Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
173 результатів

Словник букмола 81 oppslagsord

nei 1

іменник середній

Походження

av nei (2

Значення та вживання

nektende svar;
Приклад
  • svare nei;
  • vi kan ikke få mer enn et nei

Фіксовані вирази

  • ikke ta et nei for et nei
    ikke godta et avslag
Сторінка статті

nei 2

вигук

Походження

norrønt nei

Значення та вживання

  1. brukt som uttrykk for at en nekter, avslår, avviser eller protesterer mot noe
    Приклад
    • nei takk!
    • nei, det er ikke sant;
    • nei, det vil jeg ikke;
    • kommer du? – Nei
  2. brukt som innledning til en vending når en snakker, eller for å motsi noe som har gått forut
    Приклад
    • nei, da var det bedre før i tiden;
    • nei, nå får det være nok!
  3. brukt i uttrykk for resignasjon
    Приклад
    • nei nei, når det ikke nytter, så
  4. brukt i påminning
    Приклад
    • nei, nå må vi gå
  5. brukt sist i en setning for å ta opp igjen en nekting:
    Приклад
    • det stod ikke bra til, nei
  6. brukt i utrop og følelsesutbrudd
    Приклад
    • nei så menn om jeg vil!
    • nei, så fin den var!
    • nei og nei, det var da trist!
Сторінка статті

neie 1

дієслово

Походження

norrønt hníga

Значення та вживання

hilse ved å bøye knærne
Приклад
  • damene neide for dronningen

Фіксовані вирази

  • bukke og neie
    ta imot med ydmykhet
Сторінка статті

neie 2

дієслово

Походження

norrønt hneigja, kausativ til hníga; jamfør neie (1

Значення та вживання

bøye spissen på en spiker eller lignende som er slått gjennom noe;
Приклад
  • neie en spiker
Сторінка статті

neie 3

дієслово

Походження

av nederlandsk naaien, opprinnelig ‘sy sammen’

Значення та вживання

feste midlertidig
Сторінка статті

tverr

прикметник

Походження

norrønt þverr, egentlig ‘som går på tvers’

Значення та вживання

  1. jamfør tverrstanse
    Приклад
    • en tverr vending til venstre
  2. Приклад
    • han sa tvert nei til forslaget
  3. Приклад
    • være tverr og mutt
Сторінка статті

visst

прислівник

Походження

nøytrum av viss (1

Значення та вживання

  1. brukt trykksterkt: helt sikkert
    Приклад
    • visst er det sant;
    • visst har det blitt fint der;
    • ja visst!
    • jo visst!
    • nei visst!
  2. brukt trykklett: sannsynligvis, trolig, visstnok
    Приклад
    • det var visst i fjor;
    • det er visst sant
  3. brukt trykklett i ironiske uttalelser
    Приклад
    • han mente visst at jeg var farlig
  4. brukt trykklett om noe en nettopp er blitt oppmerksom på
    Приклад
    • det har visst begynt å regne;
    • det har jeg visst ikke tenkt på

Фіксовані вирази

  • så visst
    uten tvil;
    visselig
    • så visst kan hun svømme;
    • jeg er så visst ikke den første som sier dette
Сторінка статті

blank

прикметник

Походження

fra lavtysk ‘skinnende hvit’; beslektet med blakk

Значення та вживання

  1. om himmel, luft o.l.: klar, lys
    Приклад
    • en høy og blank himmel;
    • midt på blanke formiddagen
  2. glatt, skinnende
    Приклад
    • blank buksebak;
    • blankt sølvtøy;
    • bli blank i øynene av glede
  3. om væske: ublandet, klar
    Приклад
    • en flaske med blankt innhold
  4. som ikke er til å misforstå;
    Приклад
    • blank løgn;
    • få blankt avslag;
    • si et blankt nei
    • brukt som adverb
      • nekte blankt
    • sammen med tall: uten desimal
      • løpe 100-meteren på 10 blank
  5. om papir: som det ikke er skrevet noe på
    Приклад
    • to stemmesedler var blanke;
    • legge inn en blank linje før nytt avsnitt
  6. uten kunnskaper
    Приклад
    • hun er helt blank i geografi

