Avansert søk

142 treff

Bokmålsordboka 62 oppslagsord

gamlemor

substantiv hankjønn eller hunkjønn

Betydning og bruk

eldste mor i en familie;
gammel kone;
Eksempel
  • det var gamlemor som tok de tøffeste takene

gamlefar

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

eldste far i en familie;
gammel mann;
Eksempel
  • gamlefar vant sjakkpartiet;
  • gå i gamlefarens begravelse

gamleby

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

i bestemt form entall: den eldste, opprinnelige delen av en by
Eksempel
  • gamlebyen i Fredrikstad

gamla

substantiv hunkjønn

Opphav

av gammel

Betydning og bruk

brukt om den gamle eller eldste kvinnen, for eksempel i en familie
Eksempel
  • gamla satt mest foran tv-skjermen

veda

substantiv hankjønn

Opphav

sanskrit ‘viten’

Betydning og bruk

fellesbetegnelse for de eldste indiske religiøse skriftene;
jamfør vedisk

urtid

substantiv hankjønn eller hunkjønn

Opphav

av ur-

Betydning og bruk

aller eldste fortid

urspråk

substantiv intetkjønn

Betydning og bruk

  1. eldste felles språktrinn innenfor flere nærstående språk
  2. eldste språkform en kan forestille seg i menneskehetens historie

urgermansk

adjektiv

Opphav

av ur-

Betydning og bruk

  1. ekte, opprinnelig germansk
  2. som hører til det eldste germanske språket som de nåværende germanske språk har utviklet seg fra
    Eksempel
    • i urgermansk tid;
    • urgermansk språk;
    • urgermanske lydendringer

urfugl

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

utdødd, primitiv fugl av den eldste kjente fugleslekt, Archaeopteryx

tribun

substantiv hankjønn

Opphav

fra latin av tribus, betegnelse på et romersk administrativt distrikt som det i den eldste tiden fantes tre av, av tri-

Betydning og bruk

i antikken: romersk embetsmann

Nynorskordboka 80 oppslagsord

gamling

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. gammal person
    Døme
    • møte ein gamling;
    • gamlingen på Haug;
    • gamlingane sit i parken når vêret er godt
  2. i bunden form fleirtal: eldste paret i ein huslyd;
    foreldra
    Døme
    • korleis er det med gamlingane?

gamletid

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. i bunden form eintal: gamle dagar
    Døme
    • i gamletida var det slik
  2. eldre nemning for eldste historiske tid (i Noreg ofte rekna fram til byrjinga av vikingtida);
  3. eldre geologisk nemning for tidsalder i jordhistoria (frå kambrium (2) til perm (3, 2)) som ein har dei første viktige fossile funna frå

gamlestev, gamalstev, gammalstev

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

eldste type stev, med enderim mellom andre og fjerde linja

gamlen

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

brukt om den gamle eller eldste mannen, til dømes i ein huslyd
Døme
  • er gamlen inne?
  • gamla og gamlen kjem til middag

gamlemor

substantiv hokjønn eller ubøyeleg

Tyding og bruk

eldste mor i ein familie;
gammal kone;
Døme
  • du gamlemor;
  • ho gamlemor er sjuk

gamlefolk

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

folk av den eldste generasjonen;
til skilnad frå ungfolk
Døme
  • gamlefolket på garden

gamlefar

substantiv hankjønn eller ubøyeleg

Tyding og bruk

eldste far i ein familie;
gammal mann;
Døme
  • du gamlefar;
  • han gamlefar;
  • gamlefar måtte på sjukehus

gamleby

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i bunden form eintal: eldste, opphavlege bydelen
Døme
  • gamlebyen i Warszawa

gamla

substantiv hokjønn

Opphav

av gammal

Tyding og bruk

brukt om den gamle eller eldste kvinna, til dømes i ein huslyd
Døme
  • gamla og gamlen;
  • gamla låg til sengs

arald

substantiv ubøyeleg

Opphav

av norrønt ár alda ‘først, tidleg i tidene’

Faste uttrykk

  • frå aralds tid
    frå dei eldste tider