Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
409 результатів

Словник букмола 164 oppslagsord

emne 2

дієслово

Походження

norrønt efna

Значення та вживання

  1. arbeide på;
    lage, forme (1)
    Приклад
    • emne en skje;
    • emne til et skaft
  2. ha i sinne;
    begynne, forberede
    Приклад
    • emne på et arbeid
  3. utvikle seg;
    tegne til
    Приклад
    • være emnet til noe stort
Сторінка статті

emne 1

іменник середній

Походження

norrønt efni; samme opprinnelse som evne (1

Значення та вживання

  1. naturlig eller grovt tildannet stykke til å lage noe av;
    Приклад
    • del deigen opp i 15 emner;
    • finne et godt emne til økseskaft
  2. fysisk materiale;
  3. sak som en tar for seg;
    del av et fag
    Приклад
    • et innfløkt emne;
    • ta opp et emne;
    • emnet er utdebattert;
    • dette er emne for diskusjon;
    • finne nye emner å skrive om;
    • undervise i flere emner
  4. det som noe utvikler seg av;
  5. person som har forutsetning for eller er tiltenkt å bli noe bestemt
    Приклад
    • finne et godt emne til ny direktør
Сторінка статті

emmen

прикметник

Значення та вживання

om mat, smak eller lukt: ufrisk og søtlig;
kvalmende, vammel
Приклад
  • emmen frukt;
  • en emmen lukt fra kjøkkenet
Сторінка статті

stofflig

прикметник

Значення та вживання

  1. jamfør stoff (1)
    Приклад
    • maleriet er stofflig og har fine farger
  2. som angår emne;
    jamfør stoff (3)
    Приклад
    • hva det stofflige angår, er boka interessant
Сторінка статті

stoff

іменник середній

Походження

gjennom lavtysk og gammelfransk; opprinnelig kanskje fra gresk

Значення та вживання

  1. fysisk materiale;
    Приклад
    • brennbart stoff;
    • kjemiske stoffer
  2. Приклад
    • det er et nydelig stoff i den dressen;
    • vi kjøpte stoff til å sy en ny anorakk
  3. innhold i for eksempel fortelling, artikkel eller vitenskapelig arbeid;
    Приклад
    • han har stoff til flere romaner;
    • gå igjennom stoffet på nytt
  4. Приклад
    • det er godt stoff i den gutten
  5. narkotisk middel
    Приклад
    • de misbruker stoff;
    • hun går på stoff
  6. bunnstoff til fartøy
Сторінка статті

tema

іменник середній

Походження

av gresk thema ‘noe som er stilt opp’

Значення та вживання

  1. noe en snakker om;
    emne for framstilling eller diskusjon
    Приклад
    • et tilbakevendende tema;
    • tema for kveldens debatt er alkoholpolitikk
  2. melodi som et musikkstykke er bygd over
    Приклад
    • variasjoner over et tema
  3. emne, idé som kan leses ut av en bok, et bilde eller lignende
    Приклад
    • et sentralt tema i forfatterskapet er fordommer og hykleri i samfunnet
Сторінка статті

tunnelsyn, tunellsyn

іменник середній

Значення та вживання

  1. det å ha avgrenset synsfelt på grunn av sykdom på netthinnen eller synsnerven
    Приклад
    • synsforstyrrelser, tunnelsyn og blinde flekker
  2. det å se ensidig på en sak eller et emne;
    Приклад
    • etterforskningen har vært preget av tunnelsyn
Сторінка статті

studiering

іменник чоловічий

Значення та вживання

gruppe av personer som i fellesskap studerer et bestemt emne;
Приклад
  • være med i en studiering om lokalhistorie
Сторінка статті