Фіксовані вирази

  • blanke ark
    • ark uten påskrift, tegninger eller lignende
      • en notatblokk med blanke ark
    • i overført betydning: nye muligheter
      • begynne, starte med blanke ark
  • blanke våpen
    • stikk- og hoggvåpen brukt i nærkamp
    • åpne og ærlige midler
      • kjempe med blanke våpen i retten
  • gi blanke i
    ikke bry seg
  • levere blankt
    levere en skriftlig oppgave ubesvart
  • stemme blankt
    levere stemmeseddel uten avmerking for angitte valgmuligheter
  • trekke blankt
    • dra sabelen, sverdet e.l. ut av sliren
    • vise fiendtlig innstilling;
      angripe verbalt
Сторінка статті

tykk, tjukk

прикметник

Походження

norrønt þykkr, þjukkr

Значення та вживання

  1. som har stor masse;
    Приклад
    • en tykk unge;
    • ha tykke fingre;
    • magen har blitt tykkere i det siste;
    • jeg er blitt litt for tykk, syns jeg
  2. med stor tykkelse;
    med stort tverrmål
    Приклад
    • isen er mange meter tykk;
    • huset har tykke vegger;
    • støvet lå i tykke lag;
    • lese en tykk bok;
    • smøre et tykt lag med smør;
    • ha tykke briller
  3. som er dekket av enkeltdeler som står nær hverandre;
    Приклад
    • tykt hår;
    • gå inn i tykkeste skogen;
    • bo midt i tykke byen
  4. som er framstilt av grove og varme materialer
    Приклад
    • ta på seg en tykk genser;
    • pakke med seg tykke sokker
  5. om væske: som renner sakte;
    Приклад
    • tykk olje;
    • gjøre sausen tykkere
  6. om gass eller luft: som er vanskelig å se gjennom;
    Приклад
    • tykk luft;
    • tykk røyk;
    • tåka var tykk som grøt
  7. om stemme: som skurrer eller låter urent
    Приклад
    • være tykk i målet;
    • stemmen hans var tykk av gråt
  8. om talemål: utpreget, folkelig (2)
    Приклад
    • prate en tykk dialekt;
    • ha en tykk aksent
  9. om påstand, historie, unnskyldning eller lignende: som en må være naiv eller dum for å tro på
    Приклад
    • nei, den er for tjukk!

Фіксовані вирази

  • i tykt og tynt
    i alle situasjoner og uten forbehold
    • de holdt sammen i tykt og tynt
  • tjukk i huet
  • tjukke slekta
    hele den utvidede slekten
    • invitere tjukke slekta i bryllup;
    • få besøk av tjukkeste slekta
Сторінка статті

tunga på vektskåla

Значення та вживання

det som gjør utslaget; det som avgjør en sak;
Приклад
  • han stemte nei og ble tunga på vekstskåla
Сторінка статті

Словник нюношка 92 oppslagsord

nei 1

іменник середній

Походження

av nei (2

Значення та вживання

nektande svar;
Приклад
  • seie tvert nei;
  • vi kan ikkje få meir enn eit nei

Фіксовані вирази

  • ikkje ta eit nei for eit nei
    ikkje godta eit avslag
Сторінка статті

nei 2

вигук

Походження

norrønt nei

Значення та вживання

  1. brukt som uttrykk for at ein nektar, avslår, avviser eller protesterer mot noko
    Приклад
    • nei takk!
    • nei, det er ikkje sant;
    • nei, det vil eg ikkje;
    • kjem du? – Nei, det gjer eg ikkje
  2. brukt som innleiing til ei vending når ein snakkar, eller som motseiing av noko føregåande
    Приклад
    • nei, da var det betre før i tida;
    • nei, no får det vere nok!
  3. brukt i uttrykk for resignasjon
    Приклад
    • nei nei, da får vi berre gje opp
  4. brukt i påminning
    Приклад
    • nei, no er det på tide å dra
  5. brukt sist i setninga for å ta opp att ei nekting
    Приклад
    • dette går ikkje rette vegen, nei
  6. brukt i utrop og kjensleutbrot
    Приклад
    • nei så menn om eg vil!
    • nei, kor fin ho er!
    • nei og nei, det var da trist!
Сторінка статті

