Avansert søk

Ett treff

Nynorskordboka 12 oppslagsord

tein 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt teinn

Tyding og bruk

  1. rotskot, stubbeskot frå tre;
    Døme
    • misteltein
  2. lang pinne, tynn lita stong;
    Døme
    • jerntein
  3. primitiv handreiskap til å spinne med, laga av ein konisk trestuv med ei tung svingskive
    Døme
    • handtein;
    • spinne på tein

tein 2

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Uttale

te-iˊn

Opphav

nylaging av nylatin thea ‘te’ og III -in

Tyding og bruk

koffein i te;

steiketein, steikjetein

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

tein til å halde eller vende ei steik over varmen med

rakett

substantiv hankjønn

Opphav

av italiensk rocchetta, av rocca ‘tein’, opphavleg same opphav som rokk (1

Tyding og bruk

  1. prosjektil med sylinderform, som får stor fart og kan fly høgt eller langt ved hjelp av ein reaksjonsdriven motor eller liknande
    Døme
    • skyte opp rakettar;
    • rakettane fór opp mot himmelen
  2. våpen med eit sylinderforma ytre og med ein rakettmotor og sprengladning;
    Døme
    • landet har skote opp fleire rakettar;
    • fleire hus vart øydelagde av rakettane
  3. sylinder av papp som med ein drivladning og krut eksploderer i lufta og gjev fine fargar;
    Døme
    • skyte opp rakettane på nyårsaftan
  4. fartøy med rakettmotor og plass til menneske og utstyr for reiser i verdsrommet
    Døme
    • dei har sendt ein rakett til Mars;
    • dei tre astronautane drog i raketten til månen

Faste uttrykk

  • ein rakett i baken/rumpa/ræva
    noko som aukar aktiviteten, innsatsen, farten eller liknande
    • tidsfristen sette verkeleg ein rakett i rumpa på han;
    • skal ho få gjort noko, må ho få ein rakett i ræva;
    • dei er så treige, dei treng ein rakett i baken

misteltein

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt mistilteinn, førsteleddet samanheng med tysk Mist ‘gjødsel’, truleg fordi planta vart rekna for ein sjukeleg utvekst eller eit ekskrement på vertsplanta; etterleddet same opphav som tein (1

Tyding og bruk

liten vintergrøn busk som snyltar på lauvtre;
Viscum album
Døme
  • mistelteinen er freda i Noreg

kjerringrokk

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør rokk (1 , med tyding ‘tein’

Tyding og bruk

handtein

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

tein (1, 2) til å halde i handa når ein spinn

vånd 2

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt vǫndr; av vinde (2

Tyding og bruk

  1. lita stong, grann kjepp, tein
  2. tynt trestykke, trespildre

testoff

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

tendring

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt tein-æringr ‘båt med ti årer’

Tyding og bruk

eldre type stor (vestnorsk) båt med kahytt eller halvdekk