Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 60 oppslagsord

mungåt

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt mungát, av munr og gát ‘det ein får, føde, mat’; jamfør mon

Tyding og bruk

om norrøne forhold: heimebryggja, innanlandsk øl

manna

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom latin, gresk, arameisk; opphavleg av hebraisk man ‘gåve’

Tyding og bruk

  1. i bibelmål: føde som jødane ved eit under fekk i øydemarka
  2. søt plantesaft, særleg av mannaask

kost 3

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt kostr; av lågtysk ‘utgift (til føde)'

Tyding og bruk

  1. mat og drikke;
    Døme
    • få god kost
  2. opphald med mat og drikke
    Døme
    • ha nokon i kosten;
    • kost og losji
  3. i overført tyding: åndeleg føde;

Faste uttrykk

  • hard kost
    noko som er vanskeleg å godta eller fordøye
    • filmen var hard kost
  • tung kost
    noko som er vanskeleg å skjøne
    • boka var tung kost

kongenital

adjektiv

Opphav

av latin con og gignere ‘føde’; jamfør genital

Tyding og bruk

Døme
  • kongenital immundefekt

kalve 2

kalva

verb

Opphav

norrønt kelfa; jamfør kalv

Tyding og bruk

  1. føde kalv
    Døme
    • kyrne hennar skal kalve;
    • i mai skal reinen kalve
  2. om isfjell eller bre: breste slik at større stykke fell ut
    Døme
    • breen kalva i fjorden
  3. kantre, velte
    Døme
    • kalve på sykkelen

kjee

kjea

verb
kløyvd infinitiv: -a

Tyding og bruk

om geit: få kje (1, 1), føde

kisle 1

kisla

verb

Opphav

samanheng med kjetle

Tyding og bruk

om katt: føde ungar

jorte

jorta

verb

Opphav

norrønt jórtra

Tyding og bruk

  1. tyggje om att føde som blir gulpa opp i munnen;
    Døme
    • krøtera låg roleg og jorta
  2. i overført tyding: seie det same gong på gong utan å kome lenger

fast føde

Tyding og bruk

mat ein må tyggje;
Sjå: fast, føde
Døme
  • ete grønsaker, kjøt eller anna fast føde

åndeleg føde

Tyding og bruk

noko som tener til inspirasjon;
Sjå: føde