Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
96 treff

Bokmålsordboka 1 oppslagsord

Nynorskordboka 95 oppslagsord

nanisme

substantiv hankjønn

Opphav

av gresk nanos ‘dverg’

Tyding og bruk

ekstrem grad av liten kroppsvekst (høgd under om lag 145 cm for menn og 135 cm for kvinner)
Artikkelside

nedbørhøgd, nedbørshøgd, nedbørhøgde, nedbørshøgde

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

høgd som nedbøren ville ha hatt om han hadde vorte liggjande som vatn
Artikkelside

meter 1

substantiv hankjønn

Opphav

av fransk métre; av gresk metron ‘mål’

Tyding og bruk

grunneining for lengd;
symbol m
Døme
  • huset er ti meter langt;
  • tøyet kostar 80 kr meteren;
  • kjettingen kostar ganske mykje per meter;
  • gå dei siste meterane;
  • bu i 900 meters høgd

Faste uttrykk

  • meter over havet
    høgd over havet, målt i meter;
    forkorta moh.
    • stasjonen ligg 1222 meter over havet;
    • toppen er 323 meter over havet
  • meter under havet
    djupn frå havoverflata og nedetter, målt i meter;
    forkorta muh.
    • tunnelen skal gå meir enn 200 meter under havet
Artikkelside

middelhøgd

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

høgd som ligg på gjennomsnittet mellom to ytterpunkt
Artikkelside

haug

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt haugr

Tyding og bruk

  1. (rundvoren) høgd i terrenget
    Døme
    • dei vart borte bak ein haug;
    • huset på haugen
  2. som har form som ein haug (1);
    samankasta hop
    Døme
    • ein haug med jord;
    • kleda låg i ein haug på golvet
  3. stor mengd, mykje
    Døme
    • kjøpe ein haug med bøker;
    • ein heil haug med pengar
  4. i folketru: bustad for haugfolk og andre underjordiske

Faste uttrykk

  • gammal som alle haugane
    veldig gammal;
    utgammal
  • kongen på haugen
    • barneleik der målet er å nå toppen av ein haug først og hindre andre frå å gjere det same
    • i overført tyding: person som har overtaket eller er dominerande
      • ho har vore konge på haugen i narkotikamiljøet i mange år;
      • seniorlaget var dei verkelege kongane på haugen
  • leggje i haug
    om eldre forhold: gravleggje (1), haugleggje
  • midt i haugen
    blant det middelmåtige eller gjennomsnittlege
    • dei havna midt i haugen blant deltakarane;
    • filmen landar midt i haugen av sånne filmar
  • over alle haugar
    langt borte;
    langt av stad
  • ta i haugen
    velje på måfå i mengda
Artikkelside

elevasjonsvinkel

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

høgd på ein vinkel (1)
Artikkelside

mannshøgd, mannshøgde

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

høgd som ein mann har
Døme
  • eit tre i mannshøgd
Artikkelside

lengd, lengde 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt lengd, av lang

Tyding og bruk

  1. avstand mellom to endepunkt;
    til skilnad frå høgd (1) og breidd (1, 1)
    Døme
    • måle lengda og breidda på eit rom
  2. stykke av noko langt og smalt
    Døme
    • kappe ein stokk opp i lengder på 60 cm
  3. så lang tid som noko varer
  4. avstand frå nullmeridianen til ein stad, målt i grader på ekvator;
    Døme
    • Vardø ligg på 31° austleg lengd

Faste uttrykk

  • i lengda
    på lang sikt;
    etter som tida går
    • dette går ikkje i lengda
  • strekkje seg i lengda
    vekse seg høgare
Artikkelside

kransstilt

adjektiv

Tyding og bruk

om blad, blomstrar: som sit i same høgd og lagar ein krans
Artikkelside

kroppsmasseindeks

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

mål på tilhøvet mellom kroppsmasse og høgd hos ein person;
tal lik vekt i kilo delt med kvadratet av høgda;
forkorta KMI
Døme
  • kroppsmasseindeks er fastsett ulikt for born og vaksne
Artikkelside
Side 3 av 10