Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
1999 результатів

Словник нюношка 1999 oppslagsord

lågtysk 1

іменник чоловічий або середній

Походження

av lågtysk (2

Значення та вживання

nordtysk språk eller dialekt;
til skilnad frå høgtysk (1
Приклад
  • hanseatane brukte lågtysk som skriftmål
Сторінка статті

lågtysk 2

прикметник

Значення та вживання

som gjeld eller skriv seg frå Nord-Tyskland
Приклад
  • lågtyske lånord i norsk
Сторінка статті

klar 1, klår

прикметник

Походження

norrønt klárr, gjennom lågtysk, frå latin clarus; i tydinga ‘om lyd’ frå engelsk

Значення та вживання

  1. om lys, luft: strålande (2, lysande (1);
    Приклад
    • ein klar dag;
    • klare stjerner;
    • klart solskin
    • brukt som adverb
      • brenne klart
  2. Приклад
    • klar himmel
  3. i overført tyding: strålande, lysande (av glede)
    Приклад
    • klare auge;
    • klar i blikket
  4. om væske, glas, farge: blank (3), rein (3, 4);
    Приклад
    • klare fargar;
    • klart kjeldevatn
  5. utan skurring
    Приклад
    • klare tonar;
    • klar i røysta
  6. om bilete, skrift: tydeleg (1), skarp (2, 3);
    lett å tyde eller identifisere
    Приклад
    • klare bilete;
    • klar og lettlesen skrift
  7. om førestilling, samanheng, framstilling: tydeleg (1), innlysande, opplagd (1);
    lett skjønleg, eintydig
    Приклад
    • ha noko klart føre seg;
    • klar definisjon;
    • klar samanheng;
    • klar siger;
    • saka er klar
  8. Приклад
    • ha ein klar hjerne
    • brukt som adverb
      • uttrykkje seg klart

Фіксовані вирази

  • klar i toppen
    • ikkje omtåka;
      edru
    • med sitt fulle vit
      • jubilanten er klar i toppen
  • klar tale
    utsegner som ikkje kan mistydast
  • klart språk
    språk, tale som ikkje kan mistydast
  • vere klar over
    innsjå, forstå
Сторінка статті

fengje 3, fenge 3

fengja, fenga

дієслово

Походження

frå lågtysk; samanheng med fange (3 og få (2

Значення та вживання

  1. ta fyr, fate
    Приклад
    • veden, elden fengjer (i)
  2. skape eldhug, gripe, slå an, breie seg
    Приклад
    • diktet, ideen fengde (i hugen, i folket)
    • i presens partisipp: som vekkjer eldhug;
      oppglødande;
      eggjande;
      frisk (2
      • fengjande tale, appell, musikk
  3. gå til åtak (på);
    Приклад
    • sotta fengde
    • i perfektum partisipp:
      • vere fengd av sott;
      • vere fengd med lus – jamfør -fengd (2)
Сторінка статті

fange 3

fanga

дієслово

Походження

seint norrønt fanga, frå lågtysk; samanheng med fang og få (2

Значення та вживання

  1. ta med fangstreiskap;
    setje fast, fakke, gripe, overmanne
    Приклад
    • fange sel;
    • fange ein rømling
  2. i overført tyding: få tak i, gripe
    Приклад
    • fange opp signal;
    • fange interessa hos nokon
Сторінка статті

fruktbar

прикметник

Походження

frå lågtysk

Значення та вживання

  1. Приклад
    • fruktbar jord;
    • fruktbare planteslag
  2. som har evne til å få avkom;
    som lett blir med foster;
    som økslar seg fort;
    Приклад
    • ei fruktbar kvinne;
    • i fruktbar alder;
    • fruktbare dyreslag
  3. i overført tyding: produktiv (2), utbyterik, nyttig, gjevande (2), (føremåls)tenleg
    Приклад
    • eit fruktbart samarbeid;
    • lite fruktbare framlegg
Сторінка статті

-sk

прикметник

Походження

norrønt -skr, same ending som lågtysk -esch, tysk -isch, latin -iscus, gresk -iskos; jamfør -isk

Значення та вживання

  1. suffiks som lagar adjektiv av nemningar for innbyggjarar, nasjonalitetar og geografiske område, og visse andre substantiv;
  2. suffiks som lagar adjektiv til stamma av visse verb;
    i ord som gløymsk og spotsk
  3. suffiks som lagar adjektiv av visse adjektiv;
    i ord som heidensk og ilsk
Сторінка статті

-isk

прикметник

Походження

frå tysk og lågtysk; jamfør -sk

Значення та вживання

  1. suffiks brukt til å lage adjektiv til namn på geografisk område, innbyggjarnamn eller nasjonalitet;
  2. suffiks brukt til å danne adjektiv av andre substantiv;
    i ord som dyrisk og jordisk
  3. suffiks brukt til å lage adjektiv til lånord og framandord;
Сторінка статті

fortruleg

прикметник

Походження

frå lågtysk

Значення та вживання

  1. merkt av gjensidig tillit;
    Приклад
    • dei er fortrulege vener;
    • ha ein fortruleg samtale
    • brukt som substantiv:
      • mennene er hans fortrulege
  2. kjend med;
    inne i, van med
    Приклад
    • gjere seg fortruleg med forholda;
    • eg blir aldri fortruleg med den nye maskinen
  3. som ikkje skal gjerast vidare kjent;
    Приклад
    • fortrulege dokument
Сторінка статті

dunkel

прикметник

Походження

frå lågtysk

Значення та вживання

  1. halvmørk
    Приклад
    • dunkelt lys
  2. Приклад
    • ha eit dunkelt minne om noko;
    • dunkle kjelder
Сторінка статті