neie 1

neia

дієслово

Походження

norrønt hníga

Значення та вживання

helse ved å bøye knea
Приклад
  • jenta kom inn døra og neia

Фіксовані вирази

  • bukke og neie
    ta audmjukt imot
Сторінка статті

neie 2

neia

дієслово

Походження

norrønt hneigja, kausativ til hníga; jamfør neie (1

Значення та вживання

bøye spissen på ein spikar eller liknande som er slått gjennom noko;
Приклад
  • neie ein spikar
Сторінка статті

gje, gjeve, gi

gjeva

дієслово

Походження

norrønt gefa

Значення та вживання

  1. (over)rekkje, levere;
    la kome frå seg, sende ut, føre fram, skaffe
    Приклад
    • gje meg avisa;
    • det heile gav eit sterkt inntrykk;
    • gje atterljom;
    • gje seg tid til noko;
    • gje nokon skylda for noko;
    • gje nokon bank;
    • gje nokon høve til noko;
    • gje døme;
    • gje svar;
    • gje lov;
    • gje samtykke;
    • gje nokon rett;
    • gje hjelp;
    • gje gass;
    • gje avkall på noko;
    • gje akt;
    • gje tol
  2. brukt for å uttrykkje ynske
    Приклад
    • Gud gjeve det er sant!
    • gjev det er sant!
  3. Приклад
    • gje ungen;
    • gje krøtera
  4. la få som gåve;
    Приклад
    • gje pengar;
    • gje bort gåver;
    • gje rabatt
  5. bruke alle sine krefter og all si tid på noko;
    Приклад
    • gje livet sitt for nokon eller noko
  6. dele ut kort i kortspel
    Приклад
    • din tur å gje
  7. stå for;
    halde
    Приклад
    • gje ein middag;
    • gje ein konsert;
    • gje undervisning;
    • gje timar
  8. kaste av seg;
    produsere, yte, prestere
    Приклад
    • gje gode renter;
    • boka gjev mykje;
    • jorda gjev lite av seg;
    • gje resultat;
    • han har ingenting å gje
  9. gje ut i vederlag for noko;
    Приклад
    • gje 80 kr for boka;
    • eg skulle gje mykje for å få vite det

Фіксовані вирази

  • gje att
    • om handel: gje vekslepengar
      • gje att på ein tiar
    • fortelje att;
      referere (2)
      • gje att noko ein har høyrt
  • gje blaffen i
    vere likeglad med
    • gje blaffen i politikk;
    • gje blanke blaffen i vedtaket;
    • ho gav blaffen
  • gje bryst
  • gje ein god dag i
    ikkje bry seg om;
    gje blaffen i
    • han gav ein god dag i arbeidet sitt
  • gje etter
    • om underlag: svikte (1)
      • planken gav etter
    • om person: føye seg eller vike
      • gje etter for krava;
      • dei gav etter for presset
  • gje frå seg
    (motvillig) overlate til nokon
    • gje frå seg førarkortet;
    • gje frå seg makta;
    • gje frå seg råderetten
  • gje igjen
    gje vekslepengar
    • gje igjen på ein hundrings
  • gje inn
    skjelle (nokon) ut
  • gje og ta
    vere villig til å inngå kompromiss
  • gje opp
    • opplyse om, offentleggjere
      • gje opp namn og adresse;
      • gje opp inntekta for siste året
    • om person: slutte å kjempe, resignere
      • nei, no gjev eg opp;
      • gje opp kampen;
      • gje opp anden;
      • gje opp all von
  • gje på
    få opp farten; halde (intenst) på (med noko), drive på
  • gje seg
    • om underlag: sige, svikte, gje etter
      • golvet gav seg under han
    • avta i styrke;
      gå tilbake
      • stormen har gjeve seg;
      • sjukdomen har gjeve seg
    • gje etter (2);
      bøye av
    • slutte (1) med noko
      • han har gjeve seg med idretten;
      • no får du gje deg med dette tullet!
  • gje seg heilt og fullt til
    vie seg til (noko)
  • gje seg i ferd med
    gå i gang med
  • gje seg i kast med
    gå i gang med
  • gje seg i lag
    slå lag (med nokon)
  • gje seg i veg
    byrje å fare eller gå
  • gje seg over
    overgje seg;
    miste motet;
    bli heilt maktstolen eller himmelfallen
  • gje seg sjølv
    vere sjølvsagd eller opplagd
    • løysinga gjev seg sjølv;
    • svaret gjev seg sjølv
  • gje seg til
    bli verande;
    slå seg til ro
    • ho gav seg til i bygda
  • gje seg til å
    byrje å
    • han gav seg til å gråte
  • gje seg ut for
    påstå å vere eller spele nokon
  • gje seg ut på
    gå i gang med
  • gje ut
    sende bøker, blad og liknande på marknaden
  • ikkje gje frå seg ein lyd
    vere still;
    teie (2, 2)
    • han gav ikkje frå seg ein lyd
  • ikkje gje mykje for
    verdsetje (noko) lågt eller sjå ned på (nokon)
  • kva gjev du meg for det?
    kva synest du om slikt?
Сторінка статті

