Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
161 результатів

Словник букмола 123 oppslagsord

overfor

прийменник

Значення та вживання

  1. ansikt til ansikt;
    vendt mot
    Приклад
    • de stod overfor hverandre
  2. om tale eller utsagn: vendt til noen
    Приклад
    • kommentere overfor pressen
  3. i overført betydning: rett framfor noe (for eksempel en oppgave eller utfordring)
    Приклад
    • bli stilt overfor et problem
  4. i forholdet til;
    mot
    Приклад
    • være ansvarlig overfor sin samvittighet;
    • hennes følelser overfor foreldrene;
    • være overfølsom overfor noe
Сторінка статті

tolerant

прикметник

Вимова

toleran´t, toleranˊg eller  toleranˊgt

Значення та вживання

  1. som har evne til å tåle
    Приклад
    • være tolerant overfor alkohol
  2. som viser toleranse (2);
    Приклад
    • være tolerant;
    • ha et tolerant syn
Сторінка статті

toleranse

іменник чоловічий

Вимова

toleran´se eller  toleranˊgse

Походження

gjennom fransk; fra latin tolerantia

Значення та вживання

  1. evne til å tåle mat, medisiner eller tilsetningsstoffer;
    tåleevne
    Приклад
    • ha lav toleranse for noe
  2. overbærenhet overfor andres oppfatninger og oppførsel
    Приклад
    • vise toleranse i livssynsspørsmål
  3. tillatt avvik fra en norm
    Приклад
    • skruer med en toleranse på 1/1000 mm
Сторінка статті

tone 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt tóni ‘tone, musikalsk lyd’; opprinnelig fra gresk tonos ‘spenning, spent streng, tone’

Значення та вживання

  1. lyd som har en viss høyde, styrke og kvalitet og er dannet av regelmessige svingninger i et legeme, for eksempel streng på et musikkinstrument eller stemmebåndene hos mennesker
    Приклад
    • bassene sang den dypeste tonen;
    • de vakreste tonene klang gjennom rommet;
    • han kan ikke synge en tone
  2. Приклад
    • sette tone til et dikt
  3. Приклад
    • det er en fin tone i koret
  4. det å heve eller senke stemmen som uttrykk for stemning, innstilling og lignende;
    Приклад
    • en spørrende tone;
    • ikke ta den tonen til meg!
    • hun snakket i en fortrolig tone;
    • han hvisket til meg i kjærlige toner
  5. måte å uttrykke seg på;
    Приклад
    • brevet var holdt i en avmålt tone;
    • boka var skrevet i en fortrolig tone
  6. (rett) måte å oppføre seg på;
    oppførsel, skikk og bruk
    Приклад
    • det er ikke god tone
  7. lys, skygge og farger i samspill som gir et visst særpreg;
    Приклад
    • håret hennes har en rødlig tone

Фіксовані вирази

  • blå tone
    tone eller melodi med melankolsk preg laget ved å senke tersen (1 eller septimen, særlig i jazz og blues
    • bandet spiller både pop, soul og blå toner
  • finne tonen
    komme godt overens med;
    like
    • jeg fant raskt tonen med mannen ved siden av meg;
    • la oss håpe de finner tonen
  • gi tonen
    spille eller synge den tonen musikerne skal ta utgangspunkt i, enten for å stemme eller for å synge
  • i høye toner
    svært mye
    • hun priste konserten i høye toner;
    • de roste maten i høye toner
  • nye toner
    endret holdning, synspunkt eller praksis hos noen
    • dette var nye toner fra ledelsen
  • slå an tonen
    • spille første tone i et musikkstykke
    • hvis hvordan noe skal gå;
      gi rammene for noe
      • ledelsen slo raskt an tonen for møtet;
      • den første låten slår an tonen for hele konserten
  • takt og tone
    oppførsel overfor andre mennesker
    • vite hva som er god takt og tone;
    • vise mangel på takt og tone
Сторінка статті

stormkur

іменник чоловічий

Значення та вживання

voldsom, stormende romantisk oppmerksomhet overfor en annen person;
jamfør kur (2
Сторінка статті

fremmedgjøring

іменник жіночий або чоловічий

fremmedgjørelse

іменник чоловічий

Походження

etter tysk Entfremdung, Verfremdung

Значення та вживання

  1. det å bli eller gjøre fremmed overfor noe;
    følelse av å stå utenfor og være maktesløs i det miljøet en er i
    Приклад
    • fremmedgjøringen i det moderne industrisamfunnet;
    • menneskets fremmedgjøring;
    • sosial fremmedgjøring
  2. i marxistisk teori: det at mennesket mister kontrollen over resultatene av virksomheten sin og blir fremmed for sine egne produkter
Сторінка статті

