Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 20 oppslagsord

trivast

verb

Opphav

norrønt þrífast; kanskje refleksiv av trive

Tyding og bruk

  1. like seg, ha det godt, une på ein stad, i eit arbeid
    Døme
    • eg trivst ikkje her;
    • ho treivst godt med arbeidet
    • om vokstrar: vekse frodig
      • gulrøter trivst i sandjord
  2. vekse jamt, utvikle seg harmonisk;
    vere frisk
    Døme
    • ungen vil ikkje trivast

trive

triva

verb

Opphav

norrønt þrífa

Tyding og bruk

ta snøgt eller med ein rykk;
Døme
  • han treiv boka frå meg;
  • han treiv til ei lygn for å kome seg ut av vansken

Faste uttrykk

  • trive etter
    gripe etter
  • trive til
    ta til med i ein fart, kome på i farten

mistrivast

verb

Opphav

av mis-

Tyding og bruk

trivast dårleg;
ikkje trivast;
Døme
  • han mistreivst på ungdomsskulen

like seg

Tyding og bruk

trivast, ha det bra;
Sjå: like
Døme
  • ho liker seg på sjøen

like 5

lika

verb

Opphav

norrønt líka; samanheng med lik (3

Tyding og bruk

synast godt om;
vere nøgd med
Døme
  • like maten;
  • like grannane sine;
  • likte du filmen?
  • vere godt likt;
  • like å gå tur

Faste uttrykk

  • like seg
    trivast, ha det bra
    • ho liker seg på sjøen

une seg

Tyding og bruk

trivast;
Sjå: une

gedigen

adjektiv

Opphav

av tysk gedeihen ‘vekse, trivast’

Tyding og bruk

  1. storslegen, verdfull, solid
    Døme
    • gedige utstyr;
    • eit gedige verk
  2. stor, skikkeleg
    Døme
    • ein gedigen fest;
    • ein gedigen nedtur

fisk 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt fiskr

Tyding og bruk

  1. virveldyr som lever i vatn og pustar med gjeller
    Døme
    • få mykje fisk;
    • haiane høyrer til fiskane
  2. matvare av fisk (1, 1)
    Døme
    • kokt fisk;
    • ha fisk til middag
  3. Døme
    • auren er raud i fisken
  4. i astrologi: person som er fødd i stjerneteiknet Fiskane (mellom den 19. februar og 20. mars)
    Døme
    • ho er fisk

Faste uttrykk

  • falle i fisk
    mislykkast
  • fast i fisken
    • spenstig, stø
      • bilen er stramt sett opp og fast i fisken
    • som ikkje gjev etter for press
      • han må vere tydeleg på kva han vil, vere fast i fisken
  • frisk som ein fisk
    heilt frisk
  • kald fisk
    hard og omsynslaus person
  • korkje fugl eller fisk
    korkje det eine eller det andre
  • laus i fisken
    veik, slapp
  • ta for god fisk
    godta som godt nok
  • trivast som fisken i vatnet
    vere i sitt rette element;
    ha det bra

vekse

veksa

verb

Opphav

norrønt vaxa

Tyding og bruk

  1. bli større, auke i lengd, høgd, tjukkleik, vidd;
    utvikle seg
    Døme
    • jenta har vakse ti cm på eitt år;
    • lamma veks og trivst;
    • få ei jakke til å vekse ifå ei jakke som er (noko) for stor;
    • vekse seg vakker;
    • arbeidet voks han over hovudet;
    • vekse av seg sjukdomen, unotane;
    • det voks fram ei ny tann;
    • vekse opp i ein god heim;
    • greinene har vakse saman;
    • naglen veks ut att
    • i presens partisipp:
  2. auke i mengd, tal, styrke
    Døme
    • elva veks;
    • medlemstalet veks
      • veksande harme, motvilje
  3. gro, slå rot, trivast, finnast på ein stad
    Døme
    • gulrota veks best i sandjord;
    • eika veks ikkje nordafjells

Faste uttrykk

  • i veksande måne
    når månen blir større
  • vekse att
    bli dekt av vokstrar
  • vekse frå seg
    ikkje vekse meir
  • vekse med oppgåva
    bli meir dugande
  • vekse til
    bli vaksen med kvart

vantrivast

verb

Opphav

av van-

Tyding og bruk

trivast dårleg;
like seg ille på ein stad
Døme
  • potetene vantrivst i for våt jord;
  • vantrivast i byen