tunga på vektskåla

Значення та вживання

det som kan avgjere ei sak;
Sjå: tunge
Приклад
  • han røysta nei og vart tunga på vektskåla
Сторінка статті

tunge 1

іменник жіночий

Походження

norrønt tunga f; samanheng med latin lingua ‘tunge, språk’

Значення та вживання

  1. beinlaust, muskuløst organ i munnhola hos menneske og dyr
    Приклад
    • sleikje med tunga;
    • kjenne etter med tunga
  2. tunge (1, 1) av dyr som matrett
    Приклад
    • smørbrød med tunge
  3. tunge (1, 1) som talereiskap
    Приклад
    • eg vil ikkje ta ordet på tunga;
    • ha skarp tunge;
    • tøyme tunga si
  4. Приклад
    • framand tunge;
    • norsk tunge
  5. noko som liknar ei tunge (1, 1)
    Приклад
    • breen endar i ei tunge nedover dalen;
    • kjolen hadde tunger i halslinninga;
    • tunge i ein pens;
    • tunga i kilenota

Фіксовані вирази

  • bite seg i tunga
    uttrykk for anger med det same ein har sagt noko
    • eg kunne ha bite meg i tunga
  • dansk tunge
    fellesnemning på dansk, norsk, svensk og islandsk språk i mellomalderen
  • ha på tunga
    nesten hugse (noko), skulle til å seie (noko)
    • eg har det på tunga
  • halde tann for tunge
    teie
    • lære seg å halde tann for tunge
  • halde tunga beint i munnen
    konsentrere seg for å halde jamvekta, passe på at alt går rett føre seg
  • rette tunge
    strekkje ut tunga som uttrykk for vanvørdnad eller hovmod
  • tale i tunger
    under religiøs ekstase: tale, lydar eller eit framand språk som må tolkast for tilhøyrarane
  • tale med to tunger
    seie snart det eine, snart det andre;
    seie motstridande ting
  • tunga på vektskåla
    det som kan avgjere ei sak
    • han røysta nei og vart tunga på vektskåla
  • vonde tunger
    folk som sladrar og vil sverte ein
Сторінка статті

tulle 3

tulla

дієслово

Походження

truleg samanheng med islandsk þyrla ‘kvervle’ og med tville

Значення та вживання

  1. vinde, vikle, sveipe
    Приклад
    • tulle tråden på snella;
    • han tulla kring ungen;
    • dei tulla papir om varene
  2. balle, pakke;
    fløkje
    Приклад
    • tulle saman kleda;
    • trådane har tulla seg saman
  3. handle dumt eller planlaust;
    virre, rote, vase, surre
    Приклад
    • tulle seg borti noko muffens;
    • enn at vi tulla oss hit, da!
    • eg har gått berre og tulla på jobben i dag
  4. ta feil;
    seie gale
    Приклад
    • nei, no tullar eg visst
  5. ikkje meine alvor;
    tøyse, fjase, skjemte
    Приклад
    • eg tullar berre;
    • tulle med jentene
  6. vere uklar i hovudet;
    røre, fantasere
    Приклад
    • liggje og tulle i ørska
  7. kvervle;
    svinge seg rundt (i dans til dømes)
  8. røre (noko) rundt
    Приклад
    • tulle grauten
  9. karde
  10. falle (over ende)
    Приклад
    • tulle i koll
  11. syngje utan tekst;
    nynne, lulle, tralle

