Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 44 oppslagsord

strå 2

verb

Opphav

truleg av strå (1

Tyding og bruk

Artikkelside

strå 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt strá

Tyding og bruk

  1. (avriven og tørka) stengel av gras eller halvgras
    • grasstrå;
    • halmstrå;
    • høystrå;
    • tyggje på eit strå
    • eit tak av strå;
    • byggen var kort i strået

Faste uttrykk

  • dra strå om
    dra lodd om (noko)
  • dra, trekkje det kortaste, lengste strået
    vere den som taper, vinn
  • eit strå kvassare
    litt betre
  • høgt på strå
    med plass høgt oppe; med høg sosial stilling
Artikkelside

rakst

substantiv hankjønn

Opphav

av rake (3

Tyding og bruk

  1. det å rake (høy);
    raking
  2. strå eller aks som blir eller er raka saman
Artikkelside

trekkje det lengste strået

Tyding og bruk

vere den som taper, vinn;
Sjå: strå
Artikkelside

hår

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt hár

Tyding og bruk

  1. trådforma utvokster eller hudvedheng hos fleircella dyregrupper;
    særleg brukt om tynt strå av forhorna overhudsceller hos menneske og andre pattedyr
    Døme
    • han hadde ikkje mange håra att på hovudet
  2. samla hårvekst, særleg på hovudet
    Døme
    • ha raudt, tjukt hår;
    • få grått hår;
    • vaske og føne håret;
    • setje opp håret i ein topp
  3. i botanikk: trådliknande utvokster frå cellene i overhuda på planter

Faste uttrykk

  • eit hår i suppa
    noko som er ubehageleg eller passar dårleg
  • gje nokon grå hår
    vere årsak til at nokon opplever sorg eller irritasjon
  • henge i eit hår
    så vidt kunne bergast;
    henge i ein tynn tråd
  • ikkje eit hår betre
    ikkje det spor betre
  • ikkje krumme eit hår på hovudet til nokon
    ikkje skade nokon fysisk i det heile
  • ikkje skode hunden på håra
    ikkje døme nokon etter det ytre
  • lyfte seg sjølv etter håret
    setje seg sjølv i ein betre situasjon ved hjelp av eigne krefter
  • med hud og hår
    fullstendig
    • ulven slukte byttet med hud og hår;
    • han slukte historia med hud og hår
  • med hår på brystet
    mandig;
    sterk og barsk
    • laget treng ein spelar med hår på brystet
  • på hengande håret
    berre så vidt;
    med naud og neppe
  • på håret
    så vidt
    • det var på håret at vi rakk ferja
  • slå ut håret
    (etter engelsk let one’s hair down) slå seg laus og more seg
  • stryke med håra
    føye eller smiske med
    • det er best å stryke han med håra
Artikkelside

kornstrå

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

strå på kornplante
Artikkelside

korgfletting

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. det å flette korger eller liknande
  2. flettverk av vidjer, strå eller liknande
Artikkelside

halmstrå

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. strå av halm
  2. i overført tyding: siste, svake moglegheit for redning eller for at noko skal lykkast
    Døme
    • ho klamra seg til eit halmstrå;
    • dei greip etter eit halmstrå
Artikkelside

halm

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt halmr

Tyding og bruk

tørka eller visna strå av kornplanter etter at agner og korn er treska ut

Faste uttrykk

  • hoppe i halmen med nokon
    ha sex med nokon
  • luta halm
    halm som er bløytt i natronlut og sidan vaska i reint vatn
Artikkelside

likstrå

substantiv inkjekjønn

Opphav

opphavleg ‘strå eller halm som eit menneske har lege og døydd på’; av lik (1

Tyding og bruk

leie til ein avliden (før han blir lagd i kista)

Faste uttrykk

  • liggje på likstrå
    liggje på seng fram til gravferda
Artikkelside
Side 1 av 5