Avansert søk

Vanleg søk

Nynorskordboka 48 oppslagsord

kortvarig

adjektiv

Tyding og bruk

stutt;

forbigåande

Døme

eit kortvarig opphald

Artikkelside

støyt

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt steytr

Tyding og bruk

det å støyte;
dunk (2, puff (3, slag (1, trykk (3
Døme
- dolkestøyt;
- kulestøyt;
- samanstøyt;
- få ein støyt i hovudet;
- bilane braka saman i ein ofseleg støyt
(hard) påkjenning
brå kjensle av glede, redsle og liknande;
stikk (1, 1)
Døme
- kjenne ein støyt av glede;
- det gjekk ein støyt gjennom meg
- kortvarig elektrisk straum
  få støyt når ein skiftar lyspære
kast, tak (2
Døme
- stormstøyt
- rykk
  brystet heva seg i korte støytar
slurk alkohol, dram, knert (1)
Døme
- ta seg ein god støyt
liten lêrlapp til bot
Døme
- tåstøyt
skarp, knapp lyd
Døme
- trompetstøyt;
- toget gav ein støyt i fløyta
øving i vektlyfting der vektstonga blir lyfta i to avdelingar

Faste uttrykk

gje støyten til
vere utløysande årsak til;
gje startsignal til
stå for ein støyt
tole harde tak eller slag
ta støyten
ta på seg eller utsetje seg for noko plagsamt eller vanskeleg

Artikkelside

puls

substantiv hankjønn

Opphav

av latin pulsus ‘slag, støyt’

Tyding og bruk

rytmisk trykkauke i pulsåre i takt med hjarteslaga;
hjarteslag i minuttet;
pulsslag
Døme
- ho har ein puls på 70 slag i minuttet;
- pulsen hans var høg under treninga;
- den skadde har svak puls
kortvarig, brå endring i elektrisk spenning;
kortvarig partikkel- eller lysstråle
regelbunden rytme, til dømes i musikk

Faste uttrykk

kjenne nokon på pulsen
finne ut kva ein person verkeleg vil eller meiner
ta pulsen
kjenne på pulsåre og telje hjarteslaga ei viss tid
ta pulsen på
- kjenne på pulsåre og telje hjarteslaga ei viss tid
  legen tok pulsen på pasienten
- undersøkje kva som verkeleg går føre seg
  filmen tek pulsen på samtida

Artikkelside

pisse

pissa

verb

Opphav

truleg gjennom fransk; opphavleg lydord

Tyding og bruk

urinere, tisse

Døme

han har pissa på seg

Faste uttrykk

bli pissa på
bli behandla nedlatande
vi vart pissa på av domarane
pisse i buksa for å halde varmen
finne ei løysing som har kortvarig verknad
pisse nokon oppetter ryggen
smiske for nokon

Artikkelside

liten

adjektiv

Opphav

norrønt lítill, lítinn; jamfør lite (

Tyding og bruk

som ikkje er stor;
med avgrensa storleik;
under middels høg;
jamfør litle, mindre, minst, små og vesle
Døme
- eit lite hus;
- ein liten porsjon;
- vere liten av vekst;
- ho er bitte lita
svært ung;
mindreårig
Døme
- da ho var lita;
- han har eit lite barn;
- ho er for lita til å gå aleine;
- stakkars liten!
- brukt som substantiv:
  aktivitetar for liten og stor
brukt som substantiv: baby
Døme
- ho skal ha ein liten
som dekkjer eit lite område
Døme
- eit lite land;
- ein triveleg liten by;
- ha liten plass
om tid: kortvarig, snau
Døme
- ei lita stund;
- ein liten pause;
- ein liten time;
- ha lita tid;
- ein liten augeblink;
- ta ein liten tur
som er utan vekt eller verdi
Døme
- ein liten feil;
- ein liten detalj;
- det spelar lita rolle kva du gjer;
- vise lita interesse;
- i liten grad
som femner om få einingar, personar eller liknande;
fåtalig
Døme
- ei lita gruppe

Faste uttrykk

gjere seg liten
vise seg småleg;
nedverdige seg
kjenne seg liten
oppfatte seg sjølv som uviktig eller hjelpelaus

Artikkelside

glimt

substantiv inkjekjønn

Opphav

av glimte

Tyding og bruk

brå, kort lysning;
blink (2, 1)
Døme
- eit glimt av lys;
- ha eit glimt i auget
kortvarig inntrykk, skimt, gløtt
Døme
- sjå eit glimt av byen;
- få eit glimt av korleis det kunne vore;
- vise nokre glimt frå Peru
snev
Døme
- eit glimt av håp;
- ho sa det med eit glimt av humor

Faste uttrykk

med eit glimt i auget
med ein humoristisk undertone
ho sa det med eit glimt i auget

Artikkelside

bukse

substantiv hokjønn

Opphav

av lågtysk buckhose ‘hose av bukkeskinn’

Tyding og bruk

klesplagg som dekkjer underkroppen og beina ned mot knea eller okla;

brok (

Døme

gå i bukser;
kvit skjorte og press i buksa;
eit par bukser

Faste uttrykk

med buksene nede
i ein avslørande situasjon
pisse i buksa for å halde varmen
finne ei løysing som har kortvarig verknad
skjelve i buksene
vere redd
mange investorar skjelv i buksene etter raset i aksjekursane