Фіксовані вирази

  • tulle bort
    • kaste eller sløse bort
      • tulle bort tida
    • rote eller somle bort
      • tulle bort nøklane
  • tulle seg bort/vekk
    gå seg vill (til dømes i skogen)
    • hunden har tulla seg vekk i skogen;
    • partiet tullar seg bort med politikken sin
  • tulle seg inn
    • setje seg fast
      • tauet tulla seg inn i propellen
    • pakke seg inn
      • tulle seg inn i eit pledd
Сторінка статті

kunne 2

kunna

дієслово
розділений інфінітив: -a

Походження

norrønt kunna

Значення та вживання

  1. ha lært;
    kjenne;
    vere inne i
    Приклад
    • ho kan sykle;
    • eg kan snakke flytande walisisk;
    • kan du vegen til sentrum?
    • han kan sine ting!
  2. vere i stand til;
    greie
    Приклад
    • meieriet kan lage ti tonn ost i veka;
    • dei gjer så godt dei kan;
    • korleis kunne ho greie det?
    • eg kan ikkje fordra fiskebollar;
    • han kan når han vil;
    • vi kunne ikkje løfte sofaen
  3. ha eller vere høve til
    Приклад
    • boka kan kjøpast i bokhandelen;
    • dei kan ikkje reise på ferie i år;
    • vi kan ikkje snu no
  4. vere mogleg eller sannsynleg;
    vere tenkjeleg
    Приклад
    • bussen kan kome kvart augeblikk;
    • kven veit kva som kan skje?
    • ho kan vel vere rundt førti år?
    • vi kunne vore i Hellas no;
    • eg kunne hylt av glede;
    • det kan godt vere;
    • det kan du ha rett i;
    • nei, det kan vere det same
  5. ha krav på;
    ha rett til;
    ha lov til
    Приклад
    • vi må kunne vente eit klart svar;
    • ingen kan oppføre seg slik;
    • du kan ikkje nekte meg å gjere dette;
    • de kan kome inn no
  6. gå med på;
    vere klar til
    Приклад
    • eg kan ta oppvasken
  7. brukt for å uttrykkje høflegheit eller oppmoding;
    vere ynskeleg
    Приклад
    • kan du hjelpe til?
    • kunne du rydda rommet ditt?
    • dette huset kan trenge ei oppussing
  8. brukt for å gjere ei utsegn forsiktig eller usikker
    Приклад
    • eg kunne ha god lyst til å prøve;
    • det kunne likne henne å gjere dette;
    • det kan vere eit par timar sidan ho gjekk
  9. ha årsak eller grunn til
    Приклад
    • du kan vere nøgd med dette arbeidet;
    • vi kan vere glade det gjekk så bra som det gjekk;
    • det kan du banne på;
    • du kan lite på han;
    • du kan skjøne at alt skal gå bra

Фіксовані вирази

  • ikkje kunne for
    ikkje ha skuld i;
    ikkje vere årsak til
    • dei kunne ikkje for at ferien vart avlyst;
    • eg kan ikkje for at hunden åt leksene
  • ikkje kunne med
    ikkje forstå seg på;
    ikkje vere van med
    • eg kan ikkje med sånne appar
Сторінка статті

skråstrek

іменник чоловічий або середній

Значення та вживання

teikn (/) som mellom anna blir brukt for å skilje mellom alternativ eller for å utrykkje forhold mellom einingar
Приклад
  • ja/nei-spørsmål;
  • 60 km/t
Сторінка статті