Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
479 результатів

Словник букмола 238 oppslagsord

utvikling

іменник чоловічий або жіночий

Значення та вживання

  1. Приклад
    • den åndelige utvikling står ikke på høyde med den materielle;
    • unge mennesker i sterk utvikling;
    • følge med i utviklingen;
    • en ny metode er under utvikling;
    • den siste tids utvikling av begivenhetene
  2. Приклад
    • en interessant utvikling av det teoretiske grunnlaget
Сторінка статті

høyde 2

іменник чоловічий

høgde 2

іменник чоловічий або жіночий

Значення та вживання

  1. utstrekning oppover;
    til forskjell fra bredde (1, 1) og lengde (1)
    Приклад
    • måling av høyde;
    • høyden fra gulv til tak er tre meter
  2. nivå i forhold til et lavere nivå
    Приклад
    • flyet taper høyde
  3. i musikk: øverste tonene i skalaen eller i en stemme;
    jamfør tonehøyde
    Приклад
    • stemmen bar i høyden
  4. grad av størrelse, utvikling eller lignende
    Приклад
    • på høyden av karrieren;
    • prisene når nye høyder;
    • ikke være helt på høyden
  5. Приклад
    • hoppe høyde;
    • bli norgesmester i høyde

Фіксовані вирази

  • høyde over havet
    fastsatt mål på hvor høyt noe ligger over havflaten;
    forkortet hoh.
    • 1000 meters høyde over havet
  • i høyden
    • oppover
      • stable i høyden
    • maksimalt, ikke mere enn
      • det er snakk om uker eller i høyden noen få måneder
  • på høyde med
    • like god
      • vi er på høyde med våre konkurrenter
    • på omtrent samme breddegrad som
  • på høyde med situasjonen
    i stand til å ha kontroll
    • politiet er på høyde med situasjonen;
    • hun følte seg ikke på høyde med situasjonen
  • ta høyde for
    ta med i beregningen
    • de har tatt høyde for at det verst tenkelige kan skje
Сторінка статті

stange i taket

Значення та вживання

møte en hindring som stopper vekst, utvikling eller lignende;
Se: stange, tak
Приклад
  • markedet stanger i taket
Сторінка статті

fysisk geografi

Значення та вживання

lære om form på og utvikling av landjorda eller om naturforhold på jorda;
Сторінка статті

forut for sin tid

Значення та вживання

lenger framme i utvikling enn samtiden;
Se: forut, tid
Приклад
  • filmen var forut for sin tid
Сторінка статті

tråd

іменник чоловічий

Походження

norrønt þráðr; beslektet med dreie

Значення та вживання

  1. tynn snor av tekstil eller annet materiale
    Приклад
    • træ tråd i nålen;
    • spinne en tråd av ull
  2. sammenheng i en historie, diskusjon, utvikling eller lignende;
    jamfør rød tråd
    Приклад
    • trekke tråder mellom ulike epoker;
    • det var en klar og gjennomgående tråd i foredraget
  3. nettsted, chat eller annet digitalt forum der en kan diskutere et særskilt emne;
    Приклад
    • sjefen opprettet en felles tråd for idémyldring;
    • saken ble heftig diskutert i en lengre tråd på kjendisens egen profil

Фіксовані вирази

  • henge i en tynn tråd
    om tiltak, prosjekt eller lignende: bare så vidt kunne berges
  • i tråd med
    i samsvar med;
    i henhold til, som følge av
    • leve i tråd med egne verdier;
    • vedtaket er helt i tråd med politikken for øvrig
  • knute på tråden
    uoverensstemmelse mellom venner, kjærester, partnere eller lignende;
    midlertidig uvennskap
    • det var knute på tråden mellom ektefellene;
    • knute på tråden mellom Norge og Sverige
  • lett på tråden
    som har mange seksualpartnere;
    promiskuøs
  • løs tråd
    uoppklart omstendighet eller spor
    • drapsvåpenet er fremdeles en løs tråd;
    • etterforskningen har mange løse tråder
  • miste tråden
    gå surr i et resonnement, en fortelling eller lignende
    • miste tråden i foredraget
  • på tråden
    i andre enden i en telefonsamtale
    • ha farfar på tråden
  • samle trådene
    sette sammen den overordnede sammenhengen i noe basert på mange forskjellige opplysninger
    • samle trådene i etterforskningen;
    • nemnda skal samle trådene i det komplekse spørsmålet
  • slå på tråden
    ringe opp;
    telefonere
  • ta opp tråden
    begynne igjen med noe en har gjort tidligere
    • ta opp tråden fra forrige møte;
    • artisten tar opp tråden fra sin tidlige karriere;
    • ta opp tråden igjen med gamle venner
  • trekke i trådene
    dirigere eller kontrollere noe i det skjulte
    • trekke i trådene i lokalmiljøet
  • uten en tråd
    helt naken
Сторінка статті