ta

дієслово

Походження

norrønt taka

Значення та вживання

  1. gripe med hendene eller redskap (og holde fast eller flytte)
    Приклад
    • ta tauet;
    • ta fatet og sett det på bordet;
    • hun tok hardt i armen min;
    • ta fram koppene;
    • han har tatt opp lekene fra gulvet;
    • han tar boka ut av bokhylla;
    • hun tok duken av bordet
  2. fange;
    få tak i
    Приклад
    • ta laksen i garn;
    • en målmann som tar alle baller;
    • tyvene ble tatt;
    • ta noen på fersk gjerning
  3. tilegne seg;
    skaffe, hente;
    kreve;
    stjele
    Приклад
    • ta det en kan få;
    • ta lærdom av noe;
    • ta hjem varer;
    • hvor skal jeg ta penger fra?
    • sitatet er tatt fra Bjørnson;
    • de tok inn kr 15000 på loppemarkedet;
    • banken tok høy rente;
    • ta kr 500 for turen;
    • ta lommeboka fra noen;
    • forskere som tar andres ideer
  4. få kontroll over;
    tiltvinge seg;
    erobre
    Приклад
    • ta en by;
    • ta over styre og stell;
    • de tok festningen;
    • de har tatt makten i landet;
    • ta kommandoen;
    • ta noe i besittelse;
    • hun tar roret;
    • faen ta deg!
    • han tok henne med vold
  5. banke opp;
    straffe;
    drepe;
    slakte
    Приклад
    • bare vent, jeg skal nok ta deg!
    • reven tok hønene;
    • vi skal ta grisen i morgen
  6. få til å forsvinne;
    fjerne
    Приклад
    • nabohuset tok all utsikten;
    • ta luven fra konkurrentene;
    • ta blindtarmen;
    • ta stingene;
    • ta noe vekk
  7. føre inn i en ny tilstand;
    overmanne, gripe
    Приклад
    • sinnet tok henne;
    • gråten tar ham
  8. komme borti;
    berøre, nå
    Приклад
    • ikke ta på maleriet!
    • ta seg i håret;
    • hun tok seg for pannen;
    • hun har aldri tatt i et ratt;
    • flyet tok bakken;
    • de tar land lenger mot nord
  9. virke på en overflate;
    kjennes, merkes;
    slite
    Приклад
    • høvelen tar dårlig;
    • de nye skoene tar over vristen;
    • sola tok godt;
    • sykdommen hadde tatt på henne;
    • oppstigningen tar på kreftene
  10. føre til et bestemt resultat
    Приклад
    • epidemien tok livet av mange;
    • arbeidet tar nesten knekken på ham
  11. utføre en oppgave;
    lage, gjøre;
    fotografere
    Приклад
    • ta oppvasken;
    • han tok en kopi;
    • de tok mange bilder i ferien
  12. ha evne til å klare;
    mestre
    Приклад
    • hun tar alt med en gang;
    • sjekta tar sjøen best
  13. vinne, oppnå
    Приклад
    • ta sølvmedalje i roing;
    • ta knekten med esset;
    • ta stikk
  14. gjøre bruk av
    Приклад
    • ta noe som mønster;
    • ta tiden til hjelp;
    • jeg vil ikke ta det ordet i min munn
  15. velge blant flere muligheter;
    plukke ut
    Приклад
    • hvilken lue skulle han ta?
    • ta parti for noen;
    • ta noen i lære hos seg;
    • ta noen som vitne;
    • du tar vel en sjekk?
    • hver tar sin, så tar jeg min
  16. få i seg mat, drikke, medisin eller lignende
    Приклад
    • ta tran;
    • ta jernpiller;
    • de tok en matbit før de dro;
    • jeg har tatt meg en dram
  17. Приклад
    • ta mål;
    • ta temperaturen;
    • ta pulsen
  18. ha en viss utstrekning i tid eller rom
    Приклад
    • reisen tok lang tid;
    • turen tar en uke;
    • sofaen tar stor plass
  19. ha plass til;
    romme
    Приклад
    • flasken tar en liter;
    • salen kan ta 450 personer
  20. bevege seg eller føre i en bestemt retning, på en bestemt måte eller med et bestemt framkomstmiddel
    Приклад
    • ta til skogs;
    • ta til venstre;
    • ta veien over heia;
    • ta skipet inn fjorden;
    • ta los om bord;
    • de tok trappa i to sprang;
    • ta toget;
    • hun tok sykkelen til butikken
  21. reagere eller oppfatte på en bestemt måte;
    forstå, tolke
    Приклад
    • ta det med ro;
    • han tar alt med et smil;
    • de tok det tungt;
    • ta feil;
    • han tok det med fatning;
    • hun tok det de sa bokstavelig;
    • ta noe på den rette måten;
    • ta noen med det gode;
    • de tok henne for en annen
  22. brukt i uttrykk for å mene noe eller gjøre noe for å endre en tilstand, utvikling eller lignende;
    utføre en bestemt handling
    Приклад
    • ta stilling til noe;
    • ta avstand fra noe;
    • ta ordet;
    • ta følgene;
    • hun tok mot til seg;
    • ta til gjenmæle;
    • ta i ed;
    • ta sjansen;
    • ta hevn;
    • ta avskjed;
    • ta eksamen;
    • ta seg en tur;
    • ta til våpen
  23. brukt i uttrykk for at noe endrer seg på en bestemt måte;
    utvikle
    Приклад
    • ta form;
    • ta fyr;
    • treet tok skade
  24. brukt i en konstruksjon med ‘og’ og et annet verb: gjøre, utføre (det som det andre verbet angir)
    Приклад
    • jeg tar og går ut
  25. i grammatikk: følges av et bestemt ledd;
    kreve en viss form av et tilknyttet ord
    Приклад
    • et verb som tar objekt;
    • preposisjonen ‘til’ tar genitiv i norrønt