hellig

прикметник

Походження

gjennom dansk, fra norrønt heilagr; beslektet med hel (2

Значення та вживання

  1. som er knyttet eller viet til en guddom;
    som er gjenstand for religiøs ærbødighet eller dyrking;
    opphøyd over alt verdslig;
    Приклад
    • Gud er hellig;
    • Den hellige ånd;
    • den hellige skrift;
    • hellige kuer;
    • hellige bøker;
    • den hellige Birgitta;
    • Olav den hellige;
    • stå på hellig grunn;
    • pilegrimsferd til det hellige land;
    • et tempel i den hellige byen Varanasi
  2. verdifull, dyrebar, umistelig
    Приклад
    • et hellig minne;
    • fedrelandets hellige jord
  3. Приклад
    • det er min hellige overbevisning
    • brukt som adverb
      • love noe dyrt og hellig
  4. Приклад
    • i hellig vrede

Фіксовані вирази

  • det aller helligste
    • det innerste rommet i Salomos tempel i Jerusalem, der paktens ark stod
    • rom der det mest verdifulle oppbevares;
      bestestue, sjefskontor eller lignende
      • bli med inn i det aller helligste
  • hellig krig
    krig som føres av religiøse grunner
    • oppfordre til hellig krig
  • holde hellig
    vie til gudsdyrking;
    vise ærbødighet overfor
    • holde hviledagen hellig;
    • holde Guds navn hellig
Сторінка статті

utfordring

іменник жіночий або чоловічий

Значення та вживання

  1. Приклад
    • ta imot utfordringen om å løpe maraton
  2. noe som krever kamp og hardt arbeid for å overvinnes;
    Приклад
    • ta vanskelighetene som en utfordring;
    • stå overfor en utfordring;
    • klimaendringene er vår tids største utfordring;
    • dette er en utfordring for oss alle
Сторінка статті

utfordre

дієслово

Походження

etter tysk; lavtysk

Значення та вживання

  1. oppfordre sterkt til handling;
    Приклад
    • utfordre noen til duell;
    • han utfordret alle mosjonistene til å delta i løpet
  2. være eller opptre kritisk overfor noen (slik at de reagerer);
    Приклад
    • utfordre de etablerte sannhetene
  3. stille krav til
    Приклад
    • bli utfordret intellektuelt;
    • utviklingen utfordrer samfunnet

Фіксовані вирази

  • utfordre skjebnen
    gjøre noe vågalt eller halsbrekkende
Сторінка статті

uteske

дієслово

Походження

av eske (2

Значення та вживання

oppfordre noen til å uttale seg;
spørre ut;
Приклад
  • de utesket ministeren
  • brukt som adjektiv:
    • være uteskende overfor noen
Сторінка статті

Словник нюношка 38 oppslagsord

overfor

прийменник

Значення та вживання

  1. andlet til andlet;
    Приклад
    • dei stod overfor kvarandre
  2. om tale, utsegn: vend til nokon
    Приклад
    • stadfeste overfor media
  3. i overført tyding: rett framfor noko (til dømes ei oppgåve eller utfordring)
    Приклад
    • bli stilt overfor eit problem
  4. i tilhøvet til, når det gjeld
    Приклад
    • ha blanda kjensler overfor heimstaden
Сторінка статті

tolerant

прикметник

Вимова

toleran´t, toleranˊg eller  toleranˊgt

Походження

fransk eigenleg presens partisipp; av tolerere

Значення та вживання

  1. som har evne til å tole
    Приклад
    • vere tolerant overfor visse giftstoff
  2. som viser toleranse (2);
    Приклад
    • vere liberal og tolerant;
    • ha eit tolerant syn
Сторінка статті

takt og tone

Значення та вживання

framferd overfor andre menneske;
Sjå: takt, tone
Приклад
  • lære seg reglane for god takt og tone;
  • vise dårleg takt og tone
Сторінка статті

tone 2

іменник чоловічий

Походження

norrønt tóni ‘tone, musikalsk lyd’; opphavleg frå gresk tonos ‘spenning, spent streng, tone’

Значення та вживання

  1. lyd som har ei viss høgd, styrke og kvalitet og er danna av regelfaste svingingar i ein lekam, til dømes streng på eit musikkinstrument eller stemmebanda hos menneske
    Приклад
    • sopranane sang dei høgaste tonane;
    • høyre vakre tonar;
    • han kan ikkje syngje ein tone
  2. Приклад
    • setje tone til eit dikt
  3. Приклад
    • fiolinen hadde ein vakker tone
  4. heving eller senking av røysta som uttrykk for stemning, innstilling og liknande;
    Приклад
    • i ein spørjande tone;
    • ikkje ta den tonen!
    • han sa det i ein fortruleg tone
  5. måte å uttrykkje seg på;
    Приклад
    • brevet har ein venleg tone;
    • framføringa hadde ein varm, personleg tone
  6. (rett) måte å te seg eller uttrykkje seg på;
    skikk og bruk, åtferd
    Приклад
    • det er ikkje god tone
  7. lys, skugge og fargar i samspel som gjev eit visst særpreg;
    Приклад
    • håret har ein raudleg tone