tind

іменник чоловічий

Походження

norrønt tindr

Значення та вживання

  1. takk (2 i redskap
    Приклад
    • tindene i en rive;
    • gaffel med fire tinder
  2. høy og spiss fjelltopp
    Приклад
    • alpelignende fjell med ville, forrevne tinder
  3. i overført betydning: øverste nivå i en utvikling eller i et hierarki
    Приклад
    • klatre til maktens høyeste tinder;
    • nå berømmelsens tinder
Сторінка статті

spire 1

іменник жіночий або чоловічий

Походження

norrønt spíra ‘stilk, lite tre’

Значення та вживання

  1. sped, ung plante som nettopp har begynt å gro
    Приклад
    • de første spirene av skvallerkål
  2. i overført betydning: sped begynnelse på noe
    Приклад
    • bære i seg spiren til noe;
    • dette var spiren til en eventyrlig utvikling
  3. person som er i en tidlig fase av gjerningen sin
    Приклад
    • en håpefull spire
  4. gran eller furu som er egnet til mast (1) eller annen del av en rigg (1);
    grov rundlast av gran;
Сторінка статті

tektonisk

прикметник

Походження

gjennom tysk, fra latin tectonicus ‘som gjelder bygging’, av gresk tektonikos, av tekton ‘tømrer, byggmester’; jamfør arkitekt

Значення та вживання

  1. som gjelder eller har sammenheng med oppbygging, bevegelse og utvikling av jordskorpa
    Приклад
    • tektonisk bevegelse;
    • tektoniske endringer i jordskorpa
  2. i arkitektur og kunst: som gjelder formgiving der en bevisst smelter sammen de enkelte leddene til en helhet
    Приклад
    • arbeidene hans har en tektonisk form

Фіксовані вирази

  • tektonisk plate
    del av jordas ytre lag som jordskorpa er bygd opp av, ifølge platetektonikken
Сторінка статті

tektonikk

іменник чоловічий

Походження

jamfør tektonisk

Значення та вживання

lære om struktur, bevegelser og utvikling i jordskorpa;
Сторінка статті

Словник нюношка 241 oppslagsord

utvikling

іменник жіночий

Значення та вживання

  1. det å utvikle (1) (seg);
    Приклад
    • varmeutvikling;
    • eit lågtrykk er under utvikling;
    • utviklinga av dyreartene
  2. det å utvikle (2) (seg);
    Приклад
    • fosterutvikling;
    • samfunnsutvikling;
    • tydingsutvikling;
    • stoppe opp i utviklinga – kroppsleg, åndeleg;
    • den tekniske utviklinga;
    • det har vore ei rivande utvikling i bransjen;
    • følgje med i utviklinga (i samfunnet);
    • følgje utviklinga (i Midausten) nøye – vakte vel det som skjer;
    • eit samfunn, ein bransje, ein idrettsmann i (sterk) utvikling
Сторінка статті

høgd, høgde 1

іменник жіночий

Походження

av høg (1

Значення та вживання

  1. utstrekning oppover;
    til skilnad frå breidd (1, 1) og lengd (1)
    Приклад
    • høgd: 1,80 m;
    • vekse i høgda
  2. nivå i høve til eit lågare nivå
    Приклад
    • flyet taper høgd
  3. stad eller nivå høgt oppe;
    høgare luftlag
    Приклад
    • sveve i høgda
  4. terrengformasjon som ris opp over omgjevnaden;
  5. høgareliggjande strøk eller lende
    Приклад
    • feire påske i høgda
  6. i idrett: høgdehopp
    Приклад
    • hoppe høgd;
    • han var best i høgd
  7. horisontal avdeling av noko;
    Приклад
    • bu i andre høgda;
    • hus på tre høgder
  8. i musikk: øvste, høgaste tonane i skalaen eller i ei røyst;
    jamfør tonehøgd
  9. grad av storleik, utvikling eller liknande
    Приклад
    • prisane når nye høgder;
    • vere på høgda av karrieren;
    • han har ikkje vore heilt på høgda i det siste