Фіксовані вирази

  • ta av
    • fjerne (fra)
      • ta av lokket;
      • han tok av lua;
      • han ble tatt av saken
    • gi ly
      • skogen tar av for vinden
    • spakne
      • vinden tar av
    • gå ned i vekt
      • ta av tre kilo;
      • han har tatt av litt i det siste
    • begynne å stige for alvor;
      nå de store høyder
      • det var i fjor at salget virkelig tok av
    • legge til side;
      holde av;
      reservere
      • ta av en vare til noen en kjenner;
      • de har tatt av noen plasser på første benk
    • lette fra bakken
      • flyet tok av
    • vike av fra en retning
      • ta av til høyre i krysset
  • ta av seg
    kle av seg
  • ta etter
    herme etter;
    etterligne, kopiere
  • ta for seg
    • snakke alvorlig med;
      formane
      • han tok sønnen for seg
    • forsyne seg godt
      • hun tok for seg av godsakene
    • ha som emne;
      drøfte
      • foredraget tok for seg det siste krigsåret
  • ta i
    anstrenge seg;
    gjøre en innsats
  • ta igjen
    • nå igjen;
      innhente
      • syklisten tok meg igjen
    • gjøre motstand;
      hevne
      • barn som aldri tar igjen når de blir slått
    • gjøre opp for;
      kompensere
      • ta igjen for mange dårlige år
  • ta imot
    • fange opp;
      motta
      • han tar imot ballen
    • ønske velkommen (og slippe inn)
      • ta imot gjestene
    • finne seg i å få
      • han tok ofte imot juling
  • ta med
    • føre med seg;
      la få være med
      • han tok med seg sykkelen på toget;
      • ta med barna til byen
    • inkludere i en helhet;
      ta hensyn til;
      regne med
      • vi tar med oss alt det positive
  • ta opp
    • gi plass til (på skole)
      • ta opp elever
    • skaffe seg ved å låne
      • ta opp lån
    • legge fram (en sak eller lignende)
      • ta opp noe til drøfting;
      • ta opp problemet med ledelsen
    • gjøre opptak av lyd eller bilde
  • ta over
    • ta til eie eller i bruk noe som andre har eid eller brukt
      • ta over gården etter foreldrene
    • ta på seg ansvar, plikt eller lignende som en annen har hatt
      • ta over som justisminister
    • komme i stedet for
      • automatisering har tatt over for manuell arbeidskraft
  • ta på
    føre med seg slit og strev
    • det tar på å være på reise hele tiden
  • ta på seg
    • kle på seg
    • si seg villig til å ta ansvar for;
      påta seg
      • ta på seg en oppgave;
      • hun tok på seg skylden
  • ta rede på
    finne ut
    • ta rede på hvem som eier bilen
  • ta seg
    bli drektig
  • ta seg av
    • gjøre, utføre
      • ta seg av alt det praktiske
    • ha omsorg for
      • de tok seg av sin gamle far
  • ta seg for
    gripe etter noe å holde seg i;
    finne feste
    • hun snublet og måtte ta seg for
  • ta seg fram
    bevege seg framover
    • ta seg fram i dyp snø
  • ta seg inn
    • komme seg inn
      • de tok seg inn gjennom vinduet
    • få igjen krefter;
      samle seg
      • ta seg inn etter VM
  • ta seg opp
    • bli bedre;
      rette seg
    • bli sterkere;
      øke
      • vinden tok seg opp
  • ta seg til
    (begynne å) gjøre;
    foreta seg
    • hva skal vi ta oss til?
  • ta seg ut
    • drive seg til det ytterste
    • arte seg eller se ut (på en bestemt måte)
      • dette tar seg dårlig ut
  • ta til
    begynne, starte
    • ta til med hogsten;
    • det tok til å regne
  • ta ut
    • hente ut (gode, verdi eller lignende)
      • ta ut penger;
      • ta ut pensjon;
      • hun tok ut fem feriedager
    • velge ut (personer) til konkurranse eller lignende
      • ta ut laget
    • skaffe offentlig kunngjøring om
      • ta ut skilsmisse;
      • ta ut tiltale
Сторінка статті

