Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 3 oppslagsord

øyk

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt eykr ‘køyredyr, hest’; samanheng med åk

Tyding og bruk

Døme
  • kløvje øyken

øykelaus

adjektiv

Tyding og bruk

som ikkje har øyk
Døme
  • ein øykelaus husmann

åk

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt ok, samanheng med øyk

Tyding og bruk

  1. tverrtre til å leggje over akslene og bere med;
    òg: gaffelforma treramme i selety til trekkdyr, særleg oksar;
    ofte i overført tyding: tvang, trældom
    Døme
    • folket levde framleis under det framande åket
    • tungt, langdrygt arbeid;
      strev
      • det er eit åk med så mykje krøter å stelle
  2. underlag under trebru av neddrivne pålar samanbundne ovantil med bjelkar
  3. i fysikk: ferromagnetisk materiale som det ikkje er viklingar kring, men som bind saman kjernane i ein magnetisk krins eller polane i ein elektrisk maskin
  4. om forhold i Romarriket: galgeforma oppstilling av tre spyd som ein overvunnen fiende måtte gå under (som teikn på underkasting)