Фіксовані вирази

  • høgd over havet
    fastsett mål på kor høgt noko ligg over havflata;
    forkorta hoh.
    • 1000 meters høgd over havet
  • i høgda
    • oppetter
      • byggje i høgda;
      • klatre i høgda
    • i høgareliggjande strok
      • det ligg snø i høgda
    • ikkje meir enn;
      maksimalt, høgst
      • dette har i høgda akademisk interesse;
      • det tek i høgda to timar
  • på høgd med
    • like god;
      jamgod
      • han var på høgd med dei beste
    • på omtrent same breiddegrad som
  • på høgd med situasjonen
    i stand til å ha kontroll
    • ho kjende seg på høgd med situasjonen;
    • han er ikkje på høgd med situasjonen
  • ta høgd for
    ta med i vurderinga, i planlegginga
    • det vart teke høgd for opp mot 70 anløp i året
Сторінка статті

tråd

іменник чоловічий

Походження

norrønt þráðr; samanheng med dreie

Значення та вживання

  1. tynn snor av tekstil eller anna materiale
    Приклад
    • sy med nål og tråd;
    • træ i tråden;
    • spinne ein tråd av ull
  2. samanheng i ei historie, utvikling, ein diskusjon eller liknande;
    jamfør raud tråd
    Приклад
    • eg finn ingen tråd i framstillinga;
    • nøste opp dei viktigaste trådane i historia
  3. nettstad, chat eller anna digitalt forum der ein kan diskutere eit særskilt emne;
    Приклад
    • på jobben har vi ein felles tråd for sosiale sprell;
    • mange melde seg på i tråden om formuesskatt

Фіксовані вирази

  • henge i ein tynn tråd
    om tiltak, prosjekt eller liknande: berre så vidt kunne bergast
  • i tråd med
    i samvar med;
    som følgje av
    • leve i tråd med eigne verdiar;
    • vedtaket er heilt i tråd med reglane
  • knute på tråden
    usemje mellom vener, kjærastar, partnarar eller liknande;
    mellombels uvenskap
    • det er knute på tråden mellom familiane;
    • diplomatiske knutar på tråden
  • laus tråd
    uoppklara omstende eller spor
    • drapsvåpenet er framleis ein laus tråd;
    • historia har mange lause trådar
  • lett på tråden
    som har mange seksualpartnarar;
    promiskuøs
  • miste tråden
    gå surr i samanhengen
    • miste tråden i resonnementet
  • på tråden
    i andre enden i ein telefonsamtale
    • ha mormor på tråden
  • samle trådane
    setje saman den overordna samanhengen i noko basert på mange ulike opplysningar
    • forsøkje å samle trådane frå litteraturhistoria;
    • vi må få samla trådane i saka
  • slå på tråden
    ringje opp;
    telefonere
  • ta opp tråden
    byrje att med noko ein har gjort tidlegare
    • ta opp tråden frå førre møte;
    • ta opp att tråden med den årlege teltturen
  • trekkje i trådane
    dirigere eller kontrollere noko utan å ha ein synleg framskoten plass
    • trekkje i trådane i det kriminelle miljøet
  • utan ein tråd
    heilt naken
Сторінка статті

tind, tinde

іменник чоловічий

Походження

norrønt tindr

Значення та вживання

  1. takk (2 i reiskap
    Приклад
    • tindane i ein kam;
    • gaffel med fem tindar
  2. høg og kvass fjelltopp
    Приклад
    • tindane i Jotunheimen
  3. i overført tyding: øvste nivå i ei utvikling eller i eit hierarki
    Приклад
    • vere på veg mot maktas tindar;
    • nå dei høgaste tindar i karrieren
Сторінка статті