studiereise

іменник жіночий або чоловічий

Значення та вживання

reise en gjør for å forske på et spesielt emne
Сторінка статті

Словник нюношка 245 oppslagsord

emne 2

emna

дієслово

Походження

norrønt efna

Значення та вживання

  1. arbeide på;
    lage, forme
    Приклад
    • emne ei skei;
    • emne til eit skaft
  2. ha i sinne;
    byrje på, førebu
    Приклад
    • emne på eit arbeid;
    • han emnar på ein tur;
    • setje i verk planen dei i lang tid hadde emna på

Фіксовані вирази

  • emne seg til
    utvikle seg, lage seg;
    teikne til
    • barnet emnar seg godt til;
    • almeskogen emna seg til att
Сторінка статті

emne 1

іменник середній

Походження

norrønt efni; same opphav som evne (1

Значення та вживання

  1. naturleg eller grovt utforma stykke til å lage noko av;
    Приклад
    • del deigen opp i høvelege emne til flatbrødleivar;
    • ho øksa emne til ei skei
  2. fysisk materiale;
    Приклад
    • faste emne;
    • vatn er eit flytande emne
  3. sak som ein tek for seg;
    del av eit fag
    Приклад
    • eit viktig emne;
    • drøfte eit emne;
    • saka vart eit emne for debatt;
    • ta munnleg eksamen i emnet
  4. det som noko utviklar seg av;
    Приклад
    • dette er emne til noko stort
  5. person som er eigna eller etla til å bli noko særskilt
    Приклад
    • han er eit godt emne
Сторінка статті

emmen

прикметник

Значення та вживання

om mat, smak eller lukt: ufrisk og søtleg;
Приклад
  • emmen smak;
  • ei emmen lukt av kjellar
Сторінка статті

fordjupingsoppgåve

іменник жіночий

Значення та вживання

skriftleg oppgåve med sjølvvalt emne
Приклад
  • fordjupingsoppgåve i musikk
Сторінка статті

dreie

dreia

дієслово

Походження

frå lågtysk

Значення та вживання

  1. få til å svive rundt ein akse;
    Приклад
    • dreie rattet;
    • dreie på rattet;
    • dreie på hovudet
  2. ta ei ny retning
    Приклад
    • vinden dreier vestleg
  3. runde til, forme (eit emne som roterer) med skjerereiskap;
    Приклад
    • dreie ein bolle
  4. forme, til dømes leirgods, ved hjelp av dreieskive (1)
  5. Приклад
    • dreie til ein

Фіксовані вирази

  • dreie av
    manøvrere frå vinden eller kursen
  • dreie hovudet rundt på
    gjere nokon forvirra;
    gjere nokon forelska i seg
  • dreie rundt veslefingeren
    ha makta over
  • dreie seg om
    • snu seg rundt
      • dreie seg om på hælen
    • handle om, gjelde
      • det er pengar att, det kan dreie seg om 50 000 kr
Сторінка статті

ro 5

дієслово

Походження

norrønt róa

Значення та вживання

  1. drive fram eit fartøy i vatn med bruk av årer;
    skysse eller frakte i robåt
    Приклад
    • ro båten i land;
    • ro over fjorden;
    • ro folk ut til øya
  2. vere på fiske med robåt eller annan fiskebåt
    Приклад
    • sonen ror i Stamsund
  3. gjere rørsler som liknar på det å ro (5, 1)
    Приклад
    • endene rodde ute på sundet;
    • ørna rodde gjennom lufta
  4. prøve å snakke seg vekk frå eit utriveleg emne;
    bortforklare
    Приклад
    • politikarane ror for harde livet