Фіксовані вирази

  • blå tone
    tone eller melodi med melankolsk preg laga ved å senke tersen (1 eller septimen, særleg i jazz og blues
    • publikum fekk servert både blå tonar og klassisk gitarmusikk
  • finne tonen
    kome godt overeins med;
    like
    • dei fann tonen under middagen;
    • vi finn raskt tonen
  • gje tonen
    spele eller syngje den tonen musikarane skal ta utgangspunkt i når dei skal stemme eller syngje
  • i høge tonar
    særs mykje
    • han prisa maten i høge tonar;
    • dei rosar arbeidet i høge tonar
  • nye tonar
    nye eller annleis haldning, synspunkt eller praksis hos nokon
    • dette var nye tonar frå leiinga
  • slå an tonen
    • spele første tone i eit musikkstykke
    • vise korleis noko skal gå føre seg;
      gje ramma for noko
      • opposisjonen slo an tonen for forhandlingane;
      • den første låten slo an tonen for konserten
  • takt og tone
    framferd overfor andre menneske
    • lære seg reglane for god takt og tone;
    • vise dårleg takt og tone
Сторінка статті

utfordre

utfordra

дієслово

Походження

etter lågtysk; tysk

Значення та вживання

  1. oppmode sterkt til handling;
    Приклад
    • utfordre nokon til duell;
    • han gav 1000 kroner til innsamlinga og utfordra alle andre til å gjere det same
  2. vere eller opptre kritisk overfor nokon (slik at dei reagerer);
    Приклад
    • utfordre det etablerte samfunnet
  3. stille krav til
    Приклад
    • bli utfordra intellektuelt;
    • utviklinga utfordrar samfunnet

Фіксовані вирази

  • utfordre lagnaden
    gjere noko vågalt
Сторінка статті

tvert imot

Значення та вживання

Sjå: imot, tvert
  1. heilt motsett;
    omvendt
    Приклад
    • tilhøva har ikkje vorte betre, snarare tvert imot
  2. Приклад
    • ho sat tvert imot han
Сторінка статті

imot

прийменник

Походження

norrønt ímót

Значення та вживання

Приклад
  • han kom gåande imot meg;
  • båten har kurs rett imot land;
  • imot kvelden stilna det;
  • han er god imot barna;
  • kjempe imot kriminalitet
  • brukt som adverb
    • gå med vinden rett imot

Фіксовані вирази

  • ha imot
    meine at noko er negativt;
    ikkje like, rekne som dårleg
    • eg har ikkje noko imot å hjelpe til;
    • kva har du imot ho?
  • seie imot
    uttrykkje usemje;
    innvende, protestere
    • vere modig nok til å seie imot;
    • ungdomar som seier læraren imot
  • tale nokon midt imot
    ope og uredd seie seg usamd med ein person eller ei gruppe med makt
    • han talte si eiga regjering midt imot
  • tale Roma midt imot
    ope og uredd tale mot autoritetane
  • tvert imot
    • heilt motsett;
      omvendt
      • tilhøva har ikkje vorte betre, snarare tvert imot
    • rett overfor (1)
      • ho sat tvert imot han
Сторінка статті

skrifte 1

іменник середній

Походження

same opphav som skrift (1 opphavleg ‘det å skrive ut ei bot’

Значення та вживання

vedkjenning overfor ein prest av synder;
Приклад
  • gå til skrifte;
  • stå skrifte

Фіксовані вирази

  • stå til skrifte for
    bli irettesett
  • ta i skrifte
    ta i forhøyr og irettesetje
Сторінка статті

verdival

іменник середній

Значення та вживання

val som byggjer på grunnleggjande verdiar
Приклад
  • stå overfor eit verdival;
  • nei til meir vindkraft er eit verdival
Сторінка статті

unåde

іменник чоловічий

Значення та вживання

motvilje, mishag, antipati (overfor underordna person)
Приклад
  • truge med evig unåde;
  • den nye regjeringa i landet vil lide av vanære og unåde

Фіксовані вирази

  • falle/hamne/kome i unåde
    få nokon mot seg
    • politikaren fall i unåde hos veljarane;
    • eg har hamna i unåde hos arbeidsgjevaren;
    • leigetakarane fryktar å kome i unåde
  • på nåde og unåde
    utan vilkår
    • gje seg over på nåde og unåde
Сторінка статті