Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 72 oppslagsord

ontogenese

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk , av ontos ‘det verande’ og genesis ‘opphav’

Tyding og bruk

utvikling hos ein organisme frå befrukta eggcelle til vakse individ
Artikkelside

disseksjon

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. det å skjere i daud organisme for å granske anatomien;
  2. det å granske metodisk og nådelaust;
    Døme
    • disseksjonen av songtekstar frå debutplata
Artikkelside

irritere

irritera

verb

Opphav

av latin irritare ‘eggje, pirre, framkalle’

Tyding og bruk

  1. i medisin: verke på organisme eller del av organisme slik at han reagerer og blir sår, raud og liknande
    Døme
    • tobakksrøyk irriterer halsen
  2. ergre, øse opp, harme
    Døme
    • irritere seg over noko;
    • vere irritert på noko eller nokon;
    • vere irritert over noko eller nokon
    • brukt som adjektiv
      • ei irriterande røyst;
      • irriterande reklame
    • brukt som adverb:
      • bilen køyrde irriterande sakte
Artikkelside

nekrose

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk; jamfør -ose (2

Tyding og bruk

det at (delar av) eit organ i ein levande organisme døyr bort, til dømes ved kaldbrann eller forbrenning
Artikkelside

levealder

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. tidsrom som eit menneske (eller eit dyr eller ein organisme) lever;
    Døme
    • gjennomsnittleg levealder for menn;
    • høgare levealder gjer at fleire treng helsehjelp
Artikkelside

monade

substantiv hankjønn

Opphav

av gresk monas, genitiv monados, ‘einskap’ av monos ‘aleine’

Tyding og bruk

  1. i filosofi: udeleleg immateriell eining
  2. i biologi: eincella organisme
Artikkelside

halofil

adjektiv

Opphav

av halo- og -fil (2

Tyding og bruk

om plante eller annan organisme: som lever i saltvatn eller i saltrik jord
Døme
  • halofile planter;
  • halofile bakteriar
Artikkelside

næringsemne

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

emne som blir brukt i stoffskiftet i ein organisme;
Døme
  • protein og karbohydrat er næringsemne
Artikkelside

nedbrytar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

organisme som tek næringa si frå daudt organisk materiale
Døme
  • algar blir brotne ned av bakteriar og andre nedbrytarar
Artikkelside

kommensal

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin

Tyding og bruk

organisme som lever i eller på ein vert (4) utan å skade han
Artikkelside
Side 2 av 8