Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 57 oppslagsord

embete

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt embætti, frå keltisk; samanheng med amt

Tyding og bruk

  1. høgare stilling i statstenesta med utnemning i statsråd (eller frå dei øvste styremaktene i eit anna land)
    Døme
    • få eit embete;
    • ynskje likestilling i statlege embete
  2. Døme
    • det var hans embete å ta seg av saka

Faste uttrykk

  • i embets medfør
    i kraft av si stilling
Artikkelside

i embets medfør

Tyding og bruk

i kraft av si stilling;
Artikkelside

magistrat

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin ‘embete, embetsmann’, av magister

Tyding og bruk

til 1922: statleg styresmakt i byane
Artikkelside

prebende

substantiv hankjønn

Opphav

frå mellomalderlatin; av latin praebere ‘yte’

Tyding og bruk

  1. inntekt av kyrkjeleg jordegods lagd til eit alter i ei domkyrkje;
    underhald av geistlege frå eit slikt jordegods
  2. embete knytt til slik inntekt
Artikkelside

ambisjon

substantiv hankjønn

Uttale

ambisjoˊn

Opphav

av latin ambire, opphavleg ‘gå ikring for å verve røyster, søkje embete’

Tyding og bruk

hug til å hevde seg eller til å gjere karriere;
Døme
  • ha ambisjonar i politikken;
  • ha ambisjonar om å skrive bok;
  • å mangle ambisjonar
Artikkelside

innehavar

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør -havar

Tyding og bruk

  1. Døme
    • innehavaren av forretninga;
    • innehavaren av verdipapira
  2. person som har eller forvaltar noko
    Døme
    • innehavaren av eit embete;
    • innehavarar av verv
Artikkelside

embetseid

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

eid (1, 1) som ein person må gjere ved tiltreding av eit embete (1)
Døme
  • han gav embetseiden på kontoret til presidenten
Artikkelside

embetsdrakt

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

klesdrakt som person i eit embete (1) må bruke i tenesten
Døme
  • ein prest i embetsdrakt
Artikkelside

embetsdistrikt

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

distrikt (1) som høyrer inn under eit embete (1)
Artikkelside

bestille

bestilla

verb

Uttale

bestilˊle

Opphav

frå lågtysk ‘setje inn (i embete), fastsetje’

Tyding og bruk

  1. gjere avtale om, be om;
    Døme
    • bestille varer;
    • bestille billettar;
    • bestille bord;
    • bestille plass;
    • bestille time hos legen
  2. gjere, halde på med
    Døme
    • ha anna å bestille

Faste uttrykk

  • som bestilt
    i rette augeblinken
    • det fine vêret kom som bestilt
Artikkelside
Side 1 av 6