Фіксовані вирази

  • ro fiske
    drive fiske med robåt
    • han har rodd fiske i årevis
  • ro i land
    få i stand til slutt, etter ein viss innsats
    • handballaget rodde i land ein velfortent siger;
    • dei rodde arrangementet trygt i land
  • ro seg i land
    kome seg ut av ein floke (ved å endre taktikk)
  • ro seg ut
    gje seg i kast med noko som ein ikkje maktar;
    gå over streken
    • dei har rodd seg for langt ut i eit område som dei ikkje har kompetanse på;
    • ro seg ut i ein håplaus diskusjon
  • ro seg ut av
    kome seg ut av ein floke (ved å endre taktikk)
    • forsøke å ro seg ut av dei vanskelege diskusjonane
Сторінка статті

tråd

іменник чоловічий

Походження

norrønt þráðr; samanheng med dreie

Значення та вживання

  1. tynn snor av tekstil eller anna materiale
    Приклад
    • sy med nål og tråd;
    • træ i tråden;
    • spinne ein tråd av ull
  2. samanheng i ei historie, utvikling, ein diskusjon eller liknande;
    jamfør raud tråd
    Приклад
    • eg finn ingen tråd i framstillinga;
    • nøste opp dei viktigaste trådane i historia
  3. nettstad, chat eller anna digitalt forum der ein kan diskutere eit særskilt emne;
    Приклад
    • på jobben har vi ein felles tråd for sosiale sprell;
    • mange melde seg på i tråden om formuesskatt

Фіксовані вирази

  • henge i ein tynn tråd
    om tiltak, prosjekt eller liknande: berre så vidt kunne bergast
  • i tråd med
    i samvar med;
    som følgje av
    • leve i tråd med eigne verdiar;
    • vedtaket er heilt i tråd med reglane
  • knute på tråden
    usemje mellom vener, kjærastar, partnarar eller liknande;
    mellombels uvenskap
    • det er knute på tråden mellom familiane;
    • diplomatiske knutar på tråden
  • laus tråd
    uoppklara omstende eller spor
    • drapsvåpenet er framleis ein laus tråd;
    • historia har mange lause trådar
  • lett på tråden
    som har mange seksualpartnarar;
    promiskuøs
  • miste tråden
    gå surr i samanhengen
    • miste tråden i resonnementet
  • på tråden
    i andre enden i ein telefonsamtale
    • ha mormor på tråden
  • samle trådane
    setje saman den overordna samanhengen i noko basert på mange ulike opplysningar
    • forsøkje å samle trådane frå litteraturhistoria;
    • vi må få samla trådane i saka
  • slå på tråden
    ringje opp;
    telefonere
  • ta opp tråden
    byrje att med noko ein har gjort tidlegare
    • ta opp tråden frå førre møte;
    • ta opp att tråden med den årlege teltturen
  • trekkje i trådane
    dirigere eller kontrollere noko utan å ha ein synleg framskoten plass
    • trekkje i trådane i det kriminelle miljøet
  • utan ein tråd
    heilt naken
Сторінка статті

stoffleg

прикметник

Значення та вживання

  1. jamfør stoff (1)
    Приклад
    • kunstnaren er oppteken av det stofflege uttrykket
  2. som gjeld emne;
    jamfør stoff (3)
    Приклад
    • det stofflege utvalet i boka er skeivt
Сторінка статті

stoff

іменник середній

Походження

gjennom lågtysk og gammalfransk; opphavleg kanskje frå gresk

Значення та вживання

  1. fysisk materiale;
    Приклад
    • eldfast stoff;
    • kjemiske stoff
  2. Приклад
    • det er eit godt stoff i dressen;
    • eg skal kjøpe stoff og sy nye puter til sofaen
  3. innhald i til dømes forteljing, artikkel eller vitskapleg arbeid;
    Приклад
    • ho har nok stoff til fleire avhandlingar;
    • gå gjennom stoffet saman
  4. Приклад
    • det er godt stoff i den jenta
  5. narkotisk middel
    Приклад
    • eg mistenkjer at dei bruker stoff;
    • han gjekk på stoff i mange år
  6. botnstoff til fartøy
Сторінка статті

tunnelsyn, tunellsyn

іменник середній або жіночий

Значення та вживання

  1. det å ha avgrensa synsfelt på grunn av sjukdom på netthinna eller synsnerva
    Приклад
    • synsforstyrringar, tunnelsyn og blinde flekkar
  2. det å sjå einsidig på ei sak eller eit emne;
    Приклад
    • gangsynet var erstatta med tunnelsyn
Сторінка статті