Avansert søk

Enkelt søk

Nynorskordboka 9 oppslagsord

mengd, mengde

substantiv hokjønn

Opphav

av mang

Tyding og bruk

stort tal;
stort kvantum, masse
Døme
- ei heil mengd med folk;
- plukke mengder av blomstrar;
- det har kome ei mengd snø
så eller så mykje;
kvantum, masse;
tal (3)
Døme
- ei høveleg mengd feitt i kosten
- - kalorimengd
  - nedbørmengd
i matematikk: samling av element (7)
Døme
- endeleg mengd;
- uendeleg mengd;
- tom mengd
- - delmengd
i bunden form eintal: storhopen, dei fleste;
allmenta, massen
Døme
- skilje seg ut frå mengda
i bunden form eintal: samling av menneske;
folkemasse, folkemengd (1)
Døme
- oppdage ein kjenning i mengda

Artikkelside

galleri

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå fransk

Tyding og bruk

overdekt gang eller balkong langs ytterveggen på bygning
øvste plassar langs veggene ut mot salen (1 i kyrkje, teater eller liknande
Døme
- sitje på galleriet;
- følgje saka frå galleriet
(lokale for) utstilling av kunst (3)
- - kunstgalleri
rekkje av figurar eller personar i roman, film eller liknande
- - persongalleri

Faste uttrykk

spel for galleriet
medvite forsøk på å gjere massen eller publikum nøgde på ein lettvint måte
spele for galleriet
appellere medvite og på ein lettvint måte til publikum eller massen

Artikkelside

atomær

adjektiv

Uttale

atomæˊr

Tyding og bruk

som finst i atomform
Døme
- atomære grunnstoff
om utsegn: usamansett
Døme
- atomære setningar

Faste uttrykk

atomær masseeining
¹⁄₁₂ av massen av karbonisotopen ¹²C;
symbol u;
jamfør u (4

Artikkelside

atomær masseeining

Tyding og bruk

¹⁄₁₂ av massen av karbonisotopen ¹²C;

symbol u;

jamfør u (;

Sjå: atomær

Artikkelside

masseeining

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

i fysikk: eining til å måle massen av noko med

Døme

atomær masseeining

Artikkelside

umælande

adjektiv

Tyding og bruk

som ikkje taler eller kan tale

Døme

umælande dyr;
den umælande massen

Artikkelside

oganesson

substantiv inkjekjønn

Opphav

etter namnet til den russiske atomfysikaren Jurij Oganessian, 1933–

Tyding og bruk

kunstig framstilt, radioaktivt grunnstoff (1) med atomnummer 118;

kjemisk symbol Og

Døme

oganesson har den høgaste massen av alle kjende grunnstoff

Artikkelside

overmenneske

substantiv inkjekjønn

Opphav

etter tysk Übermensch

Tyding og bruk

etter filosofen Nietzsche: unntaksmenneske som er heva over massen og vanlege morallover
person som greier det utrulege

Artikkelside

jantelov

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

formulert av Aksel Sandemose i romanen ‘En flyktning krysser sitt spor’, etter den vesle byen Jante der hovudpersonen i romanen veks opp

Tyding og bruk

i bunden form eintal: sett av levereglar som massen bruker for å halde nede menneske som merkjer seg ut med gode evner, suksess, rikdom eller liknande

Artikkelside