Avansert søk

Vanleg søk

Nynorskordboka 2639 oppslagsord

pulsklokke

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

elektrisk apparat til å feste på handleddet som måler frekvensen av pulsslag, særleg til bruk under trening

Artikkelside

pund

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt pund; av latin pondus ‘vekt’

Tyding og bruk

eldre norsk vekteining, særleg nytta om skålpund
- - bismarpund
  - lispund
  - skippund
mynteining i Storbritannia og fleire andre land
Døme
- engelske pund;
- i Storbritannia er 1 pund = 100 pence;
- i Egypt, Sudan, Libanon og Syria er 1 pund = 100 pjaster

Faste uttrykk

forvalte sitt pund
- bruke dei evnene og midlane ein har, best mogleg
  fotballaget har forvalta sitt pund godt
- forvalte midlar ein har fått ansvaret for
  arvingen hadde forvalta pundet sitt på ein god måte

Artikkelside

pryd

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør norrønt prýði

Tyding og bruk

noko som det står glans av;

prakt, pynt (

Døme

vasen stod til pryd på bordet;
nyskulen er ein pryd for bygda;
ho er ein pryd for familien

- hovudpryd
- veggepryd

Faste uttrykk

ikkje nokon pryd for auget
ikkje særleg vakker

Artikkelside

proveny

substantiv inkjekjønn

Opphav

av fransk provenir ‘kome opp, skrive seg frå’

Tyding og bruk

inntekt staten har frå skattar og avgifter
utbyte, særleg frå sal av verdipapir

Artikkelside

punktleg

adjektiv

Tyding og bruk

nøyaktig, særleg med omsyn til tid;

presis (2)

Døme

punktleg levering

Artikkelside

punktere

punktera

verb

Opphav

frå mellomalderlatin

Tyding og bruk

setje prikkar
Døme
- punktere ei linje
stikke eller få stukke hol på, særleg noko det er luft eller gass inni
Døme
- punktere lunga;
- punktere på høgre framhjulet;
- bilen punkterte
- brukt som adjektiv:
  ein punktert luftmadrass
i overført tyding: øydeleggje eller få til å miste futten
Døme
- utvisinga punkterte kampen

Faste uttrykk

punktert note
note med eit punktum etter som viser at lengda er ein og ein halv gong den opphavleg lengda

Artikkelside

prøvetid

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

tid da ein person er på prøve, til dømes i ei stilling eller som lauslaten frå fengsel
Døme
- etter prøvetida fekk han fast stilling;
- domen er 45 dagar i fengsel på vilkår med ei prøvetid på to år
tid da ein har noko på prøve
Døme
- dei byrja å abonnere fast på avisa etter at prøvetida var slutt
tid brukt til å øve inn noko, særleg eit teaterstykke
Døme
- framsyninga hadde ei prøvetid på fem veker