spor 1

іменник середній

Походження

norrønt spor

Значення та вживання

  1. synleg avtrykk eller merke på bakken (eller anna underlag) etter menneske, dyr eller køyretøy som har gått eller passert på annan måte;
    Приклад
    • sjå ferske spor etter bjørn;
    • sjå spor etter gummistøvlar i søla;
    • det var djupe spor etter traktoren på jordet
  2. veg (1) i form av skjenegang, (preparert) skiløype eller liknande
    Приклад
    • godstoget gjekk av sporet;
    • gå i nypreparerte spor
  3. i overført tyding: gang i utvikling;
    Приклад
    • få samtala over i eit anna spor
  4. synleg teikn eller rest;
    Приклад
    • finne spor etter gamle buplassar;
    • politiet fann få spor på åstaden
  5. i overført tyding: preg som noko har etterlate;
    teikn
    Приклад
    • spor av mismot;
    • boka ber spor av at forfattaren har slite med stoffet
  6. i overført tyding: etterverknad
    Приклад
    • dei byrja å sjå spor av satsinga på feltet
  7. renne til å setje noko inn i
    Приклад
    • sporet på eit skruehovud
  8. seksjon (med ein melodi) på vinylplate, cd eller liknande
    Приклад
    • ei vinylplate med ti spor
  9. eitt av fleire felt for lydopptak i bandspelar eller digital programvare som rommar éi einskild stemme eller eitt einskilt instrument
    Приклад
    • ein bandspelar med åtte spor

Фіксовані вирази

  • ikkje det spor
    ikkje i det heile teke;
    ikkje det minste
    • eg har ikkje det spor lyst;
    • han vart ikkje det spor sint
  • setje på sporet
    vise veg, hjelpe til rette
  • setje spor
    ha stor innverknad og bli hugsa
    • ho var ei kvinne som sette djupe spor etter seg
Сторінка статті

tektonisk

прикметник

Походження

gjennom tysk, frå latin tectonicus, ‘som gjeld bygging’, av gresk tektonikos, av tekton ‘tømrar, byggmeister’; jamfør arkitekt

Значення та вживання

  1. som gjeld eller har samanheng med oppbygging, rørsle og utvikling av jordskorpa
    Приклад
    • tektonisk rørsle;
    • tektoniske endringar i jordskorpa
  2. i arkitektur og kunst: som gjeld formgjeving der ein medvite smelter saman dei einskilde ledda til ein heilskap
    Приклад
    • husa har ei karakterfull, tektonisk form

Фіксовані вирази

  • tektonisk plate
    del av jordas ytste lag som jordskorpa er bygd opp av, ifølge platetektonikken
Сторінка статті

sekstiårs

прикметник

Значення та вживання

  1. som varer eller har vart i 60 år;
    Приклад
    • ein sekstiårs syklus;
    • 60-års vidare utvikling av eigedomsmarknaden
  2. som er 60 år gammal;
    Приклад
    • ei sekstiårs kvinne;
    • ein 60-års mann stod framfor henne
Сторінка статті

seismikk

іменник чоловічий

Походження

av gresk seismos ‘jordskjelv’

Значення та вживання

  1. tilhøve i jordskorpa, særleg med tanke på variasjonar i typar av bergarter og sediment
    Приклад
    • seismikken på staden
  2. metode for å kartleggje geologiske strukturar med å bruke lydbølgjer
    Приклад
    • i oljeleitinga i havet bruker dei seismikk;
    • utvikling av avansert seismikk

Фіксовані вирази

  • skyte seismikk
    gjere seismiske målingar med kontrollerte eksplosjonar
Сторінка статті

scientologi, sientologi

іменник чоловічий

Вимова

sientologiˊ

Походження

av engelsk scientology; av latin scientia ‘vitenskap’ og -logi

Значення та вживання

omstridd religiøs rørsle der åndeleg sjølvutvikling og reinkarnasjon står sentralt
Приклад
  • kursverksemd og testing av åndeleg utvikling er stor del av scientologien;
  • nokre meiner at scientologi berre er ein kynisk kult
Сторінка статті

tregleik, treigleik

іменник чоловічий

Походження

jamfør -leik

Значення та вживання

  1. det at noko går langsamt;
    Приклад
    • ulykka førte til tregleik i trafikken
  2. noko som gjer at ei utvikling går sakte
    Приклад
    • det finst ein tregleik i systemet
  3. i fysikk: motstand mot endring i sin eigen rørsletilstand
    Приклад
    • alle gjenstandar har ein viss tregleik
Сторінка статті
Сторінка 1 з 25