gripen i lygn
noko som ikkje er sant;
usanning, skrøne (1
Døme
- fare med lygn;
- det er blank lygn;
- leve på ei lygn;
- lygner og halvsanningar;
- ikkje tru på alle lygnene

Faste uttrykk

kvit lygn
lygn for å spare nokon for ei lei sanning;
naudlygn

kvit lygn

Tyding og bruk

lygn for å spare nokon for ei lei sanning;

Sjå: kvit, lygn

miskunndrap

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

drap for å spare ein dødssjuk for unødvendige lidingar;

leggje av

Tyding og bruk

Sjå: leggje

halde att;
spare
Døme
- legg av eit brød til meg!
kvitte seg med
Døme
- leggje av uvanane

leggje seg opp

Tyding og bruk

samle på, spare;

Sjå: leggje

Døme

leggje seg opp pengar

labb 2

substantiv hankjønn

Opphav

samanheng med lóve (

Tyding og bruk

fot på klodyr
Døme
- ulven låg med hovudet på labbane;
- hunden kjem med labben
- - framlabb
  - harelabb
fot eller hand på menneske
tjukk sokk (1) (til å ha utanpå tynnare sokk eller strømpe)
noko som liknar ein labb (2, 1), til dømes nedste enden på ein harvtind eller såmaskin

Faste uttrykk

gje labb
særleg om hund: halde fram eine framlabben
hunden gav labb;
Passopp, gje labb!
kontant på labben
med pengesetlar frå hand til hand
suge på labben
ha trong økonomi, måtte spare
vere rask på labben
reagere hurtig
vere tung på labben
gjere noko på ein tungvinn eller klønete måte

suge på labben

Tyding og bruk

ha trong økonomi, måtte spare;

Sjå: labb

Side 2 av 7

Resultat per side: