Avansert søk

17 treff

Bokmålsordboka 7 oppslagsord

valen

adjektiv

Opphav

beslektet med i dialekter vale ‘dvale’

Betydning og bruk

  1. følelsesløs av kulde
    Eksempel
    • valne fingrer;
    • være valen av kulde
  2. Eksempel
    • et valent smil;
    • en valen holdning

val 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt vaðill ‘vadested, grunt sted’

Betydning og bruk

vik, bukt med grunt vann

val 2

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt valr ‘de falne’

Betydning og bruk

om eldre forhold eller i overført betydning: slagmark, valplass
Eksempel
  • stupe på valen

nummen

adjektiv

Opphav

norrønt numinn ‘fratatt’, av nema ‘ta’

Betydning og bruk

kraftløs, maktesløs;
lammet
Eksempel
  • tærne var helt numne av kulda;
  • bli nummen av skrekk

valne

verb

Betydning og bruk

bli, gjøre valen
Eksempel
  • valne bort i fingrene

valmue

substantiv hankjønn

Opphav

beslektet med valen egentlig ‘bedøvelse’, -mue av indoeuropeisk ord for ‘valmue’; val-

Betydning og bruk

plante av slekta Papaver i valmuefamilien

valhendt

adjektiv

Opphav

etter svensk; beslektet med valen

Betydning og bruk

  1. Eksempel
    • regjeringens valhendte holdning

Nynorskordboka 10 oppslagsord

valen

adjektiv

Opphav

samanheng med vale (2

Tyding og bruk

  1. stiv, nomen, kjenslelaus av kulde
    Døme
    • valne fingrar;
    • vere valen av kulde
  2. kraftlaus, utan tiltak;
    Døme
    • eit vale smil;
    • ei valen haldning

val 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt vaðill ‘vadestad, grunn stad’; av va

Tyding og bruk

vik, bukt med grunt vatn

val 2

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt valr ‘dei falne’

Tyding og bruk

mest poetisk: slagmark;
Døme
  • stupe på valen

vale 1

substantiv hankjønn

Opphav

av våle (1

Tyding og bruk

Døme
  • ein vale av tømmer

vale 2

substantiv hankjønn

Opphav

eigenleg ‘noko som er visna, slapt’

Tyding og bruk

loppen

adjektiv

Opphav

jamfør islandsk loppinn

Tyding og bruk

frosen, valen på hendene av kulde

nomen 2

adjektiv

Opphav

norrønt numinn ‘fråteken’, av nema ‘ta’

Tyding og bruk

stiv, til dømes av frost, pårøyning eller redsle;
lamma
Døme
  • tærne var heilt nomne av kulden;
  • bli nomen i eine sida etter eit slag;
  • bli nomen av redsle

valne

valna

verb

Tyding og bruk

bli, gjere valen
Døme
  • valne bort i fingrane

valmue

substantiv hankjønn

Opphav

samanheng med valen eigenleg ‘bedøving’ og eit indoeuropeisk ord for valmue

Tyding og bruk

plante av slekta Papaver i valmuefamlien

valhendt

adjektiv

Opphav

samanheng med valen

Tyding og bruk

  1. Døme
    • det var valhendt gjort av regjeringa