Avansert søk

10 treff

Nynorskordboka 10 oppslagsord

uhyre 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå lågtysk; jamfør uhyre (2

Tyding og bruk

  1. uhyggjeleg fabelvesen;
    stort og skremmeleg dyr;
    monster
    Døme
    • møte eit uhyre
  2. fælt, vondt menneske
    Døme
    • han er eit uhyre når han blir full
  3. enormt stor ting
    Døme
    • motorsaga var eit uhyre med eit to meter langt sverd
  4. skremmande fenomen
    Døme
    • kamp mot det kommunistiske uhyret

uhyre 2

adjektiv

Opphav

av lågtysk un(ge)hure ‘ublid’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ei uhyre mengd;
    • ei uhyre interesse for boka
  2. brukt som forsterkande adverb: svært
    Døme
    • uhyre viktig;
    • uhyre sjeldan;
    • det er uhyre vanskeleg;
    • novellene er uhyre interessante

troll

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt troll, kanskje same opphav som mellomhøgtysk trol, trolle ‘uhyre, skrømt’; jamfør trylle

Tyding og bruk

  1. i folketru: (stort) stygt, sterkt og ofte farleg, men dumt og godtruande, menneskeliknande vette som bur i skogen, berget eller sjøen
    Døme
    • tru på tussar og troll
  2. leikefigur som førestiller eit troll (1)
  3. slem, lei, uskikkeleg eller vrang skapning, særleg menneske
    Døme
    • han er eit troll å ha som sjef;
    • ho er eit troll av ei syster;
    • eit troll til hest
  4. Døme
    • trugslane på nettet vart følgde opp av politiet og trolla vart haldne ansvarlege
  5. nemning for ulike små dyr som ofte er rekna som ekle eller plagsame
    Døme
    • det er mykje troll i graset
  6. Døme
    • skade nokon med troll

Faste uttrykk

  • gå troll i ord
    bli til røynd
    • så får vi sjå om tipset hans går troll i ord
  • som troll av eske
    plutseleg, overraskande
    • dukke opp som troll av eske
  • troll i eske
    leiketøy med figur som sprett opp av ei eske når loket blir teke av

hydra

substantiv hankjønn

Opphav

av gresk hydor ‘vatn’

Tyding og bruk

  1. i gresk mytologi: slangeliknande uhyre med mange hovud som fekk to nye hovud for kvart som vart hogd av
  2. i overført tyding: noko vondt som det er nesten umogleg å utrydje
  3. slekt av polyppdyr som lever i ferskvatn

sfinks

substantiv hankjønn

Uttale

svings eller  svinks

Opphav

frå gresk, av sphingein ‘kvele’; opphavleg om eit uhyre som etter greske segner heldt til ved Teben

Tyding og bruk

  1. egyptisk statue av eit fabeldyr med menneskehovud og dyrekropp
  2. tagal, gåtefull person

urkomisk

adjektiv

Opphav

av ur- (4)

Tyding og bruk

uhyre komisk

havuhyre

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

uhyre (2, 1) som bur i havet;

monster, monstrum

substantiv inkjekjønn

Opphav

av latin monstrum, opphavleg ‘varsel, jartegn’, av monere ‘varsle’

Tyding og bruk

noko kjempestort
Døme
  • eit monster av ein sofa

tera-

prefiks

Opphav

av gresk teras ‘uhyre, misfoster’

Tyding og bruk

som syner at ei eining skal multipliserast med ein billion (1012);
symbol T;
i ord som terawatt

meduse

substantiv hokjønn

Opphav

etter namnet Medousa, eit uhyre i gresk mytologi

Tyding og bruk

geléliknande skjerm- eller klokkeforma polyppdyr i eit stadium der det sym fritt omkring;