Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
213 treff

Nynorskordboka 213 oppslagsord

utstyr

substantiv inkjekjønn

Opphav

jamfør utstyre

Tyding og bruk

  1. ting ein treng for å få utført visse verksemder;
    Døme
    • teknisk utstyr;
    • ha med seg personleg utstyr på tur;
    • vedlikhald av ski og anna utstyr
  2. utbunad, utsjånad (særleg på trykt verk)
    Døme
    • boka har fått praktfullt utstyr
Artikkelside

utstyre

utstyra

verb

Opphav

etter lågtysk ‘sende ut’

Tyding og bruk

  1. sørgje for utstyr til;
    skaffe det som trengst til;
    Døme
    • utstyre huset med innbu;
    • utstyre seg med moderne klede;
    • vere utstyrt med alle hjelpemiddel;
    • sjukehuset er godt utstyrt
  2. brukt som adjektiv: utrusta (2) med gode evner
    Døme
    • ho er godt utstyrt frå naturen
Artikkelside

romprogram

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

plan for å utvikle det som trengs for reiser i verdsrommet, til dømes rakettar, satelittar og anna utstyr og kompetanse;
Artikkelside

stille 5

stilla

verb

Opphav

frå dansk, med innverknad frå lågtysk stellen; same opphav som stille (4

Tyding og bruk

  1. leggje, plassere eller setje noko på ein viss stad eller måte;
    Døme
    • han stiller vasen frå seg på bordet;
    • dei har stilt ut varene sine i vindauget
  2. gå inn på eller ta ein viss plass;
    setje i ein viss situasjon
    Døme
    • berre still deg i vegen for dei;
    • ho stilte meg overfor eit vanskeleg val;
    • eg stiller som kandidat ved valet;
    • leiinga stilte representantane fritt ved avstemminga
    • brukt som adjektiv:
      • han er dårleg stilt
  3. innta det eller det standpunkt
    Døme
    • eg stiller meg positiv til endringa
  4. leggje fram
    Døme
    • stille eit spørsmål;
    • stille krav;
    • legen har stilt ein diagnose
  5. skaffe til vegar
    Døme
    • eg kan stille bil til rådvelde;
    • kan de stille med utstyr?
    • dei har stilt ein garanti;
    • partiet stiller liste
  6. møte opp;
    innfinne seg
    Døme
    • stille til start
  7. arte seg;
    liggje an
    Døme
    • da stiller saka seg annleis

Faste uttrykk

  • ha noko å stille opp med
    ha noko å by på eller fare med;
    ha noko å bruke som hinder eller motvekt;
    ha noko å seie
    • eg har ikkje noko å stille opp med mot henne;
    • dei har lite å stille opp med mot motstandaren
Artikkelside

turistbuss

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

buss (2 for transport av turistar, ofte med utstyr for lengre reiser;
Artikkelside

tuner

substantiv hankjønn

Uttale

tjuˊner

Opphav

frå engelsk

Tyding og bruk

  1. innstillingsmekanisme for elektronisk utstyr
  2. radiodel utan forsterkar i stereoanlegg
Artikkelside

spel 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

av spele

Tyding og bruk

  1. uroleg rørsle;
    veksling
    Døme
    • sjå spelet av nordlyset på himmelen;
    • eit spel av fargar
  2. livleg verksemd
    Døme
    • det frie spelet på pengemarknaden
  3. Døme
    • eit spel med ord
  4. organisert leik med reglar, ofte med ball eller anna utstyr
    Døme
    • laget viste godt spel;
    • ballen er ute av spel
  5. sett med kort, brikker eller liknande til å spele med
    Døme
    • ludo er eit spel som passar for alle
  6. musikk (1) fått fram på instrument (3)
    Døme
    • eit stemne med leik og spel
  7. aktivitet der ein satsar pengar eller liknande i von om forteneste
    Døme
    • spel på automatar
  8. leik (5) som fugl driv med i paringstida
    Døme
    • det er forbode å skyte tiur på spel
  9. Døme
    • spelet på scena var av beste merke
  10. tilgjersle
    Døme
    • det er berre spel frå hennar side
  11. einskild omgang, parti av eit spel (1
    Døme
    • vinne første spelet

Faste uttrykk

  • avtalt spel
    avtale i løynd til eigen føremon
  • drive spel med nokon
    drive ap med nokon;
    halde nokon for narr
  • fritt spel
    spelerom
    • få fritt spel;
    • gje nokon fritt spel
  • gjere gode miner til slett spel
    ikkje vise misnøye;
    låst som ingenting
  • ha ein finger med i spelet
    vere med, verke inn
  • høgt spel
    spel med stor innsats;
    dristig spel
  • setje på spel
    risikere å tape eller miste
    • setje livet på spel
  • setje ut av spel
    • overrumple, distrahere
      • den nye informasjonen sette han heilt ut av spel
    • hindre i å fungere eller delta
      • kneskaden har sett meg ut av spel i fleire veker
  • spel for galleriet
    falsk eller hyklersk framferd brukt for å gjere andre til lags
    • høyringa var eit spel for galleriet;
    • tomme ord og spel for galleriet
  • stå på spel
    vere i fare for å gå tapt
    • liv og helse står på spel
Artikkelside

sminkebord

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

bord med spegel og anna utstyr til å sminke seg ved
Artikkelside

skimmar

substantiv hankjønn

Uttale

skim´mar

Opphav

frå engelsk; jamfør skimme

Tyding og bruk

  1. utstyr til å samle opp oljesøl med
  2. utstyr til å hente ut informasjon på bankkort og liknande
Artikkelside

telekommunikasjonsutstyr

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

utstyr som blir nytta til telekommunikasjon, som antenner, kablar, sendarar, mottakarar eller liknande
Artikkelside